§1.3 - Onderzoek doen AA

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom

- Spullen op tafel, inloggen, startklaar.

- Huiswerk in de agenda zetten.

- Les §1.1 - Je omgeving ontdekken

- Vooruitblik.

Leerdoelen

Je kunt:

• bedenken hoe je een onderzoek uitvoert en wat je daarvoor nodig hebt.
• een onderzoeksvraag bedenken.
• uitleggen bij welk soort onderzoek je een experiment uitvoert.
• resultaten verwerken en een conclusie trekken

Huiswerk (Volgende week A)

Lezen (Lz.) §1.3

Maken (Mk) §1.3
– 3, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 16, 18, 19, 20, 22, 23, 25, 26

Huiswerk (=weektaak)

Lezen (Lz.) §1.3
Maken (Mk) §1.3  - 4, 5, 6, 8, 9, 11, 13, 14, 18, 19

Tip voor je planning: verdeel de opdrachten over twee momenten deze week!

Vragen over de vorige les en/of het huiswerk?

Op welke manier kun je waarnemen?
(Er zijn er 5!)

Leerdoelen

- Ik kan uitleggen welke stappen horen bij een onderzoek.

- Ik kan resultaten die zijn verkregen bij een onderzoek verwerken in een tabel of grafiek.

Onderzoek doen...

Onderdelen van een verslag (Checklist 5)

1. Titel van het onderzoek
2. Inleiding
   
3. Onderzoeksvraag en Hypothese
4. Materiaal&Methode (Werkwijze)
5. Resultaten: overzichtelijk in tabellen/grafieken
6. Conclusie: Dit is het antwoord op de onderzoeksvraag.

Kleine aanpassing aan de checklist

Onderzoek doen

Antwoorden zoeken op vragen

• Opzoeken
   * Onderzoek van anderen*
  
• Eigen onderzoek
  

Inleiding

Korte inleiding met informatie die je hebt kunnen opzoeken en waarom jij jouw onderzoeksvraag stelt

"Deze school start met lessen om 0815u, terwijl andere scholen starten om 0830u of zelfs 0900u. Misschien heeft vroeg starten een voordeel"

De inleiding moet een verduidelijking zijn waarom jij je onderzoeksvraag stelt. Deze schrijf je daarna in het verslag

Onderzoeksvraag

• Onderzoeksvraag, geen opzoekvraag
  

• Open vraag.
  Niet goed als het antwoord simpelweg ‘ja’ of ‘nee’ is.
• Duidelijk geformuleerd
  Ook duidelijk voor anderen
  

Onderzoeksvraag

Een goede vraag bestaat uit één vraag (focust op één probleem)

Anders:

Hoofdvraag

Deelvragen (kleine vragen die helpen de hoofdvraag te benatwoorden

Wat is geen goede onderzoeksvraag?

1. "Hoe ziet de cel van een ui eruit?"
2. "Hoe komt het dat een plant verwelkt als ik hem zout geef?"
3. '' Waarom vervelt een slang?''
4. ''Is een olifant warmbloedig?''

Ja nee vraag

Wat is een goede onderzoeksvraag?

1. 1
2. 2
3. 1 & 3
4. 3

Wat is de onderzoeksvraag?

1. Heeft de geur van een vlindermodel invloed op het gedrag van een mannetje?
2. Heeft de kleur van een vlindermodel invloed op het gedrag van een mannetje?
3. Heeft de vorm van een vlindermodel invloed op het gedrag van een mannetje?

Bedenk zelf een goede onderzoeksvraag die past bij biologie.

Hypothese

Je hebt de onderzoeksvraag gesteld en vaak heb je al een idee van het antwoord. Dat is de hypothese.

In het onderzoek wat je uit gaat voeren kijk je of jou hypothese klopt. In de conclusie kom je hierop terug, je kijkt of jouw verwachte antwoord klopt.

Hypothese maken

Hypothese is NIET hetzelfde een verwachting

Maar je kan een verwachting gebruiken:

Vraag: "Hoe laat kunnen lessen het beste starten?"

Verwachting: " Ik verwacht dat 9 uur het beste is (bijv uit literatuur:)

Hypothese: "Lessen kunnen het beste starten om 9 uur (!)"

Jan stelt een hypothese.
Welke stelling klopt?
"Een hypothese is:"

1. Iets wat aangetoond is
2. Iets wat nog bewezen moet worden
3. Iets wat niet bewezen kan worden
4. Iets wat iemand verzint

Wat is een goede hypothese?

1. Buiten werkt het beste.
2. Buiten groeit de plant beter, omdat er meer zonlicht is.
3. Buiten, want er is meer zonlicht.
4. Buiten groeit de paardenbloem beter, omdat er meer zonlicht is.

Werkplan

Materiaal en methode

• Materialen (=benodigdheden)
• Methode

Welke materialen horen bij de onderzoeksvraag "Welk kattenvoer vindt mijn kat het lekkerst?"

Resultaten

Hierin vermeld je alleen de waarneming, oftewel je vermeldt alles wat je gezien en gemeten hebt.

Je gaat nog geen conclusies trekken uit de gegevens!

Resultaten

• Vermeld alle meetresultaten in    tabel(len).

• Vat deze samen in een overzichtelijke grafiek.
• Tekeningen of  foto's kunnen ook verhelderend zijn.

Je gaat de resultaten gebruiken om een conclusie te trekken

Lijndiagram

Neemt iets toe of af?

Staafdiagram

Aantallen

Cirkeldiagram

Percentages

Legenda

Wat is een conclusie?

Conclusie trekken in 3 stappen

1. Herhaal de onderzoeksvraag

2. Wat zie je in de resultaten?

3. Geef antwoord op je onderzoeksvraag. 

Hoe trek je een conclusie?

1. Herhaal de onderzoeksvraag voor jezelf

2. Wat zie je in de resultaten?

3. Geef antwoord op je onderzoeksvraag.

Conclusie:

In de grafiek (1) wordt de zonnebloem na week 13 niet meer langer. Dus na 13 weken heeft de zonnebloem zijn maximale lengte bereikt.

Wat hoor er nog meer in de Conclusie

• Welke conclusies kun je nog meer trekken uit je resultaten?
• Probeer verklaringen te vinden voor de uitkomsten van je experiment, waar baseer jij je conclusie op? Verwijs ook naar belangrijke resultaten.
• Was de hypothese juist of niet, of weet je het nog niet zeker? Licht dat toe.
• Idee op een volgend onderzoek
  

Onderdelen van een verslag (Checklist 5)

1. Titel van het onderzoek
2. Inleiding: Je beschrijft het probleem waaruit je de onderzoeksvraag hebt gehaald.
   
3. Onderzoeksvraag en Hypothese
4. Materiaal&Methode (Werkwijze)
5. Resultaten: overzichtelijk in tabellen/grafieken
6. Conclusie: Dit is het antwoord op de onderzoeksvraag.

Kleine aanpassing aan de checklist

Vóór je daadwerkelijk iets kan onderzoeken, bedenk je eerst wat je precies wilt weten. Dat heet een...

Als je een onderzoek doet, bedenk je alvast een voorlopig antwoord op je onderzoeksvraag. Dit noem je een...

1. hypogonder
2. hyperlink
3. hypothese
4. hyperdepiep

Als je hypothese niet klopt, waarin geef je dan een verklaring waarom de hypothese niet klopt?

1. Inleiding
2. Resultaten
3. Conclusie
4. Discussie

Een beschrijving van hoe je onderzoek doet, kan je vergelijken met een kookboek: Je noteert precies de stappen die je moet volgen om tot een taart (in dit geval, antwoord) te komen. Je noemt dit de...

Wat voor manier van gegevens vastleggen zie je op de achtergrond van deze vraag?

1. turflijst
2. tabel
3. staafdiagram
4. lijndiagram

Wat voor manier van gegevens vastleggen zie je op de achtergrond van deze vraag?

1. turflijst
2. tabel
3. staafdiagram
4. lijndiagram

Wat voor manier van gegevens vastleggen zie je op de achtergrond van deze vraag?

1. cirkeldiagram
2. tabel
3. staafdiagram
4. lijndiagram

Wat voor manier van gegevens vastleggen zie je op de achtergrond van deze vraag?

1. cirkeldiagram
2. tabel
3. staafdiagram
4. lijndiagram

Op welke manieren kun je gegevens van waarnemingen vastleggen?

Wat heb je onthouden van deze les?
Probeer minstens 2 dingen te noemen.

Wat wil je nog vragen over de les?

Volgende les

Microscopie | Tekenen

Samenvatten/Test jezelf

Aan het werk

- Werken aan de weektaak

- Begrippenlijst maken

- Samenvatten/Mindmap maken

- Oefenen op www.biologiepagina.nl

We gaan onderzoeken welk voer deze kat het meeste kiest.

Turflijst

Whiskas kip     IIII IIII IIII IIII
Whiskas vis     IIII IIII II
Felicia kip        IIII IIII IIII II
Felicia vis        III

Tabel

Van een lijst met gegevens maak je een tabel.

In de tabel zie je in 1 oogopslag hoevaak de kat voor elk soort voer heeft gekozen.

Staafdiagram

Van de gegevens in een tabel kun je een diagram maken.
Aantallen leg je vast in een staafdiagram. De lengte van elke staaf geeft het aantal weer.

Je ziet in 1 oogoslag voor welk soort voer het vaakst en het minst vaak is gekozen.

Cirkeldiagram

Procenten leg je vast in een cirkeldiagram.

De rand van de cirkel is verdeeld in 100 stukjes: 100%

Eerst bereken je de percentages en daarna teken je de taartpunt in de cirkel.

Percentage uitrekenen

Formule:

In totaal is er 19 + 12 + 17 + 3 = 55 keer gekozen. Het geheel is dus 55.


Whiskas kip:

34,5454545 rond je af op gehelen: 35. Er is dus 35% van de keren voor de Wk gekozen.

​geheel​​deel​​⋅100

​55​​19​​⋅100=34,5454545

Lijndiagram

Groei leg je vast in een lijndiagram.

Je zet de meetpunten in het diagram en daartussen trek je een lijn (de grafiek).