Zout

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 2

Zout, zouter, zoutst

Zout is op dit moment beschikbaar als 1van de meest voorkomende mineralen op aarde. De nu gekende zoutreserves worden geschat op ongeveer 3,7 triljoen ton steenzout in ondergrondse zoutmijnen en op zowat 50 quadriljoen ton gewoon keukenzout opgelost in zeeën en oceanen.

Het oudste zout in de aardkorst bestaat ruim 600 miljoen jaar. Het ontstond in de eerste zeeën door een scheikundige reactie van gestold gesteente en zuur, beide afkomstig van vulkaan uitbarstingen. Miljoenen jaren gelden was Nederland een grote binnenzee. Water verdampte en zout bleef op de bodem achter, dan kwam de zee weer en langzaam ontstonden zoutlagen die dan weer bedekt werden door lagen aarde. Zo ontstonden de zoutlagen diep onder de grond waar we nu op leven. Door de komst van de landbouw is de behoefte aan zout in ons voedsel gegroeid. Vroeger was het vlees uit de jachtopbrengst het voornaamste voedsel, deze dierlijke producten leverden genoeg zout in ons voedsel. Afrikaanse herders drinken nog steeds bloed van hun runderen om zo hun zout binnen te krijgen Zouthandel werd vanaf de ijzertijd een begrip. In de oudheid en in de middeleeuwen was zout erg kostbaar. Nog in de 14e eeuw kon 1 kilo zout de waarde hebben van een half dagloon wat in Rome dan ook gebeurde bij de soldaten, vandaar het woord salaris dat van het Latijnse woord sal (zout) is afgeleid Zout werd in die tijd ook hoofdzakelijk gebruikt om te conserveren, de bedorven smaak te verbergen (bier was hierbij nodig om de zout hap weg te werken) en om voedingsmiddelen in te bewaren 

In 1918 werd de Nederlandse zoutindustrie opgericht. De plaats Boekelo werd gekozen i.v.m. de ligging aan de spoorlijn van Enschede naar Haaksbergen. Via deze spoorlijn werd enerzijds het zout afgevoerd en anderzijds de steenkolen, benodigd voor de verhitting van de pekel. Toen proefboringen in de omgeving van Hengelo aantoonde dat ook daar voldoende zoutlagen aanwezig waren is k.n.z.daar een grotere fabriek gaan bouwen langs een nieuw kanaal dat het oostelijk gedeelte van Nederland zou verbinden met de grote waterwegen. “Twente Rijn”

www.bing.com

Sinds eind 1995 wordt er ook in Friesland zout gewonnen De zoutwinning vindt hier plaats op veel grotere diepte dan bij Hengelo n.l. op 2800 meter waar de temperatuur en druk hoog zijn en zout zich gaat gedragen als een stroperige vloeistof (kruip) Kruip van zout in de ondergrond heeft bodemdaling aan het aardoppervlak tot gevolg door het ontstaan van holle ruimtes cavernes genaamd. 2 cm per jaar is de Friezen voor gehouden in 3 jaar tijd was 21 cm het gevolg in sexbierum, huizen scheuren uit hun voegen. Nog 2 boortorens ? Pluspunt was werkgelegenheid.

Wat is zout? Zout is in wezen een simpel huwelijk tussen natrium en chloor, 2 zeer agressieve stoffen die de gevaarlijke kanten van hun atomen door de ander laat binden. De scheikundig benaming is NaCl.( natriumchloor) Hoewel er ook metalen, kalk, gebonden waterstof en zuurstof bevat.

In de vorm van zoutkorsten of met zout doordrenkte gronden door het verdampen van meer recente binnenzeeën en meren. Beroemd is de primitieve, maar vooral voor Afrika al vele eeuwen uiterst belangrijke zoutwinning in de Sahara. Verspreid over de wereld komen enorme oppervlakten zoute gronden voor. Deze gebieden zijn volkomen ongeschikt voor de landbouw. Alleen al in Rusland komen meer dan 75 miljoen hectaren zoute gronden voor, ook Hongarije en China hebben vele hectaren zoute gronden. In Louisiana en langs de Golf van Mexico komen 1,2 miljoen hectaren zoutmoerassen voor. In Bonaire wordt het zoute zeewater in de dicht bij de zee gelegen zoutpannen natuurlijk ingedampt. Met een beetje hulp van een speciale dam naar condensors gepompt en onder invloed van de zon begint het kristallisatieproces. Enige tijd later wordt het in speciale kristallisatiebassins gepompt en na ongeveer een jaar kan het zout worden gewonnen, Daarna wordt het gezeefd, gewassen en in bergen opgeslagen.

Zeezout wordt zoals de naam doet vermoeden, verkregen door natuurlijke verdamping van zuiver zeewater in zoutpannen. (vooral in zuiderse landen) Zoutpannen zijn vijvers van nog geen meter diep. Binnen deze pannen laat men het water door de hitte verdampen, totdat er alleen maar een laagje zeezout op de bodem achterblijft. Deze eerste laag is vaak te dun om op te scheppen daarom laat men opnieuw water in de zoutpan lopen om te verdampen dit gaat een paar keer zo door. Het voordeel van zeezout is dat het milieuvriendelijk is, de zon en wind zijn de voornaamste energiebronnen bij de ontginning. Bovendien is de zee een onuitputtelijke bron, want al het uit de zee ontgonnen zout komt vroeger of later weer terug in de zee.

Fleur de sel dankt zijn uniek karakter aan de exclusieve manier van ontginnen. Zo vindt deze ware delicatesse zijn oorsprong in de verdampingsbassins van de middellandse Zee en de Atlantische Oceaan. Op deze verdampingsbassins vormt er enkel onder ideale omstandigheden (zoals matige oostelijke wind en geen langdurige regen periodes) en precies op het kristallisatiepunt, een iets schuimige zoutlaag. Deze flinterdunne laag die mede door een spelling van zon en oostelijke wind geboren wordt, wordt daarna op traditionele wijze, met behulp van sneeuwschuimers door de zoutzieders (paludières) in alle voorzichtigheid van het water geschept. Het opscheppen van deze zoutlaag, die glinstert als zilver is een uiterst tijdrovend handwerkje. Daarboven komt er per 35 m2 wateroppervlakte maar 1 kilo fleur de sel vrij. Dit zorgt er voor dat dit uitzonderlijk type zout, niet alleen glinstert als zilver maar ook net zo duur is. Fleur de sel wordt gekarakteriseerd door een zeer fijne smaak en een geur die het meest lijkt op viooltjes dankzij de aanwezigheid van een bepaalde bacterie die in extreem hoge zoutgehaltes kan overleven.

www.bing.com

Wat zijn de 2 belangrijkste soorten zout

Wat zijn de grootste verschillen tussen steenzout en zeezout

1. Manier van winnen en zuiverheid
2. Voedingswaarde
3. Smaak en kwaliteit
4. Scheikundige formule

Wat zijn juist de overeenkomsten?

1. Kwaliteit
2. Zuiverheid
3. Manier van oogsten
4. Scheikundige formule

Noem de verschillende functies van zout

Wat is de duurste soort zout?