Kind met rode vlekjes

• Biologie
• Praktijkonderwijs
• Beroepsopleiding
• Leerjaar 4

Kind met rode vlekjes

Aan wat voor kinderziekten denk je bij een kind met rode vlekjes?

Mazelen

5e ziekte

Roodvonk

Rode hond

Waterpokken

6e ziekte

Mazelen

Wanneer was de laatste grote uitbraak van mazelen?

1. 2013 - 2014
2. 2024 - heden
3. 2003-2004
4. 1998-1999

Etiologie/pathogenese

- Mazelenvirus, zeer besmettelijk!

- Aerogene verspreiding 

- Incubatietijd 7-14 dagen, asymptomatisch

- Prodromale fase met: koorts, conjunctivitis, rinitis en hoesten

Koplik-vlekken (30%)

- Aanwezig in de prodromale fase, 48 uur voordat huiduitslag begint

- Witte stippen met rode hof, vooral aan de binnenzijde van de wangen

Exantheem

- Begint achter de oren, langs de haargrens, breidt zich in 3 dagen uit via gelaat, nek, borst en romp naar extremiteiten.

- Voelt ruw aan (schuurpapier), jeuk. 

- Kan lijken op een allergische reactie op geneesmiddelen (drug eruption). 

- Duur klachten: 7-10 dagen

- Besmettelijkheid 4 dagen voor tot 4 dagen na exantheem. 

- Risicogroepen: <1 jaar, vooral pasgeborenen van niet-immune moeder. 

Complicaties

- Relatief veel voorkomend (5-10%): otitis media en pneumonie.

- Zelden (0.1%): encefalitis en myocarditis.

- Zeldzaam late complicatie: subacute scleroserende panencefalitis (SSPE).

- Mortaliteit: het hoogst bij kinderen <1j (0.1%). Ontwikkelingslanden 5-10%. 

- Verhoogd vatbaar voor andere infecties. 

Wanneer zijn de Koplik-vlekken zichtbaar?

1. 24 uur voor ontstaan exantheem
2. Zodra exantheem ontstaat
3. 48 uur voor ontstaan exantheem
4. Nadat exantheem is verdwenen

Aanvullend onderzoek

- Direct diagnostiek: RT-PCR 

- Indirect: IgM-antistoffen - tot 6 weken na ontstaan exantheem aanwezig 

Beleid

- Meestal ongecompliceerd/zelflimiterend beloop > afwachtend beleid. 

- Zo nodig koorts en/of dehydratie behandelen.

- Meldplicht: groep B2, binnen 24 uur melden bij GGD.

- Antibiotica bij complicatie (oa otitis media of pneumonie) bij bacteriële superinfectie

Postexpositieprofylaxe

< 72 uur tot 7 dagen na blootstelling bij: 

- Zuigelingen t/m 8 maanden 

- Niet-immune zwangere vrouwen 

- Immuungecompromitteerden – iom of door de behandelaar

Vaccin

- RVP sinds 1976

- Levend verzwakt vaccin 

- Bij 14 maanden (95%) en 9 jaar (99%)

- Levenslang bescherming 

Bijwerkingen vaccin

< 10%

- Koorts, hangerigheid en/of huiduitslag, meestal 5 tot 12 dagen na de vaccinatie.

- Febriele convulsies, met name bij kinderen die met koorts op vaccinatie reageren en die hiervoor gepredisponeerd zijn.

- Lymfeklierzwellingen.

Het BMR-vaccin geeft een verhoogd risico op het ontstaan van autisme.

1. Juist, bewezen in een artikel in Lancet 1998.
2. Onjuist
3. Geen autisme, wel meer kans op wiegendood.
4. Nog onduidelijk

ONJUIST!

- BMR-vaccinatie geeft geen verhoogd risico op het ontstaan van autisme. In 1998 suggereerde Wakefield in Engeland een causale relatie. Dit werd door aanvullend onderzoek echter herhaaldelijk ontkend en in 2010 is het bewuste artikel door het tijdschrift (Lancet) ingetrokken (Gezondheidsraad 2007, Kaye 2001, Madsen 2002). 

- Epidemiologische studies hebben nooit een relatie laten zien met hersenbeschadiging, ontwikkelingsachterstand, epilepsie of wiegedood (Venneman 2007).

Vragen?

Bronnen

Eekhof e.a. Kleine kwalen bij kinderen. Bohn Stafleu van loghum. 2022. 

https://www.thuisarts.nl/mazelen/mijn-kind-heeft-mazelen

https://www.uptodate.com/contents/measles-clinical-manifestations-diagnosis-treatment-and-prevention

https://lci.rivm.nl/richtlijnen/mazelen

https://www.rivm.nl/mazelen/actueel

https://lci.rivm.nl/richtlijnen/bmr

https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/MaculopapuleuzeKinderziekten.htm 

https://www.ggd.amsterdam.nl › publish › pages