Trauma en mishandeling

• Praktijkscholing periode 3
• MBO
• Studiejaar 1

Huiselijk geweld

les 4

Maatschappelijke zorg

wat weet je nog van mishandeling en huiselijk geweld?

Welke vormen van mishandeling ken je?

Soorten van mishandeling:

- ouderenmishandeling

-partnergeweld

- kindermishandeling

( huiselijk geweld)

- psychisch / geestelijk /mentaal

- fysiek / lichamelijk

- verwaarlozing

- sexueel misbruik

- (financiele) uitbuiting

- eergerelateerd geweld

- huwelijksdwang

- achterlaten

- genitale verminking

Als je er niet aan denkt, zie (of hoor) je het niet

Huiselijk geweld gaat in de meeste gevallen schuil achter andere klachten. 

Kindermishandeling of huiselijk geweld is moeilijk te herkennen; en signaleren aan de telefoon is heel lastig. Ook hier geldt: ‘als je er niet aan denkt, zie (of hoor) je het niet.’ Maar wanneer moet je er aan denken? Bijvoorbeeld in de volgende gevallen:

Beschrijving van het ongeval en de klacht passen niet bij elkaar.

Bij lichamelijk letsel dat door ouder of gezinslid is toegebracht, doen slachtoffer en dader vaak alsof er een ongeluk(je) is gebeurd. Ook komt voor dat het letsel niet bij het ongevalsmechanisme dat wordt beschreven. Een brandwond aan voetzool of billen kan bijvoorbeeld niet komen doordat het kind hete thee over zich heen kreeg. Het ongeval en het ontwikkelingsstadium passen niet bij elkaar. Betrek ook het ontwikkelingsstadium van het kind bij het verhaal. Bijvoorbeeld: een kind dat nog niet eens kan kruipen, kan zichzelf niet allerlei letsels bezorgen.

Ouders/melders hebben lang gewacht met het inroepen van hulp.

Het is opvallend als ouders of andere melders lang wachten met het inroepen van medische hulp. Misschien hadden ze de ernst van het letsel niet in de gaten. Maar het kan ook zijn dat ze zelf iets hadden misdaan en hoopten dat het vanzelf over zou gaan. Of misschien was het te confronterend om de gevolgen van de mishandeling te aanvaarden. Dat kan trouwens ook de reden zijn dat het (volwassen) slachtoffer lang wacht met het inroepen van hulp.

Ouders/melders hebben vaker hulp gezocht voor letsels en verwondingen.

Het slachtoffer (volwassene of kind) kan regelmatig letsels hebben. In het geval van lichamelijke verwaarlozing let de ouder niet goed op het kind. Zo’n kind valt bijvoorbeeld nogal eens van de trap, of komt in aanraking met hete oven etc., met als gevolg verwondingen als blauwe plekken, botbreuken of brandwonden. Let wel: er zijn natuurlijk kinderen die vaker pech hebben zonder dat er van mishandeling sprake is, dat geldt ook voor volwassenen. Maar bij mishandelding (of lichamelijke verwaarlozing) is meer aan de hand: zie daarvoor de zaken die op deze pagina’s staan.

Ouder/melders reageren op een manier die niet past bij de omstandigheden

In het geval van mishandeling weet de dader natuurlijk zelf ook dat er iets niet in de haak is. De dader is misschien zelf van geschrokken; dat kan zich bijvoorbeeld uiten in overdreven reacties op relatief kleine verwondingen. Of ergere verwondingen worden juist gebagatelliseerd. Het slachtoffer kan deze reacties ook vertonen. Als het slachtoffer relatief erge verwondingen bagatelliseert, gebeurt dat misschien vanuit een gevoel van loyaliteit. Het slachtoffer is namelijk vaak op de een of andere manier afhankelijk van de dader.

Er waren geen anderen bij het voorval aanwezig.

Als er andere mensen bij het ongeval aanwezig waren, is de kans dat het om mishandeling gaat, kleiner.

Risicofactoren

Beschermende factoren

psychiatrische problemen

gehandicapt kind

Verslaving

1-ouder gezin

schulden

zwakke sociale contacten

criminaliteit

positieve

vriendschappen

Binding met school, kerk of vereniging

sociale steun

stabiele woonsituatie

sociale vaardigheden

Veerkracht van ouder en kind

Vertrouwenspersoon / rolmodel 

Noem een mogelijk signaal van (kinder) mishandeling

https:

https:

Welke tip neem je mee vanuit jouw rol als MZ-er?

wie zij er wettelijk verplicht een melding te maken?

1. Maatschappelijke zorg
2. Jeugdzorg
3. Onderwijs
4. kinderopvang

wat is stap 1 van de meldcode?

1. overleg Collega's
2. Spreken met betrokkenen
3. signalen in beeld brengen
4. melding doen

Wanneer meld een situatie je bij veilig thuis?

1. Bij het vermoeden van huiselijk geweld
2. wanneer er een structurele onveilige thuissituatie is.
3. wanneer het niet mogelijk is de hulp te bieden die nodig is
4. Als je hoort dat de buren ruzie hebben

Wat neem je mee uit deze les?