Methodieken les 5 - gedragsverandering

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Methodieken - gedragsverandering

Wat gaan we vandaag doen

Korte terugblik

Bespreken methodieken op gedragsverandering 

Bespreken van een casus

Zelf aan de slag

Verschillende methodieken gehad, welke kennen jullie nog?

Theorieën

- Cirkel van betrokkenheid

- ASE - model

- Kernkwadranten

- Prochaska model

!! Vormen van methodieken

1) Methodieken gericht op het versterken van sociaal netwerk

2) Methodieken gericht op het bevorderen van maatschappelijke participatie

3) Methodieken gericht op gedragsverandering

Maatschappelijke participatie?

!! Methodieken gericht op gedragsverandering

Als een gedragsverandering bij de cliënt gewenst is, kun je gebruikmaken van leertheoretische principes. 

De principes zijn altijd te gebruiken als je gedrag wilt aanleren, afleren of versterken. Naast de leertheoretische principes kun je gebruikmaken van motiverende gespreksvoering.

!! Leertheoritische methodiek - gedragsmatige aanpak

Leren van gedrag staat centraal

Elke gedrag heeft een bepaald gevolg dit bepaald of het gedrag vaker optreedt of juist minder vaak. 

Elk gedrag komt ergens vandaan. Ook ongewenst gedrag. Onderzoek goed waar dit gedrag vandaan kan komen

Voorbeeld

Welke conclusie maakt het kind?

Ongewenst gedrag bij een client

Als een cliënt een bepaald (on)gewenst gedrag vertoont, is er kennelijk iets wat zijn gedrag versterkt. Waarschijnlijk wordt de cliënt op de een of andere manier beloond voor dit gedrag. Het begrip beloning moet je breed zien.

!! Ongewenst gedrag veranderen?

Daarbij gelden de volgende regels: 

- Zorg dat nieuw gewenst gedrag positieve gevolgen krijgt, zodat de cliënt dit gedrag vaker vertoont. Denk hierbij een een beloningssysteem

- Zorg dat gewenst gedrag dat een cliënt niet vaak vertoont, positieve gevolgen krijgt, zodat de cliënt ook dit gedrag vaker vertoont. Benoem dus het gewenste gedrag. 

- Zorg dat ongewenst gedrag negatieve (of geen) gevolgen heeft voor de cliënt, zodat dit gedrag afneemt. Negeer het ongewenste gedrag

Waarom is gedrag veranderen zo moeilijk?

Positieve en negatieve gevolgen

Ga eens in tweetallen een voorbeeld bedenken bij positieve gevolgen en negatieve gevolgen bij het aanleren van nieuwe gedrag

!! Ongewenst gedrag veranderen

Positief - Versterken of belonen

Negatief - Straffen ( feedback geven), of iets leuks afpakken

Negeren - Als een client maar om aandacht blijft vragen

Casus - Tim 

Tim (27jaar) heeft een licht verstandelijke beperking en woont op een woongroep. Tijdens het gezamenlijk eetmoment wil Tim graag in de aandacht staan. Uit je eerdere observaties heb je gezien dat hierdoor andere bewoners niet hun verhaal kwijt kunnen en maar stil zitten te eten. In een teamvergadering hebben jullie besloten dat Tim hierin zijn gedrag moet gaan veranderen. Aan jullie is gevraagd om met een voorstel te komen. 

Hoe ga je dit aanpakken?

Casus - Karin

Edith is agogisch medewerker GGZ. Ze begeleidt Karin bij haar herstel. Karin heeft veel moeite om uit bed te komen. Op de dagen dat ze vrijwilligerswerk doet, is het extra belangrijk dat ze dat wél doet. Edith bespreekt met Karin wat haar kan helpen op tijd uit bed te komen. 

Wat gaan jullie inzetten?

Opdracht - Je eigen praktijk

Ga in je eigen praktijk op zoek naar een cliënt die ongewenst gedrag vertoont en waar je graag verandering in zou willen zien. 

Werk daarvoor de volgende vragen uit

Uitwerking van de opdracht 

1) Beginsituatie van de cliënt - 

 - Geef een beschrijving wie de cliënt is

2) Beschrijf het ongewenste gedrag - 

 - Wanneer zie je het ongewenst gedrag, ( de situatie)

 - Hoe vaak komt het ongewenste gedrag voor

 - Wat kan de oorzaak zijn van het ongewenste gedrag?

 - Waarom zie jij het als ongewenst gedrag?

3) Beschrijf hoe jij het ongewenste gedrag zou willen aanpakken. Probeer hierbij de theorie van het leerprincipe  te koppelen