3.6 Het parlement controleert

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.6 Het parlement controleert

Welke macht heeft het parlement?

Deze les

Doelen

Je kunt de twee taken van het parlement noemen en toelichten welke rechten bij deze taken horen.

Je kunt de stappen beschrijven die worden doorlopen bij het maken van een nieuwe wet.

Programma

Terugblik: coalitie en oppositie 

Uitleg: parlement en nieuwe wet

Opdrachten: vuurwerkverbod

Afsluiting

Coalitie

Oppositie

Welk recht en welke taak hoort bij de omschrijving?

Omschrijving	Recht	Taak
Parlement (Eerste en Tweede Kamer) kan onderzoek laten doen.
Parlement (Eerste en Tweede Kamer) mag de minister om informatie vragen.
Parlement (Eerste en Tweede Kamer) stemt om de begroting wel of niet goed te keuren
Tweede Kamerleden mogen een wetsvoorstel indienen.
Tweede Kamerleden mogen een wetsvoorstel wijzigen of aanvullen.

Recht van amendement

Recht van initiatief

Recht van interpellatie

Budgetrecht

Recht van enquête

Wetgevende taak

Controlerende taak

Eerste Kamer 

Tweede Kamer

Direct gekozen door de bevolking.

Indirect gekozen door de Provinciale Staten.

Geen recht van initiatief

Recht van initiatief 

(wetsvoorstel indienen)

1

3

4

6

8

Er is een maatschappelijk probleem.

Een minister of Tweede Kamerlid dient wets-voorstel in

De Tweede Kamer debatteert over het wetsvoorstel

Tweede Kamerleden kunnen amendementen (aanpassingen) indienen

De Tweede Kamer stemt over het definitieve wets-voorstel.

De Eerste Kamer stemt over het wetsvoorstel. Zij mag niet meer aanpassen.

De koning en de minister onder-tekenen het wetsvoorstel

De wet wordt gepubliceerd op internet. Hiermee is de wet van kracht.

Parlement

Je kunt de twee taken van het parlement noemen en toelichten welke rechten bij deze taken horen.

Wetgevende taak

Eerste en Tweede Kamer

• Stemrecht 
• Budgetrecht 

Alleen Tweede Kamer

• Recht van initiatief 
• Recht van amendement

Controlerende taak

Eerste en Tweede Kamer

• Recht om vragen te stellen
• Recht om motie in te dienen
• Recht van interpellatie
• Recht van onderzoek en enquete

Coalitie

Waarom wordt bij het vormen van een nieuwe coalitie ook gekeken naar de zetels in de Eerste Kamer?

Een nieuwe wet

Je kunt de stappen beschrijven die 

worden doorlopen bij het maken van 

een nieuwe wet.

  

Vuurwerkverbod

0

Ben jij voor of tegen een algeheel vuurwerkverbod?

Voor

Tegen

Lees het artikel hiernaast.

Hoe groot is de kans dat er 

binnenkort een algeheel

vuurwerkverbod wordt ingevoerd? 

Leg je antwoord uit.

Terugblik

Als het goed is kun je deze vragen nu beantwoorden:

Wat zijn de twee taken van het parlement en welke rechten horen hierbij?

Wat is het verschil tussen de Eerste en de Tweede Kamer?

Hoe komt een nieuwe wet tot stand en welke stappen moeten daarbij worden doorlopen?