5.2 Voelen, ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

      5.2 Voelen, ruiken en proeven

De huid en bescherming

Leerdoelen:

• functies van de huid kennen
• opbouw van de huid kennen
• regelkring van warmteregulatie bij de mens kennen
• rol van de huid bij warmteregulatie kennen

De huid 

Opperhuid

Opperhuid

- Hoornlaag: Dode cellen

- Kiemlaag: Levende cellen

Functie hoornlaag: bescherming tegen beschadiging, uitdroging ziekteverwekkers

De kiemlaag

Onder de hoornlaag bevindt zich de kiemlaag.

Beneden in de kiemlaag bevinden zich cellen die zich kunnen delen (vermenigvuldigen).

Naar boven toe sterven deze cellen langzaam af en vormen zo de hoornlaag.

^{De lederhuid}

In de lederhuid liggen:

• De vier huidzintuigen
• Haarzakjes, uitstulping van de kiemlaag in de lederhuid, hieruit groeit een haar. Groeit van onder uit het haarzakje door de opperhuid heen.
• Talgklieren, die maken talg, vettige stof die de hoornlaag en haren soepel houdt.
• Bloedvaten
  
• Zweetklieren (je koelt af door verdamping van zweet)

In de lederhuid

Fout in de afbeelding:

-Drukpunten liggen dieper in de huid

Huid

• Warmte (als iets warmer is dan je huid)
• Kou (als iets kouder is dan je huid)
• Druk (als er op je huid wordt gedrukt)
• Tast (lichte aanraking)

Pijn (niet alleen in huid, ook dieper gelegen organen)

Onderhuids bindweefsel

• In het onderhuids bindweefsel lopen zenuwen en bloedvaatjes. 

• In het onderhuids bindweefsel is vet opgeslagen. Vet isoleert tegen de kou.

Brandwonden

• Een brandwond is een beschadiging van de huid. 
• Brandwonden worden veroorzaakt door: warmte, een chemische stof of elektriciteit. 
• Niet alle brandwonden zijn even erg. Bij de ergste brandwonden zijn de pijnpunten en de kiemlaag beschadigd. 
• Op de beschadigde plek kan je geen pijn meer voelen. 
• De beschadigde plek kan niet meer herstellen.

Brandwonden

1e graads: huid is rood

2e graads: opperhuid + delen lederhuid aangetast

3e graads: opperhuid en lederhuid compleet verwoest.

Brandwonden

Een brandwond.

Chemisch, elektrisch of door warmte.

Voelen, ruiken & proeven

Wat ruik je ?

Met het reukzintuig in je neus kun je ruiken.

Het reukzintuig zit boven de neusholte. 

Hoe ruik je?

1

2

Smaak

prikkel: smaak

zintuig: smaakzintuig

orgaan: neus en tong

waarneming: proeven

 Smaakknopjes

= plek aan de zijkanten van de groefjes van een tong waarin de smaakzintuigcellen liggen