AFP 2.3.13

Anatomie, Fysiologie en Pathologie



Les 13
Periode 3
Leerjaar 2
1 / 33
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

This lesson contains 33 slides, with interactive quiz, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 135 min

Items in this lesson

Anatomie, Fysiologie en Pathologie



Les 13
Periode 3
Leerjaar 2

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Vorige les
Wanneer wordt Coeliakie vaak vastgesteld?
Wat gebeurt er bij de ziekte van Crohn?
Wat bedoelen we met exacerbaties en remissies?
Welke behandeling kent Coeliakie?
En de ziekte van Crohn?

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Lesindeling 
  1. Welkom + Rapid (5 min.)
  2. Vorige les (10 min.)
  3. Lesindeling en Lesdoelen (5 min.)
  4. AFP van de Lever en galblaas (45 min.)
  5. Zelf aan de slag (30 min.)
  6. Filmpje (10 min.)
  7. Theorie alvleesklier (20 min.)
  8. Afsluiting en huiswerk (5 min.)

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Lesdoelen
Aan het eind van de les kunnen jullie:
  • Vertellen welke aandoeningen de lever kent, welke symptomen hierbij horen en op welke manier deze aandoeningen behandeld kunnen worden.
  • Uitleggen hoe de galblaas is opgebouwd en welke functies deze heeft.
  • Vertellen welke aandoeningen de galblaas kent, welke symptomen hierbij horen en op welke manier deze aandoeningen behandeld kunnen worden.
  • Uitleggen hoe de alvleesklier is opgebouwd en welke functies deze heeft.

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

De Lever
De lever (hepar): Roodbruin orgaan
  • 1.5 kilo (!)
  • Rechtsboven in de buik
  • Vergroeid met middenrif

De lever is de 'pitstop' van het lichaam
  • Bijna alle voedingsstoffen gaan langs de lever

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Slide 6 - Slide

75% van het bloed komt via de poortader
  • Bevat alle suikers, eiwitten, mineralen, vitaminen, kleine vetdeeltjes, medicijnen en water vanuit darmen en maag
25% van het bloed komt via de leverslagader
Bloedtoevoer van Lever
Dus: de belangrijkste ader van jouw spijsverteringsstelsel is de poortader.

De poortader:
  • Voert 75% van het bloed aan naar de lever
  • Bevat aminozuren, mineralen, vitaminen, medicijnen, suikers, kleine vetten en water

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Functies lever
  • Vorming van gal
  • Koolhydraatstofwisseling (omzetting glycogeen)
  • Eiwitstofwisseling (productie van eiwitten)
  • Vetstofwisseling (omzetten verzadigde vetzuren)
  • Ontgiften en reinigen van bloed
  • Opsag van vetten, eiwitten, vitamines/mineralen

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Wat zou de belangrijkste ziekte van de lever (hepar) zijn?

Slide 10 - Mind map

This item has no instructions

Pathologie Lever
Hepatitis: Ontsteking van de lever (door virussen en alcoholmisbruik)
  • Meer dan 6 maanden: chronische hepatitis

Symptomen: Lever kan afvalstoffen niet goed verwerken 
  • Er ontstaat icterus (geelzucht)
  • Patiënten hebben 'stopverf-ontlasting'
  • Donkere urine
  • Er is sprake van vermoeidheid
  • Jeuk, vermoeidheid


Slide 11 - Slide

Bilirubine hoopt zich op in het bloed, omdat de lever dit dus niet meer eruit kan filteren
Hepatitis A
Hepatitis A: Vooral bij kinderen
  • Middellandse zee (Turkije/Marokko)
  • Besmetting via ontlasting of rauwe/besmette voeding
  • Kinderen hebben vaak geen/weinig klachten
  • Duurt enkele weken tot 3 maanden

Geen behandeling noodzakelijk (wél alcohol vermijden!)

Inenting mogelijk voor reizen naar landen met besmetting.

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Hepatitis B en C
Hepatitis B en C: Overdracht via bloed-bloed of onveilige seks
  • Vooral bij prostituees, drugsgebruikers en homoseksuele mannen
  • Én mensen die werken in de gezondheidszorg!
  • Incubatietijd maximaal 6 maanden

Inenting tegen Hepatitis B is mogelijk (in Rijksvaccinatieprogramma)

Inenting tegen Hepatitis C is niet mogelijk!

Slide 13 - Slide

Ook overdracht tijdens de bevalling van moeder op kind.

Vooral in de gezondheidszorg bij prikaccidenten. 

Slide 14 - Video

This item has no instructions

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Complicaties...
Levercirrose: Leverweefsel verandert in bindweefsel (littekens)
  • Door bijvoorbeeld hepatitis
  • Ook door chronisch alcoholmisbruik of auto-immuunziekte
  • Lever werkt steeds minder -> uiteindelijk transplantatie

Lever wordt eerst groter om verlies aan functie te compenseren...
  • Als er op tijd wordt behandeld, kan leverfalen voorkomen worden
  • Anders levertransplantatie

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Slide 19 - Video

This item has no instructions


Maar zeg je lever...

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Dan zeg je galblaas!

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

De galblaas
Galblaas:
  • Ligt nét onder de lever
  • Opslagplaats voor gal uit de lever
  • Bevat 30-50 ml gal

Gal: Zorgt voor de vertering van vetten
  • Geelgroene vloeistof, gemaakt door de lever
  • Galzuren binden aan vetten voor betere opname
  • Wordt weer opgenomen door darmen

Slide 22 - Slide

Een deel van de gal wordt ook met de ontlasting uitgescheiden.
Galstenen
Galstenen: Ontstaan door ingedikte gal
  • Let op de 5 F's (female, fat, forty, fair and fertile)

Symptomen:
  • Koliekpijn met bewegingsdrang
  • Misselijkheid, braken
  • Geelzucht, ontkleurde ontlasting

Complicatie: Ontsteking galblaas of pancreas

Slide 23 - Slide

Oorzaak is onbekend. Vaak zonder pijn (mensen hebben het meestal niet door)

Koliekpijn: het lichaam probeert de galsteen kwijt te raken door het spierweefsel samen te laten trekken.

Als het gal niet meer verder kan, dan hoopt dit zich op in de lever en komt uiteindelijk in het bloed terecht. Door stuwing kan er echter ook een ontsteking van de galblaas en alvleesklier ontstaan.

Behandeling: NSAIDs tegen de pijn, eventueel operatie. Diagnostiek door echografie.

Slide 24 - Video

This item has no instructions

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Zelf aan de slag
Open de opdracht 'Werking van de pancreas' op CumLaude.

Gebruik de volgende boeken om de vragen te beantwoorden:
  • Anatomie en Fysiologie: Hoofdstuk 8.6.1-8.6.3
  • Medische kennis: Hoofdstuk 7.15


timer
30:00

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Alvleesklier
Alvleesklier: Pancreas
  • 12-15 cm lang
  • Ligt deels achter de maag
  • Maakt verteringssappen

De alvleesklierbuis mondt ook uit
in de Papil van Vater in de 
twaalfvingerige darm (duodenum).

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Pancreatitis
Symptomen:
  • Hevige buikpijn: Uitstralingen naar rug (vooral na maaltijd) 
  • Vetdiarree: Door het tekort aan enzymen voor vertering 
  • Vermageren: Door diarree en angst voor eten
  • Diabetes: Door afname productie insuline 
  • Geelzucht: Door zwelling 




Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Slide 30 - Video

This item has no instructions

Pancreascarcinoom
Risicofactoren:
  • Overgewicht of obesitas
  • Roken
  • Chronische pancreatitis
  • Erfelijkheid (5-10%) 

Levensverwachting: 5 jaar na de diagnose alvleesklierkanker is gemiddeld nog 5% van de patiënten in leven...

Slide 31 - Slide

Pas heel laat symptomen, dus als de tumor al groot gegroeid is.
Vaak zijn er ook maar hele vage klachten:
  • Zeurende pijn in buik en/of rug
  • Verstoord ontlastingspatroon
  • Gewichtsverlies
  • Geelzucht (icterus)

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk
  • Verder gaan met een samenvatting/lijst met moeilijke woorden bij het spijsverteringsstelsel
  • Afmaken opdracht 'Werking van de pancreas’

Slide 33 - Slide

This item has no instructions