Uitstelgedrag

• Hoogbegaafdheid
• Basisschool
• Groep 4-8

Uitstelgedrag

Hai, ik ben Max

en ik moest een werkstuk maken.

Bij normale kinderen gaat het zo: elke dag doen ze een beetje. Misschien in het begin nog niet zoveel en af en toe een dagje niet, maar ze krijgen het netjes op tijd af...

Max wilde dat ook wel zo doen. Dat was ook zijn voornemen. Hij had alles klaarstaan. Maar... dit was wat hij deed... En dat gebeurde elke keer...

En toen moest Max in groep 8 een groot werkstuk maken. Hij kreeg er wel 14 weken de tijd voor. En hij nam zich voor het deze keer anders aan te pakken. Hij zou rustig beginnen en dan steeds een beetje meer doen. Net als een trap. Hoe moeilijk kon het zijn? Gewoon de trap oplopen!

Maar het was best gek. De eerste paar weken, die vlogen om. Het lukte Max gewoon niet om wat te doen. Dus maakte Max een nieuw plan....

En toen gingen die middelste weken voorbij en Max had eigenlijk nog geen woord geschreven of getypt. 

Dus werd het tijd voor Plan 3. Vijf weken werden 2 weken, 2 weken werden 5 dagen en toen stond er nog steeds niets op papier. 

Dus schreef Max zijn werkstuk in één weekend en moesten zijn vader en moeder nog helpen ook. Geen tijd om lekker buiten in het zonnetje te voetballen...

Op maandag leverde hij trots zijn werkstuk in bij zijn juf. En na een week kwam de juf naar hem toe en zei: "Wow! Dat was het beste werkstuk ooit!" (pauze)

Maar zo ging het natuurlijk niet...

Na een week kwam de juf naar hem toe en zei: "Max, dat was echt een heel slecht werkstuk...". 

Wat was er nou toch gebeurd?

Uitstelgedrag

Max denkt steeds:

Ik doe het straks...

Maar hoe komt dat dan? Laten we de hersens van iemand die wel uitstelgedrag vertoont eens vergelijken met die van iemand die geen uitstelgedrag vertoont...

Zo zien de hersenen eruit van iemand die geen uitstelgedrag vertoont. 

En zo zien de hersenen eruit van iemand die wel uitstelgedrag vertoont. Zien jullie het verschil?

geen uitstelgedrag

wel uitstelgedrag

In allebei de hersenen zit een slimme beslissingennemer. Die staat aan het roer. Maar in het brein van iemand met uitstelgedrag zit ook nog eens een aapje dat plezier wil maken. 

Op het moment dat iemand met uitstelgedrag aan zijn werk wil beginnen zegt het aapje in zijn hoofd: "Nee!" 

Het aapje heeft er helemaal geen zin in en neemt het stuur over en zegt: "we kunnen ook nog even op YouTube kijken voor een goed filmpje. Oh, kijk, dit is veel leuker..." En zo blijft er geen tijd over om aan het taakje te werken.

Eigenlijk wil je dit aapje helemaal niet aan het roer hebben....

Want dat aapje wil maar 2 dingen: 

Makkelijk en leuk....

En in de dierenwereld werkt dat prima. 

Gelukkig zit ook de Slimme beslissingennemer in je hersenen. Hij kijkt ook vooruit naar de toekomst en weet wat belangrijk is. 

Soms is het ook goed om makkelijke en leuke dingen te doen. Bijvoorbeeld in je vrije tijd. Daarom overlappen ze elkaar soms. Maar soms kun je beter de dingen doen die moeilijker zijn en minder leuk omdat dat belangrijk is voor de toekomst. Dan is er een conflict. Voor iemand met uitstelgedrag komt het er dan op neer dat hij eigenlijk teveel tijd door brengt met leuke en makkelijke dingen doen. Dus de gele cirkel... Hoe krijgt iemand met uitstelgedrag het voor elkaar om in de blauwe cirkel terecht te komen?

Gelukkig heeft iedereen met uitstelgedrag ook een persoon in zijn hersenen, die altijd over hem waakt: Het paniekmonster. Het paniekmonster slaapt meestal, maar hij wordt plotseling wakker als er een deadline aankomt. Bijvoorbeeld als je een werkstuk in moet leveren. 

En hij is de enige persoon waar het aapje bang voor is. Doodsbang....

Als het bijna tijd is om dat werkstuk in te leveren, wordt het paniekmonster helemaal gek. 

Het aapje is bang voor het paniekmonster en klimt de boom in. Dan pas kan de Slimme beslisser het roer overnemen. 

Zorg dat je paniekmonster op tijd tevoorschijn komt zodat de Slimme Beslisser kan overnemen!

Ben jij ook een meester in uitstellen?

Welk type uitsteller ben jij?

vriend terugbellen

nieuwe jas kopen 

buiten spelen

toets van deze week

Niet belangrijk en niet urgent

urgent, maar niet belangrijk

Belangrijk, maar niet urgent

Belangrijk én urgent

	urgent	niet urgent
belangrijk
niet belangrijk

4

3

2

1

Uitstelgedrag