OKAN schakelklas: directe en indirecte rede

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Hospitaal = ziekenhuis

Mening geven

Mening geven

• Ik vind dat de Belgen slecht gespeeld hebben.
  
  
• Ik denk dat de Belgen hun best niet gedaan hebben. 
  
  
• Ik geloof dat Marokko beter was.

Je bent zeker

Je bent zeker

• Ik weet zeker dat fruit en groenten gezond zijn.
  
  
• Ik ben ervan overtuigd dat fruit gezonder is dan snoep.

Je bent niet zeker

Je bent niet zeker

• Ik weet niet of sporten altijd goed is.
  
  
• Ik twijfel eraan of sporten voor iedereen goed is. 
  
  
• Ik heb geen idee hoeveel je moet sporten.

Iemand anders zegt iets...

Wat zegt Mark?

Wanneer we willen tonen wat iemand zegt kan dat simpelweg in een tekstballon, maar dat kan niet altijd. Bijvoorbeeld in een boek, in een brief, … kan dat niet. Dan heb je dus wel een andere manier. Het kan zelfs op 2 manieren: directe en indirecte rede.

Directe rede:

- direct, letterlijk weergeven wat iemand zegt

- wat iemand zegt staat tss aanhalingstekens

• Binnen tekstballon = binnen aanhalingstekens

• Uitgesproken zin volledig overnemen

• Hoofdletters behouden

• Leestekens behouden

Indirecte rede:

- onrechtstreeks zeggen wat iemand zegt

- voegwoord (meestal ‘dat’)

- onderwerp + ww + voegwoord + bijzin

Mark zegt: "Ik weet het antwoord."

Ik weet het antwoord.

Mark zegt dat hij het antwoord weet.

Ik weet het antwoord.

Mark zegt dat hij het antwoord weet.

Mark zegt: "Ik weet het antwoord."

Wanneer we willen tonen wat iemand zegt kan dat simpelweg in een tekstballon, maar dat kan niet altijd. Bijvoorbeeld in een boek, in een brief, … kan dat niet. Dan heb je dus wel een andere manier. Het kan zelfs op 2 manieren: directe en indirecte rede.

Directe rede:

- direct, letterlijk weergeven wat iemand zegt

- wat iemand zegt staat tss aanhalingstekens

• Binnen tekstballon = binnen aanhalingstekens

• Uitgesproken zin volledig overnemen

• Hoofdletters behouden

• Leestekens behouden

Indirecte rede:

- onrechtstreeks zeggen wat iemand zegt

- voegwoord (meestal ‘dat’)

- onderwerp + ww + voegwoord + bijzin

Mark zegt dat hij het antwoord weet.

Mark zegt: "Ik weet het antwoord."

= directe rede

In de directe rede citeren we letterlijk wat iemand zegt.

= indirecte rede

In de indirecte rede citeren we niet letterlijk wat iemand zegt.

Citeren is het letterlijk kopiëren van andermans woorden. Dit kan een zinsdeel, een zin of een alinea zijn. Hierbij is het belangrijk dat je de geciteerde tekst tussen aanhalingstekens plaatst

Directe rede

Papa zegt: "Vanavond kijken we naar de voetbal."

Marie zegt: "De Rode Duivels winnen zeker het WK!"

Mijn broer zegt: "Iedereen kijkt graag naar de voetbal."

Directe rede

—> Dubbele punt voor het citaat.

—> Aanhalingstekens voor en achter het citaat.

Mevrouw zegt: Neem allemaal jullie boek.

Sam zegt: Ik wil naar de zee gaan!

Mijn oma zegt: Ik maak vanavond een lekkere taart.

Vrolijk Kerstfeest allemaal!

De Kerstman zegt...

Ik heb honger.

De hond zegt...

Smakelijk!

De kok zegt...

Mark zegt dat hij het antwoord weet.

Mark zegt: "Ik weet het antwoord."

= directe rede

In de directe rede citeren we letterlijk wat iemand zegt.

= indirecte rede

In de indirecte rede citeren we niet letterlijk wat iemand zegt.

Indirecte rede 

Papa zegt: "Vanavond kijken we naar de voetbal."

Marie zegt: "De Rode Duivels winnen het WK!"

Papa zegt dat we vanavond naar de voetbal kijken.

Marie zegt dat De Rode Duivels het WK winnen.

Indirecte rede

—> Geen dubbele punt

—> Geen aanhalingstekens

—> Voegwoord (vaak dat)

—> Woordvolgorde verandert....

Johan zegt dat alle voetballers snel lopen. 

hoofdzin + bijzin

Johan zegt dat alle voetballers snel lopen. 

Bijzin: onderwerp + werkwoord

(na het voegwoord)         (achteraan)

Mevrouw zegt ... jullie allemaal jullie boek moeten nemen.

Sam zegt ... ze naar de zee wil gaan.

Mijn oma zegt ... ze vanavond een lekkere taart maakt.

Groepswerk: schrijf een verhaaltje

- 10 zinnen

- Onderwerp: "wie-wat-waar-vragen"

- Minstens 1 keer 'directe rede' of 'indirecte rede'

Wie?

Wat?

Waar?

Rede?

Voorbeeld 

1. De dokter wil de mevrouw helpen.  (wie)

2. Ze zitten in de behandelkamer. (waar)

3. De mevrouw heeft pijn aan haar been. 

4. De mevrouw zegt "Ik heb al heel de dag pijn aan mijn been". (directe rede)

5. De mevrouw wilt een pilletje tegen de pijn. (wat)

6. ......

Wat zegt Meryem over sporten?

Wat zegt Ahmed over roken?

Wat zegt Mevrouw over gamen?

Bij de dokter...

• Dokter
• Man
• Vrouw 

Bij de leerkracht...

• Leerkracht
• Leerling
• Papa