VWO 2 PTO 3 L 13 Laten zien dat je het goed hebt

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

https://decorrespondent.nl/7418/nederland-was-voor-even-de-grootste-slavenhandelaar-ter-wereld/2862934290722-5e1de7f5

Leerdoelen

1. Je kunt benoemen welke bevolkingsgroepen er aanwezig waren in de Republiek.
   
2. Je kunt beschrijven hoe de armenzorg was vormgegeven.
   
3. Je kunt uitleggen waar de regenten hun winst in de Gouden Eeuw aan uitgaven.
   

Door welke gebeurtenis werd Amsterdam de stapelmarkt van Europa

1. Oprichting van de VOC
2. Handelaren van de Oostzeehandel zorgden voor grote winst
3. Protestantse Hugenoten gingen in Amsterdam wonen
4. De val van Antwerpen

Welk handelsbedrijf richtte zich op de Atlantische Driehoekshandel?

1. Oostzeehandel
2. VOC
3. WIC
4. Moedernegotie

Dat er vrijheid van denken was in Nederland leidde tot:

1. De komst van veel Hugenoten
2. De verdraagzaamheid tegenover katholieken
3. De wetenschappelijke revolutie
4. De oprichting van de VOC en WIC

Waarom noemen wij de Gouden eeuw eigenlijk de Gouden eeuw?

1. Het ging heel goed met de handel en de kunst!
2. Er zijn toen veel schilderijen met gouden lijsten gemaakt
3. Het word gezien als de beste tijd ooit, vandaar 'gouden eeuw'
4. Er werd toen veel goud uitgegeven aan dure dingen

Wat was de echte naam van Nederland tijdens de Gouden eeuw?

1. Het Koninkrijk van Nederland
2. Het Koninkrijk der zeven verenigde Nederlanden
3. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
4. De zeven gewesten van Nederland

Vind jij dat de katholieke schuilkerken een voorbeeld zijn van tolerantie tijdens de Gouden Eeuw? Leg je mening uit..

- Onderzocht zijn eigen sperma
- kon door polijsten en slijpen van glas eencelligen zien

- Ontdekte dat planeet Saturnus een ring had
- Heeft slingeruurwerk en telescoop uitgevonden

- Schreef het recht van oorlog en vrede en Mare Liberum (de Vrije Zee)
- Ontsnapte uit zijn gevangenis via boekenkist

- Belangrijke filosoof
- Schreef Ethica
- Was van Joods-Portugese komaf

- God zit in alles

Kenmerkend voor de Gouden Eeuw:

Handelsrijkdom

Regenten
Aandelen

Bloei schilderkunst

Maar.. Was het een Gouden Eeuw voor iedereen?

Poppenhuis Petronella Oortman

Buitenhuizen

Niet voor iedereen:

* Geen schuld aan armoede --> hulp.
Weduwe, ongeval, handicap enz.

* Mensen die overlast veroorzaakten werden geweerd + opgepakt --> buiten de stad gezet.

* Pesthuizen, dolhuizen

* Spinhuizen& rasphuis.

Rijk in de Gouden Eeuw

• Welvaart door handel
  
  
• Pronken 
  - Buitenhuizen en stadshuizen
   - Kunst: classicisme:  stijl in de kunst en architectuur die de bouwkunst van de klassieke oudheid nadoet
  - Rembrandt van Rijn: De Nachtwacht
  
  
• Paleis op de dam
  

Het rijke leven

• Leven in Amsterdam
  - Koets
  
• Voedsel
  - Witbrood, vis en vlees, weinig fruit
  - Veel suikergoed
• Bij ziekte
  - dokter

Arm in de Gouden Eeuw

• Hoge lonen, hoge prijzen
  - zware belastingen moesten door armen worden betaald
  
  
• Liefdadigheid vanuit de kerk en bedeling: uitdelen van brood en turf aan de armen

Het arme leven

• Leven in Amsterdam
  - Trekschuit
  
• Voedsel
  - Roggebrood, boekweitpap, melk, soms kaas en vis
  - Weinig groente en fruit
  Bij ziekte:
• - Chirurgijn

Het rampjaar

• In 1672 begon het Rampjaar.  
• De Republiek werd aan 3 kanten tegelijk aangevallen: 
• Engeland, Frankrijk en Münster & Keulen.  

Rampjaar 1672

Het Rampjaar

• De Witt had vooral gelet op de handelsbelangen en vond defensie minder belangrijk (en had daar dus flink op bezuinigd).
• De Oranjegezinden was dat reden om De Witt en zijn broer op brute wijze te vermoorden in Den Haag.
• Willem III werd alsnog tot stadhouder benoemd, en besloot om de Hollandse waterlinie in werking te zetten. Hierdoor konden de Fransen Holland niet verder veroveren.
• Willem III bleef ook na het Rampjaar Frankrijk bevechten. Al deze oorlogen kostten veel geld, mede hierdoor eindigde de Gouden Eeuw.

Leerdoelen

1. Je kunt benoemen welke bevolkingsgroepen er aanwezig waren in de Republiek.
   
2. Je kunt beschrijven hoe de armenzorg was vormgegeven.
   
3. Je kunt uitleggen waar de regenten hun winst in de Gouden Eeuw aan uitgaven.
   

Poppenhuis Petronella Oortman

Buitenhuizen