This lesson contains 31 slides, with interactive quiz, text slides and 1 video.
Lesson duration is: 60 min
Items in this lesson
1.5 Het landschap in Hoog-Nederland
Slide 1 - Slide
Lesplanning
10.20-10.25 Welkom
10.25 -10.30 leerdoelen + resultaten+ CGI
10.30 - 9.40 Lezing Hoog Nederland
10.40 - 11.00 Workshoptijd Paragraaf 1.5
11.00 - 11.10 Blooket
Slide 2 - Slide
Leerdoelen
1. Je weet waarom de grond in Hoog-Nederland onvruchtbaar is en hoe het geschikt is gemaakt voor akkerbouw
2. Je begrijpt hoe het reliëf in Hoog-Nederland is ontstaan en dat daarbij zwerfstenen zijn achtergebleven.
3. Je kan op een kaart Hoog-Nederland met stuwwallen en smeltwaterdalen aanwijzen.
Slide 3 - Slide
Het doucehputje dat wegzakt
Slide 4 - Slide
Een doucheputje dat wegzakt
De bovenste lagen van de Nederlandse ondergrond zijn gevormd door grote rivieren.
Nederland ligt in de benedenloop van de stroomgebieden (het gebied dat afwatert op een rivier en haar zijrivieren) van de Rijn en de Maas.
Slide 5 - Slide
Slide 6 - Slide
Nederland zonder dijken
Hoogte kaart Nederland
Slide 7 - Slide
Nederland is het doucheputje dat wegzakt
de grote rivieren (Rijn, Maas, Schelde) monden uit in de Noordzee in Nederland
de plaat waar Nederland op ligt die zakt langzaam weg, een kanteling in het land
-> Welk proces zorgt ervoor dat Nederland niet onderwater komt te staan (behandeld in eerder paragraaf)
Slide 8 - Slide
Sedimentatie zorgde voor ophoging Nederland
Dikke pakketten zand en grind neergelegd door de rivieren.
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Slide
Slide 11 - Slide
Stuwwallen en zwerfkeien
Slide 12 - Slide
https://www.youtube.com/watch?v=6D7DNQSF3v0
Slide 13 - Slide
Slide 14 - Video
Saale-ijstijd
- Ongeveer 200 000 jaar geleden
- Landijs schoof richting Nederland
- Kwam tot Midden-Nederland --> Haarlem-Nijmegen lijn
- IJstongen duwen grond weg
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Slide
Stuwwallen en zwerfstenen
200.000 jaar geleden -> koude periode -> IJskap vanuit Scandinavië richting Nederland -> IJstongen -> al het neergelegde sediment opzij geduwd. Dit ijs kwam tot de HUN-lijn (midden Nederland; Haarlem, Utrecht, Nijmegen).
Na het smelten van het landijs zijn de heuvels overgebleven -> die worden stuwwallen genoemd.
Door het smeltwater ontstonden er smeltwaterdalen.
In het noorden van Nederland zwerfstenen -> daar neergelegd door het ijs uit Scandinavië.
Haarlem, Utrecht, Nijmegen.
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Slide
Slide 19 - Slide
Slide 20 - Slide
Slide 21 - Slide
Slide 22 - Slide
smeltwaterdalen
Gaten in stuwwallen die ontstonden door het smeltwater toen het warmer werd
Slide 23 - Slide
Zwerfstenen = Stenen die door het landijs naar NL zijn gekomen vanuit Scandinavië.
Stuwwallen = Heuvels die door het schuivende landijs ontstaan zijn.
Slide 24 - Slide
Waarom kun je in Brabant en Limburg geen Hunebedden vinden?
Slide 25 - Open question
De arme zandgronden
Slide 26 - Slide
De arme zandgronden
Archeologische vondsten tonen aan dat Hoog-Nederland al duizenden jaren wordt bewoond -> boven de zeespiegel -> veiliger -> eten zoeken was er gemakkelijk.
Probleem toen ze boeren werden:
- Zandgrond is niet vruchtbaar (mest nodig om iets op te kunnen verbouwen -> veel schapen die mest achterlieten) > tegenwoordig wordt kunstmestgebruikt.
Slide 27 - Slide
Dekzand
Einde Saale-ijstijd
ijs trok zich terug
Soort toendra klimaat
Noordzee droog
Wind vrij spel
Slide 28 - Slide
Arme zandgronden in Hoog-Nederland
Slide 29 - Slide
Slide 30 - Slide
Workshoptijd
Je gaat aan het werk met de opgaven/leerdoelen van paragraaf 1.5.
Klaar dan voorbereiden CGI op 13 oktober (week voor de herfstvakantie)