Zintuigen Elek P en E les 28 maart

• NT2
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom vandaag 

Planning vandaag

• Oefenen met elektriciteit
• Herhaling zintuigen
• Blik vooruit

Neem plaats  

Nodig je schrift en een pen

Vorige week leerdoelen

• Je kunt de werking van zintuigen beschrijven. 
• Je kunt de delen en de functies van het zenuwstelsel noemen. 
• Je kunt 5 zintuigen noemen 
• Je kent het verschil tussen een prikkel en een impuls

Planning

28 maart	herhalen zintuigen elektriciteit
4 april	verder met zintuigen numeriek stelsel, wetenschappelijke notatie Uitdelen informatie en opgaven
11 april en 18 april	geen les aan de slag met opgaven als voorbereiding op volgende week
25 april	M7 wat weet je? Is het goed uitgelegd?

M7 wat weet je

Vragen over

- het numeriek stelsel (inclusief voorvoegsel)

- wetenschappelijke notatie

- rekenen met vermogen en energie

- schakelingen parallel, serie, gecombineerd symbolen

- kortsluiting en overbelasting

-zintuigen

wat weet je allemaal over je zintuigen

Zintuig

Een zintuig is een orgaan dat reageert op prikkels. Er zijn 5 zintuigen:

1. gehoorzintuig (in het oor)

2. gezichtszintuig (in het oog)

3. smaakzintuig (in de mond)

4. reukzintuig (in de neus)

5. zintuigen in de huid:

    koude-zintuig - warmtezintuig / 

    drukzintuig 

    tastzintuig

geen zintuig

Pijnpunten. Ze liggen in de huid, het zijn uiteinden van bepaalde zenuwen

Zenuwstelsel

Het zenuwstels bestaat uit: 

Alle zenuwen, het ruggenmerg en de hersenen.

Het centrale zenuwstelsel wordt gevormd door het ruggenmerg en de hersenen.

De zenuwen verbinden het centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen. 

Vanuit de zintuigen gaan impulsen naar de hersenen. Vanuit de hersenen gaan impulsen naar de spieren en klieren.

Prikkel - Reactie

Wat zie je op de afbeelding?

A  Er is een zak patat (prikkel).

     De zintuigcellen in je ogen en neus geven signaaltjes af.  

B  Het signaal (impuls) is een elektrisch signaal dat door de 

     zenuwen naar de hersenen gaat (korte blauwe pijltjes in de 

     afbeelding). De hersenen verwerken de impulsen.  Nu weet 

     je wat je ruikt en wat je ziet.  Je bent je er nu van bewust:  

   PATAT   ...  Als je je ervan bewust bent: 

                                                   heb je het waargenomen

CD  De hersenen geven een signaal (impuls), via het 

        ruggenmerg en de zenuwen naar de armspieren. Er gaat 

        ook een impuls naar de speekselklieren in je mond.

        Reactie (respons): de arm beweegt : het meisje pakt ...

        Reactie (respons): het meisje  krijgt speeksel in je mond.

De zak patat

De zak patat is een prikkel

Een prikkel is informatie uit de omgeving

1

Zintuigstelsel

Alle zintuigen samen vormen het zintuigstelsel.

Zintuigen werken samen.

3

oog en neus

Dit zijn organen. 

In de organen bevinden zich zintuigcellen

2

Leerdoelen vandaag

• Je kent de grootheden en eenheden van: spanning, stroomsterkte, energie, vermogen
• Je kunt uitleggen hoe stroom stroomt 
• 
  Verschil serie en parallelschakeling 
• 
  Je weet wat aarde is en een aardlekschakelaar doet
• 
  Je weet wat kortsluiting is
• 
  Je weet wat overbelasting is 

Uitdelen opdracht en aan de slag

Bespreken 11.30

Leerdoelen

• Je kent de grootheden en eenheden van: spanning, stroomsterkte, energie, vermogen
• Je kunt verschillende energiesoorten noemen 
• Je kent de belangrijkste symbolen voor componenten in een schakelschema 
• Je weet wat elektrische lading is
• Je kunt uitleggen hoe stroom stroomt 
• Verschil serie en parallelschakeling 
• Je weet wat aarde is en een aardlekschakelaar doet
• Je weet wat kortsluiting is
• Je weet wat overbelasting is Je kunt de werking van zintuigen beschrijven. 

Doorspreken opdrachten maken van schakelingen

1. Maak met het Phet Colorado (zie ItsLearning voor de link bij [bronnen] [m7] [Elektriciteit] de volgende schakelingen 

a. Een serieschakeling met 3 lampjes en een batterij van 12 Volt.

Toon hierbij de stroomrichting

b. Een parallelschakeling met 3 lampjes en een batterij van 20 Volt

Toon hierbij de richting van de elektronen.

c. Wat is het verschil tussen richting bij vraag a en b? Leg uit.

Gecombineerde schakeling parallel en serie

d. Een gecombineerde schakeling, waarbij 2 lampjes in serie en 1 lampje parallel. Gebruik een batterij van 9 Volt.

e. Vraag, welk lampje brandt het felst bij de schakeling bij 1d. Leg je antwoord uit.

3. Maak onderstaande schakeling. 

Kies voor een spanning van 20 Volt; 

Elk lampjes heeft een weerstand van 5 ohm. 

Maak de schakeling waarbij alle schakelaars open staan.

Sluit dan één voor één de schakelaars, wat gebeurt er?

Figuur 1

2. Maak de schakeling, zie figuur 1. 

Gebruik een lampje met een weerstand van 10 ohm en een spanning van 6 V voor de batterij. Sluit de schakelaar niet.

Wat gebeurt er als de schakeling gesloten wordt?

Overzicht

grootheid	symbool	eenheid	symbool (eenheid)
Vermogen	P	Watt	W
Stroomsterkte	I	Ampére	A
Spanning	U	Volt	V
Weerstand	R	Ohm
Energie	E	KiloWattuur	kWh
Tijd	t	uur	h

P=U⋅I

U=I.R

E=P.t

Ω

Elektrische componenten en symbolen

Alle elektrische apparaten hebben een bepaald 'logo' (symbool).

Deze zijn belangrijk voor het tekenen van een schakelschema.

Bij het bouwen begin je bij de + van de spanningsbron.

Ken deze symbolen

Elektrische stroom

• Spanning (U) loopt alleen over gesloten stroomkring
  
• Spanning (U) meet je in Volt (V)
• Spanning duwt Elektronen door stroomkring 
• Elektronen transporteren energie van batterij naar lampje 
• Elektronen bewegen van min naar plus
• Elektrische stroom gaat van plus naar min
• Hoe sterker de stroom hoe meer elektronen
   per seconde door de stroomkring
• Stroomsterkte (I) meet je in Ampère  (A)

Volgende dia is film over stroom

let op

andersom!

Werken met formules

Geef altijd de getallen die je in je rekenmachine invoert 

en de eenheden!

Werken met formules

U=​I​​P​​

I=​U​​P​​

P=U⋅I

3=​2​​6​​

2=​3​​6​​

6=3.2

1 vergelijking met 3 onbekenden

Weet je twee; dan kun je de andere uitrekenen

Voorbeeld P = U *I

Vraag: Een lamp gebruikt een stroom van 0,5 Ampère bij een spanning van 230 Volt. Wat is het vermogen van de lamp?

Een lamp gebruikt stroom van 0,5 A bij een spanning van 230 Volt. Wat is het vermogen van de lamp?

Gegeven
Gevraagd
Formule
Omrekenen
Invullen
Antwoord

Een lamp gebruikt stroom van 0,5 A bij een spanning van 230 Volt. Wat is het vermogen van de lamp?

Gegeven	Gegeven: I = 0,5 A, U = 230 V
Gevraagd	Gevraagd: P in W
Formule
Omrekenen	alle eenheden zijn goed
Invullen	P = 230 V · 0,5 A = 115 Watt
Antwoord	Antwoord: Het vermogen van de lamp is 115 Watt.

P=U⋅I

Voorbeeld E=Pxt

Een lamp heeft een vermogen van 60 Watt en brandt gedurende 2 uur. Hoeveel energie verbruikt de lamp?

Een lamp heeft een vermogen van 60 Watt en brandt gedurende 2 uur. Hoeveel energie verbruikt de lamp?

Gegeven
Gevraagd
Formule
Omrekenen
Invullen
Antwoord

Een lamp heeft een vermogen van 60 Watt en brandt gedurende 2 uur. Hoeveel energie verbruikt de lamp?

Gegeven	Gegeven: P = 60 W = 0,060 kW, t = 2 uur
Gevraagd	Gevraagd: E in kWh
Formule	Formule: E = P · t
Omrekenen	Hoeft niet, alle eenheden zijn goed
Invullen	Berekening: E = 0,060 kW · 2h = 0.12 kW
Antwoord	Antwoord: De lamp verbruikt 0,12 kWh energie.

Heb je nog vragen?
schrijf ze op en stel ze aan je docent.