3.2 Van multicultureel naar groeiende verdeeldheid deel 1 blz. 78 t/m 81

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC - Nederland 1948 - 2008

HC - Nederland 1948 - 2008

Tijd van televisie en computers, vanaf 1950

HC - Nederland 1948 - 2008

45. de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de

daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog;

46. De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld.

47. de eenwording van Europa 

48. de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot

ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.

Kenmerkende aspecten bij deze historische context

Tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Waar gaat dit thema over?

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

3.1 De welvaart neemt toe in Nederland

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1948 tot 1978?

3.2 Van multicultureel naar groeiende verdeeldheid

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1978 tot 2008?

Vorige les

Waarom Nederland tussen 1945 en 1965 een emigratieland was?

Waarom Nederland vanaf ca. 1965 een immigratieland werd?

Welke invloed de immigranten hadden op de creatie van een multiculturele samenleving?

Bij welke immigratiegolf horen deze foto's?

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Bezuinigingspolitiek ten tijde van crisis

Op de oliecrisis van de jaren '70 volgen economisch zwaardere tijden.

• Oplopende staatsschuld - gevolg van stimuleren economie (tegengaan werkloosheid)
• Werkloosheid blijft ook in jaren '80 hoog (ongeveer 10% beroepsbevolking)
• Huizenmarkt ingestort
• Hoge inflatie en rente 

Om het tekort op de rijksbegroting tegen te gaan moest er bezuinigd worden door de regering.

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Bezuinigingspolitiek ten tijde van crisis

Bezuinigingen vinden plaats onder premier Ruud Lubbers van het CDA  (1982-1994)

Kabinet Lubbers I en II - CDA en VVD

• Neoliberaal beleid - terugdringen invloed overheid.

• Verzorgingsstaat te duur - lagere uitkeringen en salarissen ambtenaren.

• Privatisering - trein en busmaatschappijen zelfstandig --> concurreren met andere maatschappijen.

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Bezuinigingspolitiek ten tijde van crisis

Omdat het slecht ging met de economie eisten veel werknemers hogere lonen, die werkgevers om dezelfde reden niet konden of wilden betalen.

• Akkoord van Wassenaar - afspraak tussen werknemers en werkgevers. Beperkte loonsverhoging (loonmatiging) in ruil voor minder uren werken (arbeidstijdverkorting).

• Poldermodel: consensusmodel= afspraken werkgevers, werknemers en overheid. 

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland wil meer Europese samenwerking

De bezuinigingsmaatregelen van Lubbers I en II hadden nut: eind jaren 80 economisch herstel.

• Door groeiende export - tijdens jaren 80 eerste keer handelsoverschot (meer export dan import)

• Nederland exportland - mogelijk door Europese samenwerking (EGKS, EG, EU) -->minder handelsbelemmeringen.

• Globalisering - export eenvoudig door deals met VS en China.

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland wil meer Europese samenwerking

Kijkend naar onze economie is het niet verrassend dat Nederland voorstander was van verdere Europese eenwording.

• Nederlandse lobby --> nog meer Europese integratie.

• Verdrag van Schengen - vrij verkeer van personen.

• Verdrag van Maastricht - Europese landen met één gemeenschappelijke munt (de Euro). 

• En oprichting Europese Unie.

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland wil meer Europese samenwerking

Mede door de intensievere samenwerking bleef de economie van de EU-landen groeien in de jaren 1990 en 2000. Hierdoor nam de welvaart toe.

Door het succes van de EU wilden ook andere landen zich aansluiten. 

Voordelen

- grotere interne markt

- veiligheid

- welvaart 

nadelen

- grote economische verschillen regio's zorgden voor veel arbeidsmigranten van oost naar west.

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland wil meer Europese samenwerking

Door de komst van arbeidsmigranten afkomstig uit Oost-Europa voelden sommige mensen zich bedreigd. Aan de voordelen van de EU werd en wordt steeds meer getwijfeld. 

• Nationalistische partijen, zoals PVV.

• Angstgevoelens + twijfels over de voordelen van de EU.

• Ondanks de jarenlange samenwerking, blijven de relaties wankel. 
• Europa in situatie Oekraine? 

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Huiswerk

maken opdracht 3.30 t/m 3.41

HC - Nederland 1948 - 2008

HC - Nederland 1948 - 2008

Tijd van televisie en computers, vanaf 1950

HC - Nederland 1948 - 2008

45. de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de

daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog;

46. De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld.

47. de eenwording van Europa 

48. de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot

ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.

Kenmerkende aspecten bij deze historische context

Tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Waar gaat dit thema over?

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

3.1 De welvaart neemt toe in Nederland

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1948 tot 1978?

3.2 Van multicultureel naar groeiende verdeeldheid

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1978 tot 2008?

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland tolerant

In de jaren na de oorlog waren met name sociaaldemocratische en christelijke regeringspartijen aan de macht geweest.

• Voornamelijke doelstelling - opbouw welvaarstaat en gemeenschapsgevoel

Focus van gemeenschap naar individu, oorzaken; 

• ontzuiling - steeds meer mensen gaan hun eigen weg
• individualisme - eigen weg leidt tot eigen smaak en stijl
• zelfredzaamheid - meer liberaal beleid, dat meer vraagt van de burger zelf (negatieve vrijheid, kleine overheid)

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland tolerant

Wetgeving verandert mee met deze maatschappelijke, liberale ontwikkelingen.

• Gedoogbeleid softdrugs - softdrugs als cannabis niet legaal, maar bezit persoonlijk gebruik wordt niet bestraft
• Algemene wet gelijke behandeling; AWGB (1994) - liberaal idee dat mensen zo veel mogelijk persoonlijke vrijheid moeten hebben, maar elkaars vrijheid niet mogen belemmeren 

Nederland koploper burgerrechten, zoals:

• Homohuwelijk (2001)
• Euthanasiewetgeving (2002)

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland tolerant

In de ogen van veel mensen is Nederland een vrij, vooruitstrevend en tolerant land, waar iedereen welkom is en alles mag en kan.

Andere landen niet altijd positief beeld over Nederland; kritiek op drugsbeleid, homohuwelijk en euthanasiewetgeving. (kritiek vooral uit godsdienstig, conservatieve hoek)

Maar hoe zit het met onszelf? Hoe tolerant en vooruitstrevend is Nederland nog?

Drugs wordt harder aangepakt en is nog altijd illegaal (in steeds meer landen legaal)

Vluchtelingen minder welkom, ook de politiek vluchtelingen!

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland in de Koude Oorlog

Vanwege de progressieve en tolerante koers was Nederland uitgegroeid tot gidsland (een voorbeeldland voor anderen)

En omdat Nederland een aanzienlijke rol had gespeeld in de Europese eenwording, was het internationaal gezien een speler van formaat. 

Bij grote beslissingen op wereldformaat zat en zit Nederland vaak aan tafel.

Ook in de Koude Oorlog speelt Nederland een rol als lid van de NAVO. De burgers weten dat en laten hun mening geregeld horen, zoals in 1983 (zie hiernaast)

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Nederland in de Koude Oorlog

• Na de Koude Oorlog verdween een groot internationaal spanningsveld.

• Andere rol NAVO - nu meer gericht op bestrijden terrorisme.

• Maar niet alleen de rol van de NAVO veranderde, ook die van Nederland op internationaal vlak.

HC -Nederland 1948 - 2008

de tijd van televisie en computers, vanaf 1950

Huiswerk

maken opdracht 3.42 t/m 3.49