Taalverwantschap

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Welke ta(a)l(en) spreek jij?

1. Er zijn _ talen in de wereld.

1. +/- 5000
2. +/- 6000
3. +/- 7000
4. +/- 8000

2. Het Nederlands behoort tot een groep van _ talen die overeenkomsten vertonen.

1. 50
2. 230
3. 310
4. 400

4. In het begin v/d 21ste E spraken +/- _ mensen een Indo-Europese taal. Dit was bijna _ v/d wereldbevolking.

1. 1 miljoen / 10%
2. 1 miljard / 10%
3. 3 miljard/ 50%
4. 6 miljard / 80%

5a. Veel mensen spreken een Indo-Europese taal als 2de taal, vaak is dat het _.

6. Grote groepen Indo-Europeanen brachten tussen _ & _ het I-E naar Noord- & West-Europa vanuit Zuid-_.

1. 3000 & 2000 v.C./Rusland
2. 3000 & 2000 v.C / Spanje
3. 2000 & 1000 v.C./Rusland
4. 2000 & 1000 v.C./Spanje

7. Naarmate de I-E talen zich verder verspreidden over Europa, verdrongen ze niet alleen de talen uit andere _ die daar al werden gesproken, maar soms ook elkaar.

Germaanse klankverschuiving

• Stemloze plofklanken worden stemloze wrijfklanken

               bv. pater --> father

• Stemhebbende plofklanken worden stemloze plofklanken             bv. *wodr --> water

9a. In de 16de E brak het tijdperk van Europese _ aan.

9b. Deze I-E talen
verspreidden zich:

9c. Hierdoor heeft ongeveer _ v/d wereldbevolking een I-E taal als moedertaal.

1. een kwart
2. de helft
3. 3/4
4. 60%

10a. Volgende talen behoren
tot de Oeralische familie:

10b. Het _ is een geïsoleerde taal, waarvan geen variant ontdekt is.

1. Catalaans
2. Beiers
3. Cypriotisch
4. Baskisch

10c. Volgende talen behoren
tot de Altaïsche talen:

11. Sommige taalwetenschappers beweren dat v/d 7000 talen over heel de wereld over 100 jaar _% zal uitgestorven zijn.

1. 25
2. 50
3. 90
4. 95

12. Het doel van de historisch-vergelijkende taalwetenschap is het aantonen van taalverwantschap & de reconstructie van _.

1. prototalen
2. talen
3. taaluitingen
4. culturele taaluitingen

1a. Tegenwoordig spreken +/- _ mensen een variant van het Nederlands.

1. 21 miljoen
2. 22 miljoen
3. 23 miljoen
4. 24 miljoen

1b. Het Nederlands is
een officiële taal in

2a. Het begin van het Oudnederlands wordt door taalkundigen rond _ gesitueerd.

1. 500 à 600
2. 600 à 700
3. 700 à 800
4. 800 à 900

2b. Oorzaak: de tweede of _ klankverschuiving zorgde voor de splitsing tussen het Hoogduits enerzijds, & het Nederlands & Nederduits anderzijds.

1. Hoogduitse
2. Nederlandse
3. Nederduitse
4. Duitse

2c. De periode eindigt rond _.

1. 1100
2. 1150
3. 1170
4. 1200

4b. De glossen komen uit de Lex Salica, een _ tekst uit de 6de E. Soms werden vertalingen toegevoegd voor wie geen _ kende.

1. Latijnse / Latijn
2. Salische / Salisch
3. Frankische / Frankisch
4. Merovingische / Merovingisch

5a. Verder staan er weinig overgeleverde Oudnederlandse teksten ter beschikking omdat er in de vroege middeleeuwen een vertellerscultuur bestond: verhalen werden in de eerste plaats _.

5b. De gemiddelde persoon kon niet _ & _,

5c. dat konden enkel de _ & _,

5d. en zij gebruikten in de eerste plaats het _.

1. Oudnederlands
2. Frans
3. Hoogduits
4. Latijn

6a. De term Middelnederlands is een verzamelnaam voor een groot aantal dialecten die binnen de grenzen van het huidige Nederlandse taalgebied tussen _ & _ werden gesproken.

1. 1170 & 1500
2. 1100 & 1500
3. 1170 & 1200
4. 1100 & 1170

6b. Met de opkomst van de steden (_E) werd onze eigen taal belangrijker.

1. 10e
2. 12e
3. 13e
4. 14e

7a. De periode van het Nieuwnederlands situeren we van _ tot nu.

1. 1170
2. 1200
3. 1450
4. 1500

7b. De uitvinding van de _ omstreeks 1450 zorgde ervoor dat het geschreven woord binnen ieders bereik kwam.

7c. Van het Middelnederlands _ bleef niet veel meer over, we noemen dit deflexie.

7d. Verder was de belangrijkste verandering de _ waarbij de klinkers als tweeklanken (diftongen) worden uitgesproken.

8b. Verder valt de _ uit het Middelnederlands weg.

1. vrijheid op gebied van spelling
2. dubbele ontkenning
3. inclinatie
4. verdoffing onbeklemtoonde lettergrepen

9a. In de 19e & 20e E zien we een toenemende invloed van het _.

1. Frans
2. Engels
3. Arabisch
4. Turks

9b. Geef voorbeelden
voor 9a

9c. Vroeger kwamen leenwoorden eerder uit het _.

1. Frans
2. Engels
3. Arabisch
4. Turks

9d. Geef voorbeelden
voor 9c

9e. Recenter merk je een toename
van het aantal woorden overgenomen
van de _ (jongeren)talen.

9f. Geef voorbeelden
voor 9e

9g. Geef een ander
woord voor gehandicapte.

9h. Geef een ander
woord voor stiefmoeder.