M7 Economische groei H2 Welvaart, deel 2

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H2 Welvaart, deel 2

Lesdoelen

• Je kunt toelichten hoe het belastingstelsel bijdraagt aan nivellering van de inkomens in een land.
• Je kunt te betalen belasting berekenen (met aftrekposten, verschillende tarieven en heffingskortingen)

Programma

Uitleg Herverdeling van welvaart

Opgaven maken

Afsluiting: wat heb je geleerd?

Uitleg belastingen

Waarom heft de overheid belastingen?

• Om geld te hebben voor collectieve goederen
• Om een scheve inkomensverdeling te corrigeren

Uitleg primair en secundair inkomen

Verschil tussen primair en secundair inkomen?

• Primair inkomen => wat mensen verdienen met productiefactoren (KANO)
• Secundair (of besteedbaar) inkomen => inkomen nadat mensen belastingen en sociale premies hebben betaald en uitkeringen/subsidies hebben ontvangen.

Uitleg belastingstelsel

Vlaktaks / proportioneel tarief =>

• Belastingtarief (het percentage) hangt niet af van hoogte inkomen, bv. altijd 30%
• Belastingbedrag hangt dan wel af van hoogte inkomen

Progressief tarief =>

Belastingtarief (het percentage) is ook hoger bij een hoger inkomen, bv. 25 % tot 60.000 en 35% boven 60.000

Uitleg belastingstelsel

Belastingvrije voet: het inkomen waar je geen belasting over hoeft te betalen, bv 0% over de eerste € 1000.

Herverdeling (nivellering) van inkomens in een land door:

• progressief belastingstelsel
• belastingvrije voet
• Denivellering bij een degressief belastingstelsel

Nivellering als gevolg van een progressief belasting-stelsel

https:

Uitleg belastingstelsel

Gemiddeld en marginaal belastingtarief

• Gemiddeld belastingtarief: percentage dat je gemiddeld betaalt => belasting / bruto-inkomen x 100%

• Marginale belastingtarief: percentage dat je over je laatstverdiende euro betaalt.

Uitleg belastingstelsel

Box 1 Inkomen uit woning en werk

• Inkomen
• Belastingvrije voet
• Aftrekposten => Belastbaar inkomen
• Belastingtarieven (oplopende percentages)
• Heffingskortingen => Te betalen belasting

Uitleg belastingstelsel

Meervoudige belastingtarieven: voor verschillende delen van het inkomen wordt een ander belastingtarief gebruikt.

Progressief stelsel

• Over het eerste deel weinig en over de volgende delen een steeds hoger percentage
• Vaak in combinatie met belastingvrije voet

Uitleg belastingstelsel

Heffingskortingen: een bedrag dat iemand van het te betalen belastingbedrag mag aftrekken.

Dat werkt ook nivellerend als:

• de korting niet afhankelijk is van het inkomen (dan is het bedrag relatief hoger voor lage inkomens)
• de korting lager is voor hogere inkomens

Voorbeeld belasting berekenen

Box 1 Inkomen uit woning en werk

• Inkomen
• Belastingvrije voet
• Aftrekposten => Belastbaar inkomen
• Belastingtarieven (oplopende percentages)
• Heffingskortingen => Te betalen belasting

Uitleg Nederlandse belastingstelsel

Boxenstelsel:

• Box 1, inkomen uit woning en werk
• Box 2, inkomen uit aanmerkelijk belang
• Box 3, inkomen uit sparen en beleggen

2020

Berekening te betalen belasting

1. Per box bereken je het belastbare inkomen. Daarvoor haal je bij box 1 van het inkomen af: de aftrekposten (bv. voor reiskosten of hypotheekrente)
2. Je berekent de belasting in box 1, 2 en 3 met de percentages in de tabel. Je telt de belasting voor de drie boxen bij elkaar.
3. Je berekent de heffingskortingen en haalt die van het totaal af.

Opgaven 2.3

H2 Opgaven 16 en 18

Opgaven 2.4

H2 Opgaven 19 en 20  (Toepassen opg. 25)