Leerpad 3 'Het Nederlandse klimaat'

• Mens en wereld
• HBO
• Studiejaar 2

Leerpad 3 - Het Nederlandse klimaat 

PV2VMW Vakoverzicht Mens en wereld

'Een koffer vol Nederland'

Pabo Hogeschool Leiden, 2022-2023

Inhoud leerpad

• opening: 'dutch weather'
  
• leerdoelen
  
• verklaring voor het klimaat in Nederland
• de kracht van schematische tekeningen
• klimaatverandering - KNMI scenario's IPCC
• Nederlandse landbouw 

​

Leerdoelen

Je kunt aan het einde van deze thuisles …......

• uitleggen waarom Nederland een gematigd zeeklimaat heeft​;
• de leidende windrichting verklaren aan de hand van schematische tekeningen;
• benoemen welke indicaties voor klimaatsverandering er zijn;
• het Nederlandse klimaat vertalen naar flora en landbouw​.

Je hebt aan het einde van deze thuisles de kracht van schematische tekeningen​ ervaren.

Nederland, welk klimaat?

Klimaat Nederland

Gematigd zeeklimaat

- koele zomers

- zachte winters

- hele jaar neerslag

- (zuid)westenwind    

   overheerst

Nederland heeft een gematigd zeeklimaat, door ...

• de breedteligging
• de ligging aan de Noordzee
• de overheersende westenwind

Invloed van de zee in de zomer:

hoe verder van de koelere zee, hoe warmer het wordt.

Meeste zee invloed 

Hoge ligging (stuwingsregens)

Lage breedte hoge zonnestand

Hoge breedte = lagere zonnestand

Toelichting​

Had je het goed? De meest gemaakte vergissing is dat D aan 2 gekoppeld wordt. Dat is begrijpelijk, omdat er in Limburg de hoogste heuvels zijn. Maar in Limburg is het meest sprake van lage breedte (dichtst bij de evenaar, waar de breedte 0 graden is). Limburg ligt op 51 graden NB. Hoe dichter bij de evenaar, hoe ”rechter” de invalshoek van de zon is. Ook is het land dat ten westen ligt van Zuid-Limburg al iets hoger (uitlopers van de Ardennen). De klimaatfactor breedteligging is hier dus het meest van invloed.​

​

Voor A is dat het zelfde maar dan andersom: hoge breedteligging, met 52,5 NB: antwoord 4 dus.​

​

Bij B hoort 2 hoge ligging van het land, waardoor er stuwingsregens ontstaan. In het vorige college was er een mysterie over hoe het kan dat er in het midden van het land heuvels van wel meer dan 100 m boven NAP zijn, zoals de Utrechtse heuvelrug en de Veluwe. Deze zijn ontstaan in de één na laatste ijstijd. De gletsjers stuwden materiaal voor zich uit. De gletsjers kwamen ongeveer tot de lijn Haarlem, Utrecht-Nijmegen (HUN-lijn). De Veluwe is ontstaan aan het einde van een gletsjertong en noemen we stuwwal. Doordat er vaak zuidwester wind vanuit zee is wordt deze “natte” zeelucht omhooggeduwd, condenseert doordat het hoger kouder is en valt dan neer als neerslag aan de westkant van de Veluwe. Aan de oostkant van de Veluwe is het juist droger. Dit noemen we klimaatfactor reliëf in het klein.​

​

Bij C hoort 1 meeste zee-invloed. Dat is logisch, ligt het dichtst bij zee. Dit is de klimaatfactor land en water/zee. Daarnaast ook een beetje klimaatfactor zee- en windstromen. Nederland ligt aan een warme golfstroom, waardoor het zowel ‘s zomers en ‘s winters warmer is als plekken in Canada die op dezelfde breedteligging aan de Atlantische oceaan liggen. Daarnaast hebben we vaak zuidwesten wind, die de zachte vochtige lucht over ons land blaast. ​

Maar wat zijn de gevolgen voor de temperatuur voor de plekken die het dichtst bij de zee liggen ten opzicht van bv. het oosten van het land….

Wat is de windrichting van deze bron?

1. Noordenwind
2. Oostenwind
3. Zuidenwind
4. Westenwind

Let op: westenwind komt uit het westen en waait naar het oosten!

klimaatfactoren

• breedteligging
• hoogteligging
• ligging ten opzichte 

van de zee

• windstromen
• zeestromen
• ligging van gebergten

Stel het is zomer en er is wind uit het westen! Wat voor een weer hebben we dan? Doe een voorspelling!

zomer

winter

Hoe ontstaat wind?

Door welke processen ontstaan windstromen op aarde?

Waarom heeft Nederland overwegend wind vanuit het westen, dus westenwind?

Beschrijf de wet van Buys Ballot

Buys van Ballot

• lucht stroomt altijd van hoge naar lage luchtdrukgebieden.
• door het corioliseffect heeft wind een afwijking 
• op het noordelijk halfrond -> naar rechts
• op het zuidelijk halfrond -> naar links
  

kracht van schematische tekening

De grote windsystemen

https://schooltv.nl/video/luchtstromen-op-aarde-van-hoge-naar-lagedrukgebied/

Coriolis effect

https://www.youtube.com/watch?v=7DVL0ugj1O4

zeestromen 

windsystemen 

ontstaan van wind

wind

Wind

Klimaattop 2022

190 landen komen bij elkaar om afspraken te maken over de toekomst van het klimaat op aarde.

Maar...

Na afloop van de top volgens minister Jetten van Milieu en Eurocommissaris Frans Timmermans teleurgestelde resultaten van deze klimaattop: "Te kleine stappen".

KNMI stelt klimaatscenario's op 

Wordt oktober 2023 verwacht

25 oktober  2021 gepubliceerd

https:

https:

https:

Het Nederlandse klimaat is erg geschikt voor de landbouw. Nederland is in de wereld een van de grootste landbouwproducenten.

Leg uit waarom het Nederlandse klimaat zo geschikt is voor de landbouw.

Landbouw in Nederland

--> landbouw en klimaat hebben met elkaar te maken !
1.  goede temperatuur 
2. waterbalans (= meer regen dan verdamping) is postitief
     --> infiltratie: water zakt in de grond
      --> drainage: plastic buizen met gaatjes voeren teveel aan water af
3. irrigatie: met sproei installatie water geven

Gevolg: Nederland grote producent groente, fruit en zuivel

kassen--> Westland: temperatuur, licht en vocht kunnen kunstmatig worden geregeld

slotvraag

In welke mate heeft het Nederlandse klimaat bijgedragen aan onze welvaart?