Persoonsvorm en zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom!

Wat gaan we doen?

1. Voorstelrondje

2. Uitleg persoonsvorm en zinsdelen

3.  Klassikaal oefenen 

4. Zelfstandig opdrachten maken

5. Afsluiting

LESDOELEN

- je weet hoe je de persoonsvorm in een zin kan vinden

- je weet hoe je een zin in zinsdelen kan verdelen

persoonsvorm vinden

Wat is de persoonsvorm?
'In zijn broek heeft Tom een scheur.'

1. zijn
2. Tom
3. heeft
4. Er is geen persoonsvorm.

Wat is de persoonsvorm?
'Houd eens je mond.'

1. Houd
2. Er is geen persoonsvorm.
3. eens

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

1. waar
2. niet waar

wat is de persoonsvorm:
Jacob wil heel graag gamen.

1. Jacob
2. gamen
3. wil
4. graag

Wat is een persoonsvorm altijd?

1. Lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

Wat is de persoonsvorm?
'Waarom wandelt hij niet graag?'

1. Waarom
2. hij
3. wandelt
4. Er is geen persoonsvorm.

0

Wat zijn zinsdelen?

• Een zin bestaat uit zinsdelen.
• Een zinsdeel kan bestaan uit één woord, maar ook uit een paar woorden die bij elkaar horen.
• Belangrijk: de persoonsvorm is altijd een zinsdeel!

Zinsdelen vinden

Voorbeeld

Tussen zinsdelen zet je deze streepjes: |

Stap 1: zoek de persoonsvorm en zet deze tussen 2 streepjes: 

je hebt het eerste zinsdeel al gevonden!

De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik gegeven.

Stap 2: welke woorden kunnen vóór de persoonsvorm staan? Puzzelen en schuiven maar!

De dokter  heeft  aan de patiënt een pijnlijke prik  gegeven

• De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik | gegeven
  
• Aan de patiënt | heeft | de dokter een pijnlijke prik | gegeven
  
• Een pijnlijke prik | heeft | de dokter aan de patiënt | gegeven
  

De dokter  heeft  aan de patiënt een pijnlijke prik  gegeven

Na deze slide zijn twee routes mogelijk:

1. naar het online schoolbord (link in volgende dia), en hier meeschrijven met de antwoorden van de leerlingen.

2. De leerlingen laten vertellen en met de dia's 14-16 nog eens kort uitleggen en illustreren hoe het werkt.

De dokter | heeft | aan de patiënt | een pijnlijke prik | gegeven

1. zoek eerst de persoonsvorm (pv)

2. zoek welke zinsdelen er vóór de persoonsvorm passen

3. plaats zinsdeelstrepen

Mijn zusje heeft hard geschreeuwd.
Heeft geschreeuwd....

1. Werkwoordelijk gezegde
2. lijdend voorwerp

Thomas heeft Marieke bloemen gegeven.
Lijdend voorwerp =

1. Er is geen lijdend voorwerp
2. Thomas
3. Marieke
4. bloemen

Morgen gaat Rutte weer aan ons een persconferentie geven.
In deze zin staat geen bwb....

1. wel! ha, ha
2. niet, nee, niet

grammaticadidactiek.ruhosting.nl

GELEERD?

- je weet hoe je de persoonsvorm in een zin kan vinden

- je weet hoe je een zin in zinsdelen kan verdelen

- je kent de namen van de delen, je kunt een zin ontleden.