1.2 HC Het Britse Rijk - India

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

Deelcontext 2: Brits-Indië

De kolonisatie van het Indiase subcontinent.

Leerdoelen. Je kunt..

1. uitleggen hoe EIC heeft bijgedragen aan het begin van het Britse Rijk in India.
2. beschrijven en verklaren hoe het Britse bestuur in India zich heeft ontwikkeld.
3. beschrijven welke gevolgen het bezit van India had voor de economie van deze kolonie en voor die van GB.
4. Beschrijven op welke 3 manieren GB zijn macht over India uitbreidde.
5.  beschrijven op welke manier de bewoners van India hun streven naar emancipatie vormgaven.

Het ontstaan van Brits-Indië

Na de onafhankelijkheid van Amerika ging Groot-Brittannië zich richten op andere delen van de wereld. Voornamelijk op Brits-Indië.

Waarom juist hier?

Mogolrijk

• Veel ontwikkelde volken, zowel hindoeïsme als islam.
• Islamitische keizer (de Mogol) heerste over  Mogolrijk.
• De Mogol geeft Europeanen toestemming om factorijen te stichten.
• De centrale macht van de Mogol verzwakt,  verschillende nawabs (onderkoningen) regeren in feite zelfstandig van hem.
  

factorij - handelspost  (Britten, Portugezen, Fransen)

East India Company

• 1600: Opgericht door Britse koningin Elizabeth I

Brits bestuur in India - stap 1

East India Company heeft controle over een factory.

Controle  = bestuur.

EIC 

• Bundelt alle Britse handel in één bedrijf; 
• kreeg volmacht om factorijen te stichten.
• kreeg volmacht om handelsovereenkomsten te sluiten.
• VORMT HET EERSTE BRITSE BESTUUR IN INDIA

Sir Robert Clive van EIC ontmoet de nawab van Bengalen na afloop van de Slag bij Plassey.  

De Slag bij Plassey (23 juni 1757) was een strijd tussen de East India Company en Bengalen. De Begalen vielen de Britse factory Calcutta aan. Maar dat liep niet goed voor de Begalen af. Onder leiding van Robert Clive versloegen 3000 Britse troepen het 50.000 man sterke leger van de nawab van Bengalen. Deze Britse overwinning was mogelijk door het verraad van Mir Jafar, bevelhebber van de nawab, die tijdens de slag naar de Britten overliep. De oorlog eindigde in1756 met het Verdrag van Allahabad, en de Britten kregen heel Bengalen in.

Verdrag van Allahabad  - 1765

• Einde oorlog EIC  - Bengalen 
• Grote winnaar = EIC
• De Nawab behoudt de troon maar EIC heeft veel macht.
• EIC mag belasting heffen (in naam van de Nawab).
• Beginpunt van Britse Rijk.

Het verdrag van Allahabad is een belangrijp punt in de vorming van het Brits-Indische Rijk. Leg dat uit.

Brits bestuur in India - stap 2

1765: verdrag van Allahabad

East India Company bestuurt een stuk van India en mag daar belasting heffen, in naam van de lokale vorst en in naam van de Mogol. Ook de Mogol staat onder controle van de Britten.

Brits bestuur breidt zich uit (meer gebied)

In de eeuw na het verdrag van Allahabad breidde de Britten hun gezag uit.

• net als bij de Bengalen: inheemse vorsten sloten  een verdrag met de EIC  waardoor zij hun troon behielden maar hun zelfstandigheid verloren.
• Soms dwong de EIC zijn gezag militair af.

• Zo regeert de EIC in naam van de Mogol (deze stond onder toezicht van de Britten). 

Uitbreiding EIC en Britse invloed

1797

1840

1857

Brits bestuur in India - stap 3

Uitbreiding van het bestuur van EIC: Meer gebied. 

Hetzelfde principe:

- officieel heerst er een lokale vorst in naam van de Mogol. 

- in de praktijk zijn de Britten er de baas.

-Hoe: verdragen en/of militair geweld.

Bestuur van Brits-Indië 

• India had in de 19e eeuw 200 miljoen inwoners.
• Het Britse bestuur telde duizend Britse ambtenaren.  
• Hoe konden 1000 Britten 200 miljoen inwoners besturen?
• Het Britse bestuur werd aangevuld door 1 miljoen Indiërs: ambtenaren en inheemse vorsten.
• GB zette ook de Brits-Indisch Leger in om het Britse bestuur & bezit beschermen. 
• GB zette ook de Royal Navy in om transport over zee te beschermen.

Brits-Indisch leger: Britse bescherming tegen binnenlandse dreiging

Royal Navy: Britse bescherming op de wereldzeeën.

Brits Indisch Leger

Royal Navy

hoe heet....Leger A

hoe heet ....Leger B

Noteer de naam van Leger A en Leger B

Voor controle van het rijk en bescherming van de handel werd de Royal Navy ingezet. 

• Suez kanaal gaat open 1869 (niet meer om Afrika heen varen)  EN
• zeereizen ging sneller door de vervanging van zeilschepen door stoomschepen

Uitbreiding EIC en Britse invloed

1797

1840

1857

Brits Bestuur van India - nieuwe ontwikkeling

Lange tijd regeerde de EIC in naam van de Mogol (deze stond onder toezicht van de Britten). 

• Maar... In 1857 brak er opstand uit. De Mogol koos de kant van opstand. 
• Als reactie hierop sloegen de Britten de opstand hard. De Mogol werd verbannen.
• Na verbanning van de Mogol werd koningin Victoria uitgeroepen tot keizerin van India.
• In India was namens Queen Victoria een Onderkoning (viceroy).
  

Koningin Victoria 1819-1901

1857: Keizerin van India

Brits bestuur in India - stap 4

1857: Opstand van Indiase soldaten. Hierna:  reorganisatie van het Britse bestuur. 

Van indirect bestuur (EIC heerst via inheemse vorsten) naar direct bestuur: Direct door Britten bestuurd. (centraal Brits gezag).

1874: EIC opgeheven.

1876: Queen Victoria wordt keizerin van India.

Leerdoelen. Je kunt..

1. uitleggen hoe EIC heeft bijgedragen aan het begin van het Britse Rijk in India.
2. beschrijven en verklaren hoe het Britse bestuur in India zich heeft ontwikkeld.
3. beschrijven welke gevolgen het bezit van India had voor de economie van deze kolonie en voor die van GB.
4. Beschrijven op welke 3 manieren GB zijn macht over India uitbreidde.
5.  beschrijven op welke manier de bewoners van India hun streven naar emancipatie vormgaven.

Hoe ontwikkelde het Britse bestuur zich? Gebruik steekwoorden.

Examenvraag

In 1765 sloot de East India Company een verdrag met de Mogolvorst Shah Alam II. Historici beschouwen dit ‘verdrag van Allahabad’ als het begin van het Britse rijk in India. Leg uit welke redenering zij hierbij volgen, door: 

− een afspraak uit dit verdrag te noemen en

− aan te geven waardoor deze afspraak als begin van het Britse rijk in India beschouwd kan worden.

Correctieschrift