Gastles NHL Stenden

• Voeding
• HBO
• Studiejaar 1

Je hebt vast gehoord van de volgende eetstoornissen: anorexia nervosa, boulimia nervosa, Binge Eating Disorder en eetstoornis NAO. Ook zijn er nog allerlei andere soorten eetproblemen die tussen deze uitersten in vallen. Maar welke naam je er ook aan geeft uiteindelijk gaan ze over hetzelfde: over eten en niet eten. Over angst om dik te worden. Over geen maat weten te houden, de ene of de andere kant op. Over braken, lijnen, laxeren of overmatig bewegen… Over een verstoorde en obsessieve manier van omgaan met eten.

maar toch.. als je verder kijkt gaat de eetstoornis niet over eten en dun of dik zijn. 

Bij een eetprobleem zijn de klachten niet zo extreem als bij een eetstoornis. Een eetprobleem zorgt niet voor een ontwrichting van het leven zoals dat het geval is bij eetstoornissen. Het zorgt wel voor beperkingen. Het gevaar schuilt erin dat een eetprobleem kan doorslaan in een eetstoornis. Ook hier geldt dat een eetprobleem kan leiden tot allerhande lichamelijke klachten. Een keer lijnen omdat je jezelf te dik vindt, een koektrommel leegeten, of ergens geen trek in hebben kan voorkomen. Zolang het maar niet regelmatig gebeurt, want dan loop je het risico om een eetstoornis te ontwikkelen.

Het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (kortweg DSM) is een Amerikaans handboek voor de diagnose en statistiek van psychische aandoeningen. In de meeste landen geldt dit als de standaard in de psychiatrische diagnostiek. In de DSM staan ook de criteria van eetstoornissen zoals anorexia nervosa, boulimia nervosa en Binge Eating Disorder als erkende eetstoornissen beschreven.

Over welk eetstoornis gaat de casus?

1. Anorexia nervosa
2. Boulimia nervosa
3. Eetbuistoornis
4. ARFID

Binge Eating Disorder wordt ook wel een eetbuistoornis genoemd. De letterlijke betekenis van Binge Eating is ‘verzwelgen in eten’. Het is een psychische stoornis. Bij Binge Eating Disorder heb je onbeheersbare eetbuien en compenseer je deze niet. Dit betekent dat je geen poging doet om het voedsel kwijt te raken, extra te verbranden of periodes te vasten, dit in tegenstelling tot de andere eetstoornissen. Eetbuistoornissen komen, anders dan bij andere eetstoornissen, ongeveer evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. In Nederland lijden ongeveer 160.000 mensen aan deze eetstoornis.

Over welk eetstoornis gaat de casus?

1. Anorexia nervosa
2. Boulimia nervosa
3. Eetbuistoornis
4. ARFID

Eerder werd deze stoornis gediagnosticeerd als niet anders omschreven, een vage diagnose van eetstoornissen die niet passen in de diagnose van anorexia of boulimia.

Personen die lijden aan ARFID vermijden, vanuit een niet-rationele angst, voedsel met een bepaalde kleur, textuur of smaak, of uit angst om te gaan braken, dat het eten niet zal zakken. Een andere vorm van ARFID is het niet eten omdat je eten vergeet, geen eetlust hebt. ARFID is meer dan kieskeurig eten. Veel kinderen hebben wel vaker een periode dat ze bepaalde dingen niet willen eten maar dat is meestal van voorbijgaande aard. Men spreekt van ARFID als het gedrag leidt tot gewichtsverlies, groeistoornissen en ernstig tekort aan voedingsstoffen. De stoornis komt het meest voor bij kinderen maar ook jongeren en volwassenen kunnen lijden aan ARFID.

Over welk eetstoornis gaat de casus?

1. Anorexia nervosa
2. Boulimia nervosa
3. Eetbuistoornis
4. ARFID

De letterlijke vertaling van boulimia nervosa is ‘eten als een os door een psychische oorzaak’. Wanneer je boulimia nervosa hebt, ben je continu bezig met je gewicht en je lichaam. Eetbuien wissel je af met braken, laxeren of periodes van streng lijnen en/of sporten. Dit heet ‘compenseren’. Het klopt echter niet dat mensen met boulimia nervosa een grote eetlust hebben en de eetbuien zijn vaak relatief. Vaak is er sprake van een verstoord zelfbeeld en heeft iemand met boulimia nervosa vaak moeite met hoe hij/ zij zichzelf ziet in verhouding tot anderen en de wereld om zich heen.

Over welk eetstoornis gaat de casus?

1. Anorexia nervosa
2. Boulimia nervosa
3. Eetbuistoornis
4. ARFID

Anorexia nervosa is een psychische stoornis. De letterlijke vertaling van anorexia nervosa is ‘gebrek aan eetlust door een psychische oorzaak’. Dit is echter niet helemaal juist want iemand met anorexia nervosa heeft wel eetlust echter kan degene het hongergevoel op allerlei manieren onderdrukken. Anorexia nervosa wordt ook wel ‘magerzucht’ genoemd, vanwege het sterke verlangen om mager te zijn, wat zich uit in (extreem) weinig eten om af te vallen. Wanneer je anorexia nervosa hebt, verlies je gewicht. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, heeft het verlangen om dun te zijn vaak niks met de oorzaak van anorexia nervosa te maken. Er is sprake van een verstoord zelfbeeld, waardoor mensen met anorexia nervosa vaak moeite hebben zich te verhouden tot anderen in de wereld om zich heen. ‘Dun’ is daarom nooit dun genoeg en eten, gewicht, calorieën en de angst om aan te komen beheersen hun leven

Wat zou jij als vaktherapeut kunnen betekenen voor iemand met een eetstoornis?

Als vaktherapeut staat het praten niet centraal, maar het ervaren en handelen. Tijdens de behandeling van eetstoornis kun je iemand helpen door je te richten op de manier waarop iemand zijn of haar lichaam bekijkt, beoordeelt en beleeft en op de manier waarop emoties worden gereguleerd. 

Je kunt daarbij aandacht hebben voor de lichaamsbeleving. Het maken van bijvoorbeeld gipsafdrukken kunnen helpen om een het beeld in het hoofd te toetsen aan de realiteit. 

Omdat eten in nauwe relatie staat tot emoties, zal je als vaktherapeut kunnen kijken hoe iemand emoties op een andere manier dan eten of lijnen kan uiten. 

Daarnaast kan je als vaktherapeut stilstaan bij welke eisen iemand aan zichzelf stelt. Misschien vindt iemand dat hij/zij alles perfect moet doen of overal de controle over moet houden. Met gerichte werkvormen kun je laten ervaren wat er gebeurt als je de controle probeert los te laten.