examen 2015 1e tijdvak opgave 4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Havo 2015 1e tijdvak

opgave 4 trek Gnoes.

Leerdoelen:

- Je kent de klimaatcodes van Köppen.

-Je kunt gegevens van een atlaskaart aflezen.

-Je kunt de theorie van het verschuiven van de ITCZ toepassen m.b.v bronnen.

vraag 14

Gebruik de atlas.

In het oosten van Afrika komen drie hoofdklimaten uit het systeem van

Köppen voor. Twee van deze hoofdklimaten zijn de A- en B-klimaten.

a Geef aan:

– welk hoofdklimaat uit het systeem van Köppen nog meer voorkomt in

 Oost-Afrika;

– welk gebiedskenmerk ervoor zorgt dat dit klimaat voorkomt in

 Oost-Afrika.

GB55 244: In Oost-Afrika komen B-klimaten (aride) en A-klimaten (tropisch voor). Maar ook de kleur roze: gematigd, C volgens Köppen.

Gebiedskenmerk dat verantwoordelijk is voor het voorkomen van C-klimaat in het Oosten van Afrika.

Stappen:

• Bekijk een natuurkundige kaart.
• Welke klimaatfactoren (5) bepalen het voorkomen van een C-klimaat op deze breedtgraad?

Het oosten van Afrika ligt op hoogte. De hoogteligging is van invloed op de temperatuur.

Vraag 15: Welke twee typen natuurlijke plantengroei komen voor in het gebied waar de trek van de gnoes plaatsvindt?  Je kunt ook een andere kaart gebruiken dan de twee kaarten die zijn genoemd.

GB55 kaart 180

GB55 kaart 181B, grote periode jaar droogte

GB54 178B natuurlijke vegetatie

Savanne

(gras)steppe

vraag 16

Gebruik bron 2 en de atlas.

Op een bepaald moment in het jaar breekt een periode van droogte aan in

de Serengeti. De gnoes trekken dan weg uit dit gebied en migreren naar

de noordelijker gelegen Maasai Mara. Op hun trek, die ongeveer een

maand duurt, moeten de gnoes de Mararivier oversteken. 

verschuiven ITCZ

Geef aan

 in welke maand de oversteek van de Mararivier meestal plaatsvindt.

Kies uit: februari, mei, augustus of november;

 op welke atlaskaart je kunt aflezen dat er in de Serengeti dan een

periode is geweest waarin (vrijwel) geen neerslag is gevallen;

 waardoor er in die periode (vrijwel) geen neerslag is gevallen in de

Serengeti. 

strategie:

Waar ligt de serengeti precies?

In de cirkel, pijl geeft evenaar aan.

Serengeti ligt dus op het ZH.

Wanneer ligt de ITCZ op het ZH

vanaf 23 september beweegt deze richting het zuiden.

GB55 181A Januari ligt de Serengeti onder invloed van de ITCZ

GB55 181B Juli ligt het noordelijk deel van de serengeti onder invloed ITCZ

Welke maand wel welke niet?

februari: ITCZ bevindt zich op het zuidelijk halfrond dus boven de Serengeti.

mei: de ITCZ is sinds maart richting het noorden aan het schuiven, maar lag in maart en april nog boven Serengeti.

Augustus: ITCZ schuift sinds maart richting het NH, deze periode was het droog op het ZH, dus ook in de Serengeti

November: ITCZ schuift sinds september richting het ZH, dus richting Serengeti

Antwoorden vraag 16

• in augustus steken de  gnoes de rivier over omdat de periode van neerslag in het noorden is ( ITCZ)

• dit zie je op kaart GB 54: 175C 

• er is dan sprake van hoge luchtdruk/dalende lucht boven de Serengeti (=droogte) 

de ITCZ is dan

naar het noorden verschoven en brengt hier regen.