Regenten & vorsten > les 3

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 4,5

Welkom in de les

- Open op je Chromebook de lessonup app 

- Log in met de code.

Je leert vandaag:

• Wat voor soort schilderijen een kunstschilder maakt.
• Wat een instrumentenmaker is.
• Hoe de stad voor zijn inwoners zorgt of hen straft. 

Tijdbalk

Tijd van regenten en vorsten 1600 - 1700

Kunstschilders

In ons land werken in de gouden eeuw veel kunstschilders. Hun schilderijen verkopen zij vooral aan rijke mensen in de steden. Die schilderijen komen dan als versiering in hun huis te hangen. 

Rembrandt

Een bekende schilder uit de 17e eeuw is Rembrandt. Zijn schilderij 'De Nachtwacht' is heel bekend. 

Smaak

De schilders houden rekening met de smaak van de kopers. Daarom maakt de ene schilder portretten. En de andere stillevens. 

Filmpje: Kunst uit de gouden eeuw (3.30 min)

De inrichting van een huis en schilderkunst ons heel veel kunnen vertellen over het leven en de rijkdom van mensen uit de Gouden Eeuw.

Voor hun schilderijen kiezen kunstenaars verschillende onderwerpen. Welke onderwerpen zie je op het schilderij?

1. een portret
2. een stilleven
3. het dagelijks leven
4. een landschap

Voor hun schilderijen kiezen kunstenaars verschillende onderwerpen. Welke onderwerpen zie je op het schilderij?

1. een portret
2. een stilleven
3. het dagelijks leven
4. een landschap

Voor hun schilderijen kiezen kunstenaars verschillende onderwerpen. Welke onderwerpen zie je op het schilderij?

1. een portret
2. een stilleven
3. het dagelijks leven
4. een landschap

Voor hun schilderijen kiezen kunstenaars verschillende onderwerpen. Welke onderwerpen zie je op het schilderij?

1. een portret
2. een stilleven
3. het dagelijks leven
4. een landschap

Werkplaats

Iedere schilder werkt in een atelier. Zijn leerlingen krijgen daar schilderles. Een leerling begint als hulpje. Soms mogen de beste leerlingen een schilderij van de schilder afmaken. 

Kleuren

Het hulpje van de schilder moet verf maken. Elke kleur maakt hij van een andere kleurstof. Witte verf maakt hij van lood. Lood is erg giftig, daarom moet je met dat metaal heel voorzichtig zijn. 

Van gekleurde aarde maakt hij geel en bruin. 

Blauw van gemalen edelstenen en rood van gemalen luizen. 

Uitvindingen

In ons land zijn in de gouden eeuw veel mensen die allerlei soorten instrumenten uitvinden en maken. 

Zeekaarten

Verrekijker

Passer

De brandspuit

De brandspuit is een belangrijke uitvinding. Er kan daarmee water uit de gracht gepompt worden. Mensen hoeven geen emmertjes water meer door te geven bij een brand. 

Waarom was de brandspuit een belangrijke uitvinding?

Filmpje: Niet iedereen had het goed (1.23 min)

In de Gouden Eeuw ging het erg goed met Nederland. Veel mensen waren rijk. Maar niet iedereen had het zo goed. Veel mensen, ook kinderen, moesten hard werken en verdienden bijna niets.

Arm

In de 17e eeuw krijgen arme mensen hulp van de armenzorg. Ze krijgen daar eten en kleding. 

De armenzorg heeft daar wel geld voor nodig. 

Dat geld krijgen ze door loterijen en inzamelingen te houden. 

Alleen

In een weeshuis wonen weeskinderen. Dat zijn kinderen waarvan de ouders dood zijn. Of de ouders hebben de kinderen na de geboorte aan het weeshuis gegeven. 

Veel weesjongens worden later scheepsjongen.

Veel weesmeisjes worden hulp in de huishouding. 

Lijkt het je leuk om in een weeshuis te wonen?

1. ja
2. nee

Ziek

Zieke en oude mensen kunnen in de 17e eeuw naar een gasthuis. 

Dat is een soort ziekenhuis. 

Maar in een gasthuis word je vaak nog zieker dan je al bent. 

Er liggen veel mensen op één zaal.

Het is er smerig.

Hoe komt het dat je in de 17e eeuw vaak nog zieker wordt als je naar een ziekenhuis gaat?

Gevangen

Als je iets fout doet kom je in de gevangenis waar je moet werken. 

Mannen moeten naar het rasphuis.

Daar raspen ze harde houten boomstammen tot zaagsel.

Van dat zaagsel wordt rode verf gemaakt. 

Spinhuis

Vrouwen die iets fout gedaan hebben moeten naar het spinhuis. 

Daar moeten zij wol spinnen. 

Hoe heet de gevangenis voor mannen in de 17e eeuw?

1. rasphuis
2. spinhuis

Hoe heet de gevangenis voor vrouwen in de 17e eeuw?

1. rasphuis
2. spinhuis

Evaluatie

Wat vond je van deze les?

Wat heb je geleerd?

Wat moet er anders?

Wat ging er goed?

Wat klopt er niet in de afbeelding over de gouden eeuw?

Bedankt voor je inzet in de les.

Als de bel gaat: 

• Schuif je stoel aan
  
• Ruim je spullen op en neem ze mee
  
• Verlaat het lokaal rustig