Poëzie introductieles

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Dit gedicht vind ik...

Heel leuk

Wel grappig

Stom

Iets anders

Wat weet je tot nu toe over poëzie?

https:

Wat wist je nog niet en weet je nu wel na het kijken van het filmpje?

Kenmerken van gedichten

• de regels zijn kort;

• er staat veel wit om de regels;

• sommige woorden hebben meerdere betekenissen;

• woorden worden herhaald;

• bij het laatste woord van een regel moet je niet pauzeren maar doorlezen;

• het gedicht is opgebouwd in groepjes regels, strofes

• woorden aan het eind van de regel kunnen rijmen (maar hoeft niet);

• er wordt gebruikgemaakt van beelden 

Hoeveel strofes heeft dit
gedicht?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 12

Figuurlijk taalgebruik

Sommige woorden kun je op twee manieren gebruiken: 

letterlijk en figuurlijk

Voorbeeld:

De kapper zit met zijn handen in mijn haar.

Ik zit met mijn handen in het haar. 

Figuurlijk taalgebruik

Figuurlijk taalgebruik in gedichten is meestal verrassend, maar soms ook moeilijk te begrijpen:

De wereld moet gewassen worden

Elke dag komt er nieuw bezoek

(Joke van Leeuwen) 

Soorten rijm

• eindrijm: laatste woorden rijmen.

• alliteratie: woorden beginnen met dezelfde klank

Eindrijm

Eindrijm is een herhaling 

van klanken 

aan het einde 

van zinnen . 

alliteratie

Voor eindrijm zijn er verschillende rijmschema's

Voorbeelden zijn:

Gepaard rijm:  AABB

Gekruist rijm: ABAB

Omarmend rijm: ABBA

Gebroken rijm: ABCB

Welk rijmschema
heeft dit gedicht?

1. AABB
2. ABAB
3. ABBA
4. ABCB

Welk rijmschema
heeft dit gedicht?

1. AABB
2. ABAB
3. ABBA
4. ABCB

enjambement

https://www.google.com/imgres?q=gedicht%20boekje%20open%20ted&imgurl=https%3A%2F%2Fi.pinimg.com%2Foriginals%2F7b%2F04%2Ffe%2F7b04febb645b14418824d0627b45d8be.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fnederlands34.wordpress.com%2F2021%2F01%2F17%2Fboekje-open-ted-van-lieshout%2F&docid=qmFRyXPnd_z-sM&tbnid=yIn2Kk0-KAVamM&vet=12ahUKEwjA876l74SLAxXu8rsIHR6eJs8QM3oECBsQAA..i&w=252&h=381&hcb=2&ved=2ahUKEwjA876l74SLAxXu8rsIHR6eJs8QM3oECBsQAA

https://www.google.com/imgres?q=gedicht%20boekje%20open%20ted&imgurl=https%3A%2F%2Fwww.kindertherapie-veerkracht.nl%2Fcontent%2Fimg%2Fkindertherapie_gedicht_lentezoet.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fwww.kindertherapie-veerkracht.nl%2Fkindertherapie_nieuws_dagboek.html&docid=r5d_8hl-cli6QM&tbnid=5eNICJNkxyT4qM&vet=12ahUKEwjA876l74SLAxXu8rsIHR6eJs8QM3oECH0QAA..i&w=960&h=960&hcb=2&ved=2ahUKEwjA876l74SLAxXu8rsIHR6eJs8QM3oECH0QAA

Vormgedichten

Welke rijmvorm is dit?

1. enjambement
2. eindrijm
3. alliteratie
4. vormgedicht

Welke dichtvorm is dit?

1. enjambement
2. eindrijm
3. alliteratie
4. vormgedicht

Welke dichtvorm is dit?

1. enjambement
2. eindrijm
3. alliteratie
4. vormgedicht

In het vormgedicht is de vorm van groot belang voor de inhoud.
De inhoud van dit gedicht wordt door de vorm ervan uitgebeeld.
Dus als ik een gedicht schrijf in de vorm va een giraffe, dan moet het gedicht ook over een giraffe gaan.

1. Waar
2. Niet waar

Welke dichtvorm is dit?

1. enjambement
2. eindrijm
3. alliteratie
4. vormgedicht

Rijm is een extra muziekaal stukje van taal

Eens

Oneens

Moet een gedicht altijd rijmen?

1. Ja
2. Nee

In de Middeleeuwen rijmden gedichten omdat niet iedereen pen en papier had en een gedicht op rijm makkelijker te onthouden was.

1. Waar
2. Niet waar

Poëzie en muziek

LIL KLEINE - rapper of dichter?

Wat denk jij: rapper of dichter?