Paragraaf 2 Particulier en collectief

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Programma

Herhaling paragraaf 1

Huiswerk maken paragraaf 5.1

Uitleg en maken paragraaf 5.2

Herhaling

Welke 4 overheden kennen we?

En geef van elk een paar voorbeelden wat ze doen.

De overheden

Het Rijk	Centrale overheid
De provincie	-indeling grondgebied -infrastructuur
Waterschap	Beheren het water in hun gebied
Gemeente	Op kleine schaal zorgen voor en uitvoeren van oa onderwijs, veiligheid etc

Lagere overheden

Herhaling

Wat zijn collectieve voorzieningen?

En geef een paar voorbeelden

Collectieve voorzieningen

• Collectieve voorzieningen = voorzieningen waar iedereen gebruik van mag maken.
• Worden betaald uit belastinggelden of kleine bijdrage van de gebruiker.

Leerdoelen

Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met de collectieve sector

Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met de particuliere sector

Ik kan voorbeelden noemen van de collectieve sector

Ik kan voorbeelden noemen van de particuliere sector

Bedrijven willen winst maken

Bedrijven willen geld verdienen. Zij willen winst maken.

De bedrijven die winst willen maken, zijn bedrijven in de particuliere sector.

De particuliere sector

• De overheid is een belangrijke klant
• Bijvoorbeeld wegen bouwen, vulnis ophalen

Er zijn ook organisaties die geen winst willen maken

Deze organisaties zijn er voor ons allemaal. De overheid zorgt hiervoor.

Dit is de collectieve sector

Soms kost dit wel geld, maar zij willen nooit winst maken.

De collectieve sector

Overheidsinstanties worden betaald van belastinggeld

De collectieve sector

Privatisering = De verkoop van een dienst of activiteit door de overheid aan de particuliere sector.

 

Voorbeelden van bedrijven die geprivatiseerd zijn:

• treinvervoer
  
• telefonie
  
• post

Het tegenovergestelde is nationaliseren:

de overheid neemt dan een particulier bedrijf over.

Voorbeeld:

• In 2008 nationaliseerde de overheid ABN AMRO-bank om de financiële dienstverlening veilig te stellen.
  

Privatisering

Nationalisering

Voorbeelden privatisering

Vroeger                                                        Nu   

Privatiseren en 

Nationaliseren

Privatiseren: activiteiten  van collectieve sector → particuliere sector

Voordelen:

• Minder kosten en organisatie voor de overheid.
• Prijzen kunnen lager worden door marktwerking.
  
  Nadelen:
  
• Overheid verliest macht.
• Sommige activiteiten stoppen misschien.

Redenen

1. Overheid verwacht betere kwaliteit of lagere prijs
2. Overheid vindt het niet meer nodig om het zelf te doen

Nationaliseren

Het tegenovergestelde van privatiseren is nationaliseren. Een bedrijf in de particuliere sector komt dan in handen van de overheid. 

Collectieve sector en particuliere sector

Collectieve sector
Overheid en sociale zekerheid instellingen waar iedereen gebruik van kan maken.

Particuliere sector
Bedrijven, willen goederen en diensten verkopen om winst te maken.

Solidariteitsbeginsel

Leerdoelen

Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met de collectieve sector

Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met de particuliere sector

Ik kan voorbeelden noemen van de collectieve sector

Ik kan voorbeelden noemen van de particuliere sector

Huiswerk

Maken paragraaf 5.2