H5 - TH3 - BS4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H5 - T3: Vertering - BS4: resorptie

Leerdoelen basisstof 4

Je kunt beschrijven waar en op welke wijze voedingsstoffen worden opgenomen in het darmkanaal en welke factoren daarop van invloed zijn

Begrippen BS4

dunne darm

darmplooien

darmvlokken

darmepitheel

actief transport

dikke darm

blinde darm

appendix

endeldarm

anus

ontlasting

Welke weg legt het voedsel af? Plaats de woorden in de goede volgorde!

Mondholte

Maag

endeldarm

slokdarm

dikke darm

dunne darm

Waar worden de meeste voedingsstoffen opgenomen in het bloed?

1. dunne darm
2. dikke darm
3. twaalfvingerige darm
4. endeldarm

resorptie: dunne darm

opname van meeste voedingsstoffen

groot oppervlak door plooien

binas 82C

0

Resorptie

• Opname voedingsstoffen
• Groot oppervlakte 
• actief en passief transport! 

Bijzonderheden

Vetten lost niet op in water.

Vertering en opname moeilijker.

Darmcellen nemen vetzuren en glycerol op.

Na darmcellen niet direct in bloed maar in lymfevaten opgenomen.

Dikke darm

* resorptie van water, mineralen, vitaminen (K)

Darmflora:

       - 150 soorten

       - nuttige voor voedsel afbreken

       - vitamine (K) productie

* veel water in verteringssappen

* Waar komt al dat water vandaan?(BINAS 82 F)

Diarree? Problemen in de dikke darm!

blinde darm

ook bekend als: 

• appendix (= laatste stukje)
• wormvormig aanhangsel

functie

• geen actieve functie bij de mens?
• rudimentair? -> redevoir voor bacteriën
• bij dieren belangrijk voor darmflora

Waarom worden blinde-darmkeutels opgegeten?

De gewone keutels bestaan uit grote onverteerbare delen die direct worden uitgepoept. De blinde darmkeutels bestaan uit kleinere deeltjes die eerst achtergehouden en bewerkt zijn in de blinde darm. Deze blindedarmkeutels worden vervolgens in trosjes uitgepoept. Het konijn eet ze vaak rechtstreeks op uit de anus. De blindedarmkeutels zitten boordevol essentiële voedingsstoffen die uw konijn nodig heeft. Als het voer voor de eerste keer door de darm is gekomen, zijn namelijk nog niet alle voedingsstoffen en energie uit het voer gehaald. Als het konijn de blindedarmkeutels eet, worden alle stoffen die ze nodig hebben eruit gehaald. Het opeten van de blindedarmkeutels is dus een natuurlijk proces.

endel darm

verzamelen onverteerde stoffen

resorptie voedingsstoffen

terugresorptie vocht 

feces

feces = poep

• water + onverteerde voedsel resten + bacteriën
  
• verlaat het lichaam via de anus
  

anus = poepgat

• kringspier aan het einde van de endeldarm 
  

check je poep eens! 

Welke stoelgang heb je het liefst?

1. type 1 of 2
2. type 5
3. type 3 of 4
4. type 6 of 7

Waar in je lichaam verteer je koolhydraten?

wel

niet

mond

maag

12- vingerige darm

dunne darm

Chemische vertering

Mechanische vertering

Enzymen

Kauwen

Om voedsel beter te kunnen doorslikken

Oppervlakte vergroting

Verteringssappen 

O.a. in de maag

endeldarm

maag

alvleeslklier

twaalfvingerige darm

dunne darm

galblaas

dikke darm

1. Als de dikkedarm ontstoken is kun je diarree
krijgen
2. Als de maag geen maagsap produceert, blijven
slechte bacteriën in je maag leven

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

In welke darm vindt de meeste resorptie van water plaats??

1. dunne darm
2. dikke darm

Zet in volgorde van groot naar klein:
Microvilli – Darmvlok - Darmplooi

1. Microvilli – Darmvlok - Darmplooi
2. Microvilli – Darmplooi - Darmvlok
3. Darmplooi – darmvlok – microvilli
4. Darmplooi – microvilli - darmvlok

2) Bij een resorptiestoornis worden te weinig of geen voedingsstoffen uit het voedsel opgenomen in het bloed. De benodigde voedingstoffen moeten dan via een infuus in de bloedbaan worden toegediend. Noteer de letter uit de afbeelding hiernaast die het gedeelte aangeeft dat bij deze patiënt niet goed functioneert.
(klik op de afbeelding om te vergroten)

1. P
2. Q
3. R
4. S

Waar bevinden zich veel bacteriën?

1. Slokdarm
2. Maag
3. Dunne darm
4. Dikke darm

Waar wordt poep/ontlasting opgeslagen?

1. dikke darm
2. blinde darm
3. anus
4. endeldarm

Poep is bruin omdat...

1. al het eten door elkaar heen bruin is
2. de enzymen van de darm bruin zijn
3. de lever bruin gekleurde afvalstoffen afgeeft.

Is dit gezonde poep?

1. ja
2. nee

Is dit gezonde poep?

1. ja
2. nee

Is dit gezonde poep?

1. ja
2. nee

Wat is de minst belangrijke functie van de dunne darm?

1. Vertering van voedingsstoffen
2. Resorptie van voedingsstoffen
3. Resorptie van water
4. Productie van verteringsenzymen

Welk orgaan komt er na de dikke darm?

1. 
2. 
3. 
4. 

Waarom moet bij een poeptransplantatie het slangetje tot in de dunne darm lopen?

1. omdat bacteriën alleen daar terecht moeten komen
2. omdat de bacteriën zo langs de maag geleid worden
3. omdat poep smerig is, je kan het niet inslikken
4. omdat als je het in de dikke darm stopt, het nooit in de dunne darm komt

Bij een sporenonderzoek bij een moord nemen ze een monster van een onbestemd iets. Bij analyse van het monster treffen ze eiwitten, glycogeen en zetmeel aan.
Welke uitspraak over de herkomst is het meest logisch.

1. het is van een broodje ham
2. het komt van planten
3. het komt van dieren
4. het betreft faeces (poep)

huiswerk

maak opdracht 24 t/m 27

verdieping: opdracht 28

lees BS5