3 vmbo gt 4.6 Planten en 4.7 dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen vandaag

4.6 plantenrijk

oefening

4.7 Dierenrijk

oefening

Plantenrijk

Planten

Domein: Bacteriën archaea en eukaryoten

Eukaryoten: planten, dieren, schimmels en protisten

Plantenrijk: 4 stammen * Mossen (sporen)

                                                  * Paardenstaarten (sporen)

                                                  * Varens (sporen)

                                                  * Zaadplanten en bedektzadigen

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten kun je verder indelen in de volgende 3 stammen:

1. Wieren (algen)
2. Sporenplanten
3. Zaadplanten

De stam zaadplanten kun je verder indelen in de klasse:

1. Naaktzadige planten
2. Bedektzadige planten

Het rijk van de planten

Wieren (algen)

Kunnen zowel eencellig als veelcellig zijn

De meeste groeien in het water

hierdoor geen wortels en

 stengels nodig

Ook geen bladeren en bloemen

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten kun je verder indelen in de volgende 3 stammen:

1. Wieren (algen)
2. Sporenplanten
3. Zaadplanten

De stam zaadplanten kun je verder indelen in de klasse:

1. Naaktzadige planten
2. Bedektzadige planten

Het rijk van de planten

Sporenplant

Planten zich voort met sporen

Mossen: geen stengels, geen echte wortels, geen bloemen

Paardenstaart: stengels hol en geleed

Varens: veervormig blad

Sporen zijn geslachtcellen en dus nog niet bevrucht in tegenstelling tot zaden.

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten kun je verder indelen in de volgende 3 stammen:

1. Wieren (algen)
2. Sporenplanten
3. Zaadplanten

De stam zaadplanten kun je verder indelen in de klasse:

1. Naaktzadige planten
2. Bedektzadige planten

Het rijk van de planten

Mossen

Voortplanting:

• Mosplantjes vormen sporendoosjes die boven plant uitsteken

• In de sporendoosjes komen sporen

Paardenstaart 

• Hebben holle stengels.
• Sporen groeien in     sporenvormende organen.

Holpijp

Varens

Voortplanting:

• Varens vormen sporenhoopjes aan onderzijde het blad.
• De sporen zijn de voortplantingscellen van de sporenplant
  

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten kun je verder indelen in de volgende 3 stammen:

1. Wieren (algen)
2. Sporenplanten
3. Zaadplanten

De stam zaadplanten kun je verder indelen in de klasse:

1. Naaktzadige planten
2. Bedektzadige planten

Het rijk van de planten

Zaadplanten

• Wortels, stengels, bladeren en bloemen
• Voortplanting door zaden
  

Zaadplanten

• Naaktzadigen
•  Zaden tussen de schubben (kegels)
•  Bladeren meestal naaldvormig
• Bedektzadigen
•   Zaden in vruchten
•   Bladeren niet naaldvormig

Naaktzadig: tussen de schubben zitten zaadjes

Van bloezem tot appel

De zaden zijn bedekt

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten kun je verder indelen in de volgende 3 stammen:

1. Wieren (algen)
2. Sporenplanten
3. Zaadplanten

De stam zaadplanten kun je verder indelen in de klasse:

1. Naaktzadige planten
2. Bedektzadige planten

Het rijk van de planten

maakwerk

aan de slag:

Maak 4.6: 50, 51 en 52

DOMEINEN

 Dierenrijk

Op aarde leven 1.300.000 diersoorten!

We delen ze in, in  stammen. We leren er 7.

Bij de indeling spelen twee kenmerken een belangrijke rol:

- Symmetrie

- Skelet

Symmetrie

Symmetrisch wil zeggen dat een organisme (levend wezen) twee gelijke helften heeft. 

De ene kant is het spiegelbeeld van de andere kant. 

Bijvoorbeeld de mens. Als ik van boven naar beneden een lijn trek, zijn beide kanten erg gelijk. 

Als ik ga inzoomen zal dit niet zo zijn. De linkerkant heeft misschien meer sproetjes dan de rechterkant. Maar vanaf een afstand is de mens symmetrisch.

Symmetrie

Net als bijvoorbeeld dit lieveheersbeestje. 

Heel veel dieren zijn symmetrisch. 

Verschillende soorten symmetrie

Tweezijdig-symmetrisch

Veelzijdig-symmetrisch

Niet symmetrisch 

Twee dezelfde kanten

Veel dezelfde kanten

Nooit dezelfde kanten

Pantoffeldiertje Symmetrisch?

Skelet

Waarom hebben dieren een skelet?

Voor stevigheid 

Voor bescherming 

(Longen, schedel)

En beweging: gewrichten

Anders zak je als een pudding in elkaar 

Skelet

Sommige dieren hebben geen skelet, veel daarvan leven in het water 

zeenaaktslak

Skelet

Inwendig skelet = binnenin 

Uitwendigskelet = aan de 

                           buitenkant

Het dierenrijk wordt in veel stammen verdeeld, een aantal die jij moet kennen zijn: 

Sponzen

Holtedieren

Weekdieren

Geleedpotigen

Stekelhuidigen

Gewervelden

Wormen

Ik kan me voorstellen dat je nu denkt woooowie veeeeel! maar het komt goed.

Sponzen

Niet symmetrisch

Skelet van hoornvezel

Leeft op de bodem van de zee

-

Neteldieren

Veelzijdig symmetrisch

Geen skelet

Leven in het water

Vangen prooi met tentakels

Portugees oorlogsschip

Als een zeilboot 'vaart' deze kwal door de oceanen 

Tweezijdig symmetrisch

Geen skelet

Lichaam lang en dun

Wormen

Weekdieren

Tweezijdig symmetrisch

Meestal huisje of schelp

Of niet..... 

Het volgende filmpje bewijst dat deze octopus geen skelet heeft 

(wel een inwendige schelp)

Geleedpotigen (de kriebelbeestjes)

Tweezijdig symmetrisch

Skelet is een pantser

betekent : ze hebben stukjes poten

aan de buitenkant

Stekelhuidigen

Veelzijdig symmetrisch

Inwendig skelet van kalk

Huid is bedekt met stekels of knobbels

Leeft in de zee

Gewervelden

Tweezijdig symmetrisch

Inwendig skelet

betekent : ze hebben een wervelkolom/ruggengraat

maakwerk

aan de slag:

Maak 4.7: 57, 61, 67

Het rijk van de planten

Het rijk van de planten kun je verder indelen in de volgende 3 stammen:

1. Wieren (algen)
2. Sporenplanten
3. Zaadplanten

De stam zaadplanten kun je verder indelen in de klasse:

1. Naaktzadige planten
2. Bedektzadige planten

Het rijk van de planten

DOMEINEN

schoolwerk:

L: thema 4 leren 1 t/m 6

LZ: hoofdstuk 8, basisstof 1 en 2

M: 

4.6: 50, 51 en 52

4.7: 57, 61 en 67