Stevigheid en Beweging 5.1 en 5.2

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Schrift, pen, planner en boek op tafel

Schrijf de leerdoelen van deze les in je schrift. BS 1 en 2

• 5.1.1 Je kunt de botten benoemen in een afbeelding van het skelet.
• 5.1.2 Je kunt de functies van het skelet noemen.
• 5.1.3 Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken ervan noemen.
• 5.2.1 Je kunt kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding.
• 5.2.2 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

INSTRUCTIE

STIL WERKEN

INSTRUCTIE

FLUISTEREND OVERLEG

Uit hoeveel botten bestaat het skelet van een menselijk lichaam?

1. 24
2. 36
3. 101
4. 206

Waar of niet waar?
Een baby wordt geboren met 270 botten

1. Waar
2. Niet waar

geraamte

• stevigheid
• beweging
• bescherming
• vorm

Functies skelet

Het skelet bestaat uit de schedel, de romp en de ledematen

Platte beenderen

Pijpbeenderen

5.1 het skelet van de mens

Schedel = beenderen in het hoofd

de schedel wordt gedragen door de wervelkolom

borstkas = borstwervels, ribben en borstbeen

de heupbeenderen vormen de bekkengordel of het bekken

Borstkas: 3 delen

Borstbeen

Ribben

Borstwervels

Schoudergordel: 2 onderdelen

bekkengordel/bekken: 3 onderdelen

Heupbeen

Heiligbeen

Staartbeen

Lastig onthouden...

Beenderen in de onderarm:

- spaakbeen: aan de kant van de duim

- ellepijp aan de kant van de pink

Ezelsbruggetje: de letter 'p' zit in 'pink' en 'ellepijp'

5.1 het skelet van de mens

2 typen beenderen (botten):

- pijpbeenderen

- platte beenderen

Pijpbeenderen

- langwerpig

- vooral in de ledematen

- de koppen bevatten holten met rood beenmerg

- tussen de koppen bevindt zich een mergholte met geel beenmerg

Beenmerg

Rood beenmerg: 

hierin worden bloedcellen gevormd.

Geel beenmerg: 

hierin zit vet opgeslagen

Platte beenderen

- vooral in de schedel en de romp.

- bevat ook rood beenmerg!

- bevat GEEN mergholte met geel beenmerg

Vorm en functie

Het skelet geeft vorm aan het lichaam. 

De vorm heeft te maken met de omgeving waarin het organisme leeft.

Een dolfijn heeft bijvoorbeeld een gestroomlijnd lichaam.

Aan de slag

STIL WERKEN

Schrijf de leerdoelen van deze les in je schrift. BS 1 en 2

• 5.1.1 Je kunt de botten benoemen in een afbeelding van het skelet.
• 5.1.2 Je kunt de functies van het skelet noemen.
• 5.1.3 Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken ervan noemen.
• 5.2.1 Je kunt kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding.
• 5.2.2 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

INSTRUCTIE

STIL WERKEN

INSTRUCTIE

FLUISTEREND OVERLEG

Welke beenverbindingen zijn niet beweeglijk?

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Vergroeid
4. Naad

De schedelbeenderen zitten verbonden met elkaar door:

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Naad
4. Vergroeid

Hoeveel soorten beenverbindingen zijn er?

1. 10
2. 3
3. 200
4. 4

Onderdelen van een gewricht

1. Gewrichtskogel

2. Gewrichtskapsel

3. Gewrichtskom

4. Gewrichssmeer

5. Kraakbeen

6. Kapselband

(4 x Gewrichts... en 2 x K......)

Welk onderdeel van het gewricht mist er?

De ribben en het borstbeen zijn verbonden door:

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Naad
4. Vergroeid

Een middenhandsbeentje is verbonden met een vingerkootje door:

1. Naadverbinding
2. Vergroeide verbinding
3. Kraakbeen verbinding
4. Gewricht

DE SAMENSTELLING VAN BOTTEN VERANDERT

Samenstelling in botten

De samenstelling van botten verandert.

De botten van baby's bestaan bijna uit alleen maar 

kraakbeen, dit wordt langzaam bot.

Oudere mensen hebben heel veel kalk, en

weinig lijmstof. 

Hierdoor breken de botten sneller.

Samenstelling van botten en kraakbeen 

De samenstelling van botten verandert tijdens het leven

Kan jij de grafiek uitleggen?!?

Aan de slag

FLUISTEREND OVERLEG

Schrijf de leerdoelen van deze les in je schrift. BS 1 en 2

• 5.1.1 Je kunt de botten benoemen in een afbeelding van het skelet.
• 5.1.2 Je kunt de functies van het skelet noemen.
• 5.1.3 Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken ervan noemen.
• 5.2.1 Je kunt kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding.
• 5.2.2 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

INSTRUCTIE

STIL WERKEN

INSTRUCTIE

FLUISTEREND OVERLEG

5.1.1 Je kunt de botten benoemen in een afbeelding van het skelet.

😒🙁😐🙂😃

5.1.2 Je kunt de functies van het skelet noemen.

😒🙁😐🙂😃

5.1.3 Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken ervan noemen.

😒🙁😐🙂😃

5.2.1 Je kunt kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding.

😒🙁😐🙂😃

5.2.2 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

😒🙁😐🙂😃

Spieren

BS 4

Hier zie je het spierstelsel.

Hoe heet de plek waar de spier aan het bot vast zit?

1. Hiel
2. Aanhechtingsplaats
3. Pees

Spiervezels vormen samen een ..

1. pees
2. vezel
3. spierstelsel
4. spierbundel

Met welke letter is een pees aangegeven?

1. A
2. B
3. C
4. D

Wat is de antagonist van de biceps?

1. armbuigspier
2. armstrekspier

spier

spierbundel

pees

spiervezel

Wat gebeurt er met je spiervezels als je spier wilt aanspannen en wat gebeurt er als je je spier weer ontspant?

1. Aanspannen: Kort Ontspannen: kort
2. Aanspannen: Kort Ontspannen: Lang
3. Aanspannen: lang Ontspannen: lang
4. Aanspannen: Lang Ontspannen: kort

Als deze spieren aanspannen

1. gaat de pols buigen
2. gaat de pols strekken
3. gebeurt er niets in de pols
4. gaat de pols draaien