9.3 "Ecosystemen kantelen"

9.3 Ecosystemen kantelen
1 / 27
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

9.3 Ecosystemen kantelen

Slide 1 - Slide

Deze lessonup:
- herhaling en 16.4 deel 1: intro milieuprobleem
- 9.3 deel 2: Successie
- Film: Een heldenrol van de spons

Slide 2 - Slide

Leerdoelen
Je leert hoe ecosystemen in een korte tijd van de ene in de andere evenwichtsfase kunnen komen:

  • verstoring door microplastics 
  • kantelen ecosysteem
  • successie in Nederland


Slide 3 - Slide

Plastic vergaat niet.
Plastic wordt steeds
kleiner, het probleem
wordt steeds groter.

Slide 4 - Slide

Welk onderdeel in de koolstofkringloop veroorzaakt een disbalans
A
langzame C-kringloop
B
fossiele brandstoffen
C
CO2 in atmosfeer
D
snelle C-kringloop

Slide 5 - Quiz

Wat is de grootste bron van stikstof toevoer in de N-kringloop
A
Landbouw
B
Industrie
C
Verkeer
D
Het buitenland

Slide 6 - Quiz

Waarom verdwijnt er fosfor uit de 'kringloop'
A
overbemesting
B
verwering
C
uitspoeling
D
A+B+C

Slide 7 - Quiz

Slide 8 - Slide

Plastic
  • niet biologisch afbreekbaar
  • microplastic
  • nanoplastic
  • opname in cellen

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Gezondheidsrisico's?
Is nog weinig over bekend

Nanoplastics bij algen: belemmering fotosynthese

Microplastics bij mens en dier: 
- Veroorzaken ontstekingen, 
- Schadelijke  stoffen kunnen aan de plastics hechten (bijv. PCB) en beïnvloeden de hormoonhuishouding of zijn kankerverwekkend. 

Slide 12 - Slide

Wat betekent het als een stof persistent is en wat kan dat voor gevolg hebben?

Slide 13 - Open question

Persistentie en Accumulatie
Persistent = "volhardend", niet of slecht biologisch afbreekbaar --> ophoping in het lichaam (bijv. vetweefsel)

Gevolg?
Accumulatie in de voedselketen

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Video

Lees blz. 292:
'Kantelpunten in de biosfeer' en 'Kantelen tegenhouden'

Wat is een omslagpunt in een ecosysteem en waardoor wordt dit veroorzaakt?



Slide 16 - Slide

Stabiel ecosysteem
Ecosystemen zijn tot een bepaald niveau (dynamisch) stabiel: kleine veranderingen in abiotische of biotische factoren kunnen worden 'hersteld'.
Schommelingen in bijvoorbeeld temperatuur en hoeveelheid zonlicht of in aantallen van producenten of predatoren zijn normaal.

Bijv zeehondenpopulatie in Waddenzee
herstelt van virusziekte.
 

Slide 17 - Slide

Omslagpunt
Veranderingen kunnen zich opstapelen, tot het ecosysteem instabiel wordt. 
Na het overtreden van het omslagpunt ontstaat een nieuw ecosysteem en  terugkeer naar het oude ecosysteem is dan niet meer zo makkelijk.
In het nieuwe ecosysteem zie je meestal verlies van biodiversiteit.

Slide 18 - Slide

Biodiversiteit

Slide 19 - Slide

Voorbeeld: Successie
Bij successie is er sprake van een reeks omslagpunten:
- andere soorten
- andere abiotische factoren
- kan niet zomaar terug
- vaak grotere biodiversiteit

Slide 20 - Slide

successie
Primaire en secundaire successie?
- Pionierstadium
- Climaxstadium

Slide 21 - Slide

Climax  ecosysteem
X

Slide 22 - Slide

(herhaling H8) Wat is een kenmerk van pioniersoorten?
(meer antwoorden mogelijk)
A
Veel zaden
B
Grote zaden
C
Leven vaak in symbiose
D
Brede tolerantiegrenzen voor abiotische factoren

Slide 23 - Quiz

Meer voorbeelden omslagpunt:
  • Eutrofiering -->
     meer nitraat of fosfaat door wasmiddelen
     of kunstmest
  • Woestijnvorming door droogte
  • Versterkt broeikaseffect
  • Massale sterfte koraalriffen door hogere
     temperatuur of verzuring
  • .......

Slide 24 - Slide

Plastic Soep --> kan de 
oorzaak zijn van omslagpunt
Deel plastic afval komt in zee.
Plastic wordt aangezien voor voedsel of dieren raken er in verstrikt. Steeds groter wordende plastic eilanden  in het water.

Plastic --> afbraak tot microplastics en nanoplastics--> persistente stoffen

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video

Opdracht
- Maak 9.3


Slide 27 - Slide