5.4: Het einde van de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

5.4: Het einde van de Koude Oorlog

Het lot van de Sovjet-Unie en het einde van spanningen

Crisis in de Sovjet-Unie

Planeconomie Sovjet Unie loopt in de soep.

• Staatsbedrijven waren verouderd, Russen werden steeds armer....
• Politiek loopt ook vast: geen verandering of vernieuwing

• De wapenwedloop (= race tussen landen om meer/betere wapens dan de ander te hebben) met de VS werd daarom te duur voor de Sovjet-Unie !

Michail Gorbatsjov

• Nieuwe leider SU (1985)

• Kwam met veel veranderingen, met name de Glasnost en Perestrojka.

• Liet uiteindelijk ook democratische verkiezingen toe en volgde een beleid van ontwapening

• Wordt gezien als zowel verrader als internationale held

Ontwapening

= verminderen van het aantal (kern)wapens

Doel:

• Minder geld besteden aan wapens.
• Minder vijandigheid uitstralen naar het Westen.

Glasnost

• Betekenis --> ´openheid´

Mensen kregen meer vrijheid van meningsuiting en mochten kritischer zijn op hun leiders.

Perestrojka

• Betekenis --> ´hervorming´

 

Planeconomie werd niet volledig afgeschaft, maar:

• Kleine bedrijfjes mochten weer bestaan, gebaseerd op vraag-aanbod

Perestrojka betekent:

1. Hervorming
2. Verbetering
3. Openheid
4. Vrijheid

Waarom was Gorbatsjov niet populair in zijn eigen land?

1. Omdat hij de planeconomie wilde afschaffen
2. Omdat hij de Sovjet-Unie net zo streng bestuurde als Stalin
3. Omdat er door Glasnost veel meer kritiek kwam op de leiders van de Sovjet-Unie
4. Omdat de Sovjet-Unie zich in een slechte situatie bevond

Einde Oostblok

Regering Oost-Duitsland (o.l.v. Honecker) wilde niet meewerken met de veranderingen van Gorbatsjov.

• Steeds meer protesten/stakingen

Druk werd te groot, Oost-Duitse regering opent de Berlijnse Muur.

In de zomer van 1989 knipt Hongarije het Ijzeren Gordijn door (op grens Oostenrijk)

Val van de muur

• Op 9 november 1989 gaan tienduizenden mensen naar de muur
• Grenspolitie wilde geen geweld gebruiken
• De Berlijnse Muur ´valt´

Duitse Eenwording

Kohl (West-Duitse leider) wilde dat Duitsland weer één land werd

• Duitse eenwording (oktober 1990)

Verandering communisme --> kapitalisme kostte veel geld

• Belastingverhogingen (was niet iedereen blij mee....)

Gevolgen

1. Communisme werd vervangen door kapitalisme --> leven werd duurder
2.  Communistische staatsbedrijven failliet --> werkloosheid

Sovjet-Unie en Warschaupact vielen in 1991 ook uiteen. VS enige supermacht.

• Belangrijke reden hiervoor was nationalisme in de deelstaten van de Sovjet-Unie

Welk land knipte het Ijzeren Gordijn door?

1. Oostenrijk
2. Tsjecho-Slowakije
3. Duitsland
4. Tsjechië

Wanneer ging de muur weer open? (val van de muur)

1. 1982
2. 1986
3. 1989
4. 1994

Klassikaal behandelen

Wij maken gezamenlijk:

Opgave 1, 2B, 3 en 4.

(Klassikaal) maken:

Opdrachten:

7 en 10

Zelfstandig:

13 en 14