8.1 oefenen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Geef van de krantenkoppen aan of het gaat over een overtreding of een misdrijf.

Overtreding

Misdrijf

Verslaafde dief langdurig de cel in

TOT ZES JAAR CEL VOOR DRUGSRUNNERS

Boete voor plassende jongeman

Rechtbank doet uitspraak over babymoord

Rechter ergert zich aan hondendrollen

land minimumleeftijd om alcohol te mogen kopen

Letland 18

Luxemburg 16

Malta 17

Nederland 18 (per 1 januari 2014)

Portugal 18 (per 1 juli 2015)

naar: www.stap.nl van januari 2018

 Op de vorige dia staan de minimumleeftijden van het kopen van alcohol zoals die golden in januari 2018. Onder die leeftijd is het strafbaar om alcohol te kopen. Criminaliteit kan plaatsgebonden en/of tijdgebonden zijn.

Geef aan of er naar aanleiding van de tabel sprake is van plaatsgebonden en/of tijdgebonden criminaliteit.

Supermarktmanager: ‘Die jongeren hinderen onze klanten’

De supermarktmanager is blij dat de politie ‘iets’ doet om jongeren die zorgen voor straatafval, intimiderend gedrag en geluidsoverlast bij de supermarkt aan te pakken.

De directeur van een middelbare school erkent dat er leerlingen van zijn school overlast veroorzaken. Door de grote groepen jongeren die zich voor de winkel ophouden, durven sommige klanten geen winkelwagentje te pakken.

De extra aangekondigde politiecontroles ziet de supermarktmanager als een stapje vooruit. “Goed dat er in ieder geval iets gebeurt, maar ik verwacht er niet heel veel van. Dit probleem loopt al zo lang. De school heeft hier een belangrijke rol in, wat mij betreft. Laat bijvoorbeeld hier een conciërge van de school de schooljeugd in de gaten houden in de pauzes. Dat zou pas echt helpen.”

naar: www.barneveldsekrant.nl van 28 januari 2019

Er zijn twee soorten regels: geschreven en ongeschreven regels.

Noem drie gedragingen van de leerlingen uit de tekst waarmee geschreven regels worden overtreden.

Het aantal inbraken op feestdagen is vergeleken met het gemiddeld aantal inbraken op een soortgelijke dag in dezelfde maand.

Welke conclusie naar aanleiding van de grafiek is juist?

1. Er is één feestdag waarop het aantal inbraken verdubbelt ten opzichte van het gemiddelde.
2. Op alle feestdagen ligt het aantal inbraken hoger dan gemiddeld.
3. Op vier feestdagen ligt het aantal woninginbraken hoger dan het gemiddelde.

In Nederland vindt op verschillende manieren onderzoek plaats naar de omvang van criminaliteit. Twee van deze onderzoeken zijn:
1. de geregistreerde criminaliteit in de politiestatistieken
2. het slachtofferonderzoek

De cijfers van deze twee verschillende soorten onderzoek verschillen van elkaar.
Uit welk onderzoek komen de hoogste cijfers en waarom?

Welk begrip is van toepassing als je kijkt naar het uiterlijk van de vluchtende man in de auto?

1. recidivist
2. socialisatie
3. stereotypering

Snackbarhouder Arnhem: "Ik sta nog steeds te trillen."

Een Arnhemse snackbarhouder die een gewapende overvaller met een mes zijn zaak uit joeg, beseft dat hij door het oog van de naald is gekropen.

Een dag na het bizarre voorval staat de 51-jarige ondernemer weer achter de toonbank van zijn snackbar. "De schrik zit er goed in", vertelt de snackbarhouder. "Ik sta nog steeds te trillen."

Langzaam dringt het besef door dat het slecht had kunnen aflopen. "Dat ik het niet meer had kunnen navertellen", zegt de snackbarhouder. "Dat is wel heftig. Thuis is iedereen ook geschrokken."

naar: www.telegraaf.nl van 21 november 2018

Criminaliteit heeft twee verschillende gevolgen: materiële en immateriële.

Welke gevolgen van criminaliteit zijn in de tekst te herkennen? Geef ook een voorbeeld uit de tekst die aansluit bij je keuze.

Daling van aantal strafzaken

De rechters in Nederland behandelden 93.000 strafzaken in 2017, wat 2 procent minder was dan in 2016.

Dit blijkt uit een rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, de Raad voor de rechtspraak en het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Uit het rapport blijkt ook dat een deel van de criminaliteit buiten beeld blijft. Slachtoffers van bijvoorbeeld cybercriminaliteit hebben een lagere aangiftebereidheid, waardoor deze vorm van criminaliteit ondervertegenwoordigd is in de geregistreerde criminaliteit.

naar: www.nu.nl van 15 oktober 2018

In de tekst staat dat cybercriminaliteit buiten beeld blijft, omdat er een lage aangiftebereidheid is.

Welke twee soorten onderzoek kunnen een beter beeld geven van de werkelijke omvang van cybercriminaliteit?

Harde taal van premier Mark Rutte

Minister-president Mark Rutte zou de relschoppers die met Oud en Nieuw hulpverleners bedreigen en mishandelen “het liefst allemaal persoonlijk in elkaar slaan”. Dat zei de minister-president tijdens zijn wekelijkse persconferentie. De minister-president voegde eraan toe dat … nooit geoorloofd is.

Rutte uitte zijn frustratie over het geweld tegen politieagenten, brandweerlieden en ambulancepersoneel.

naar: www.nrc.nl van 11 januari 2019

Welk begrip moet op de puntjes in de tekst worden ingevuld?

1. eigenrichting
2. recidive
3. klassenjustitie
4. resocialisatie

Criminaliteit kent twee soorten gevolgen: materiële en immateriële.

Welk soort gevolg van criminaliteit is in de vorige tekst te herkennen? Leg je antwoord uit.

Aan de hand van welke rechtsbron heeft de rechter de hoogte van de straf van Leroy bepaald?

1. De wet
2. een internationaal verdrag
3. Jurisprudentie

Wat is NIET waar over veelvoorkomende criminaliteit?

1. Het gaat om strafbare feiten die massaal voorkomen
2. Het gaat om strafbare feiten die veel schade veroorzaken
3. Het gaat om strafbare feiten die relatief zwaar bestraft worden
4. Het gaat om strafbare feiten die onveiligheid veroorzaken

JUIST

ONJUIST

Bij daderonderzoek wordt een anonieme enquête gebruikt

Politiestatistieken zijn gebaseerd op aangiften en wat de politie zelf ontdekt

De Veiligheidsmonitor is een enquête van de overheid met vragen over hoe veilig burgers zich voelen

Door slachtofferonderzoek komen niet-ontdekte delicten naar voren

Bij slachtofferonderzoek komen misdrijven als milieuvervuiling en vandalisme goed naar voren

Politiestatistieken zijn niet helemaal betrouwbaar, omdat niet overal aangifte van wordt gedaan