Les 5, deel 2/3: Blindengeleidehonden

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 6

Les 5: Blindengeleidehonden

DEEL 2

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

               weet je meer over het nieuws;

               weet je meer over blindengeleidehonden;

               kun je de tekst samenvatten met behulp van de 

               vraagwoorden wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe?

 

               kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Hoe wordt een blindengeleidehond opgeleid?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: Willem Wever (datum en auteur onbekend, geraadpleegd 2021) en Ketnet/Karrewiet (2016, artikel inmiddels niet meer online)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over 'blindengeleidehonden', denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

Hoe worden blindengeleidehonden opgeleid?

Je hebt vast wel eens een hond met een tuigje om gezien waarvan het baasje vaak met een lange stok loopt (figuur 1). Dat zijn blindengeleidehonden! Zo'n hond is speciaal getraind om blinde mensen te assisteren. Maar hoe worden die getraind en wat kunnen ze eigenlijk? 

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

geleiden

Betekenis: naar de juiste plaats brengen

assisteren

Betekenis: helpen

het nieuws

de tekst

terugblikken

figuur 1

Hoe denk jij dat blindengeleidehonden getraind worden?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

de eerste alinea

Echt gebeurd

Een blindengeleidehond mag de persoon die hij begeleidt, nooit in de steek laten. Toch is dat precies wat blindengeleidehond Jet heeft gedaan en daardoor redde zij een baby. Haar baasje, een blinde vrouw, was aan het wandelen met Jet en haar baby in de kinderwagen. Toen ze de straat overstaken, kwam er plots een auto heel snel aangereden. Gelukkig kon de blindengeleidehond zich meteen losrukken van haar baasje. Zij gaf de kinderwagen waarin de baby lag een duwtje, zo reed de auto de baby net niet aan.  

plots

Betekenis: terwijl je het niet verwacht

het nieuws

de tekst

terugblikken

Klik hier en luister mee!

Waarom mag een geleidehond zijn baasje nooit in de steek laten denk je?

Leg uit in je eigen woorden.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tweede alinea

Pleeggezin

Een blindengeleidehond brengt zijn eerste jaar door in een puppypleeggezin. Daar wordt hij goed verzorgd, opgevoed en afgericht. De hond moet goede hondenmanieren leren en basiscommando’s zoals ‘zit’ en ‘af’. Verder moet hij wennen aan alles waar hij straks als blindengeleidehond mee te maken krijgt: kinderen, katten, andere honden, drukke straten en winkels.

africhten

Betekenis: een dier leren dingen te doen of te laten

het nieuws

de tekst

terugblikken

het commando

Betekenis: de opdracht die je direct moet gehoorzamen

Denk je dat een geleide puppy in een puppypleeggezin andere

dingen leert dan een gewone puppy in een gewoon gezin? Leg uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de derde alinea

School

Na een jaar gaat de hond naar school. De opleiding duurt ongeveer acht maanden. Op de school leert de hond zijn baasje veilig door het verkeer te leiden. Ook leert de hond bepaalde commando’s om dingen aan te geven, bijvoorbeeld de krant.

Verder leert de hond zijn baas een lege zitplaats aan te wijzen in bijvoorbeeld de trein. Als de hond dit allemaal onder de knie heeft wordt hij gekoppeld aan een baasje.  

iets onder de knie hebben

Betekenis: weten hoe je iets moet doen

het nieuws

de tekst

terugblikken

de opleiding

Betekenis: de lessen die je moet volgen om iets te worden of te leren

Een geleidehond moet afscheid nemen van zijn puppypleeggezin wanneer hij aan een baasje gekoppeld wordt. Hoe denk je dat dat voor de puppy is? En voor het puppypleeggezin?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de vierde alinea

Leren kennen

Onder leiding van een instructeur leren het baasje en de hond elkaar kennen. Er wordt dan gekeken of het ‘klikt’. Dat is erg belangrijk! Een hond en zijn baas zijn heel vaak bij elkaar, het is dus belangrijk dat ze het goed met elkaar kunnen vinden. 

de instructeur

Betekenis: iemand die je leert hoe je iets moet doen

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat denk je dat er gebeurt als er geen 'klik' is tussen de geleidehond en het baasje? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Niet aaien!

Een blindengeleidehond die aan het werk is, heeft meestal een tuigje aan en mag je niet aaien. De hond is erg geconcentreerd als hij aan het werk is. Hij moet goed opletten en zorgen dat er niets met zijn baas gebeurt. Als hij geaaid wordt, kan de hond afgeleid worden. Hij kan dan zijn werk niet meer goed doen. 

concentreren

Betekenis: met je aandacht bij één ding zijn

het nieuws

de tekst

terugblikken

afgeleid worden

Betekenis: als iets of iemand zorgt dat je je aandacht ergens anders op richt

Leg in je eigen woorden uit wat er kan gebeuren als je een geleidehond toch aait.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Tip!

Maak je deze opdracht zelfstandig en weet je het even niet meer precies? Dan kun je altijd een paar dia's terug om de tekst  nog een keer te bekijken.

Zou jij een (blinden)geleidehond willen opvoeden?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Licht je antwoord toe.

de ziektekiem

Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt

het nieuws

de tekst

terugblikken

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.

Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Type hier een samenvatting van de tekst. 

Gebruik hierbij de vraagwoorden 'wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe'.

het nieuws

de tekst

terugblikken

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.

Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ja, dit doel heb ik behaald

Nee, aan dit doel moet ik nog werken

Ik weet meer over het nieuws.

Ik weet meer over hoe een blindengeleidehond iemand die blind of slechtziend is kan helpen.

Ik kon de tekst samenvatten met behulp van de vraagwoorden wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe?

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Ik kan vertellen hoe een 

blindengeleidehond wordt opgeleid.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken