4.2 Bezet Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Paragraaf 4.2

Bezet Nederland

Leerdoelen:

Aan het einde van deze les kun je uitleggen:

1 - Hoe begon de Duitse bezetting van Nederland? Wat schaffen de Duitsers af in Nederland?

Paragraaf 4.2

Bezet Nederland

Hoe zat het ook alweer...?

Hoe zat het ook alweer...?

• Aanval van Duitsland
    10 mei - 15 mei 1940
•  Bombardement Rotterdam
•  Koningshuis gaat in ballingschap
• Nederland wordt veroverd met een blitzkrieg

De bezetting van Nederland

•  In het begin is de bezetting redelijk rustig
• Wel wordt de (................) en de (................) in Nederland afgeschaft

Wat verdwijnt er in Nederland volgens deze tekst?

Vanaf het moment dat Nederland capituleerde op 15 mei 1940, begon de Duitse bezetting. Nederland wordt vanaf dan bestuurd door de dictator Seyss-Inquart. De bestaande politiek wordt vervangen door een totalitair systeem. Het parlement wordt afgeschaft en alle politieke partijen werden verboden, behalve de NSB.

Wat verdwijnt er in Nederland volgens deze tekst?

Burgers konden zonder proces worden gearresteerd, opgesloten of gedeporteerd. Rechters hadden geen onafhankelijkheid meer. Veel rechters die zich verzetten, werden ontslagen. De afschaffing van de (.............) leidde tot een sfeer van angst en rechteloosheid. Minderheden, vooral de joodse gemeenschap, waren de eerste slachtoffers. Je kon zomaar zonder vorm van proces ter dood worden veroordeeld.

De bezetting van Nederland

•  In het begin is de bezetting redelijk rustig
• Wel wordt de democratie en de rechtsstaat in Nederland afgeschaft
• Ook wordt het denken en doen van Nederlanders beïnvloed door propaganda en censuur.

Bezet Nederland

Leerdoelen:

Aan het einde van deze les kun je uitleggen:

2 - Waarom wordt vanaf 1941 in Nederland de bezetting harder?

3 - Welke keuzes had je tijdens de bezetting?

Volgende les:

4 - Hoe verloopt de bevrijding van Nederland.

De bezetting wordt harder

• Steeds vaker discriminerende maatregelen tegen Joden

-> Razzia's

•  Feb. 1941: razzia Amsterdam
•  Gevolg: Februaristaking 
  
  
•  Daarna meer maatregelen tegen Joden: 140.000 > 104.000

De bezetting wordt harder

• Ook veel niet-Joodse mannen gaat onderduiken
• Dit vanwege de arbeidsinzet: verplicht werken in Duitsland.

Welke keuzes had je tijdens de oorlog?

•  In het algemeen had je 3 keuzes:
• Verzet, collaboratie en aanpassing

• Probeer bij elke keuze twee voorbeelden te geven. Deze gaan we bespreken. Je kan hiervoor de tekst in je boek gebruiken.

Paragraaf 4.2: de bevrijding van bezet Nederland

Leerdoelen:

• Ik kan uitleggen waarom Zuid-Nederland eerder werd bevrijd dan de rest van Nederland. Gebruik Operatie Market Garden en de Slag om Arnhem.
• Ik kan beschrijven hoe Nederland uiteindelijk werd bevrijd.
• Ik kan beschrijven wat de Hongerwinter was en welke gevolgen die had.

De bevrijding komt dichterbij

Na de twee keerpunten van de WO2 gaat de bevrijding 'snel': wat zijn ze ook alweer?

1. 

2. 

De Nederlandse  bevrijding 1944-1945

• Vanaf sep. 1944: begin bevrijding
• Om de Duitse soldaten te dwarsbomen, begint het spoorpersoneel in NL te staken.
  
• Spoorwegstaking

De Nederlandse  bevrijding 1944-1945

• Operatie 'Market Garden'
• Verloopt succesvol, tot de Slag om Arnhem
  
  
• Zuiden van Nederland bevrijd, de rest blijft tot mei 1945 bezet.
• Zij gaan een zware tijd tegemoet en dit heeft alles te maken met de goedbedoelde Spoorwegstaking

Kijken naar een filmpje!

We gaan kijken naar een aflevering van het Bevrijdingsjournaal

Kijkvragen:

1. Wat is er bijzonder aan de winter van 1944?
2. Waarom was de Spoorwegstaking een oorzaak voor de Hongerwinter?
3. Wat doen de mensen om toch aan eten te komen?

Kijken naar een filmpje

We gaan kijken naar een aflevering van het Bevrijdingsjournaal

Kijkvragen:

Wat is er bijzonder aan de winter van 1944?

Waarom was de Spoorwegstaking een oorzaak voor de Hongerwinter?

Wat doen de mensen om toch aan eten te komen?

Aan het werk met:

Geef kort antwoord op de volgende leerdoelen:

- Ik kan uitleggen waarom Zuid-Nederland eerder werd bevrijd dan de rest van Nederland. Gebruik Operatie Market Garden en de Slag om Arnhem.

- Ik kan beschrijven hoe Nederland uiteindelijk werd bevrijd.

- Ik kan beschrijven wat de Hongerwinter was en welke gevolgen die had.

Opdracht 6 tot en met 10 op pagina 123/124