Als je alleen kijkt naar sociaal-economische cijfers is van een drama geen sprake. Nederlanders met een niet-westerse achtergrond hebben zich de afgelopen twintig jaar in ongekend tempo geëmancipeerd. De multiculturele onderklasse die Scheffer vreesde, groepen met veel taalachterstand die veelal leven van bijstand, bestaat vooral uit relatief kleine groepen Eritreeërs en Somaliërs.
Tal van achterstanden zijn deels ingelopen. Het aantal Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond dat alleen de basisschool heeft afgemaakt, is in vijftien jaar gehalveerd. Het aantal dat een academische master haalde, is verdubbeld. Eén op de drie leerlingen met een Marokkaanse achtergrond gaat naar havo of vwo (bij autochtonen ruim de helft) – in 2005 was dat nog één op de vijf. Schooluitval is drastisch teruggebracht, er zijn procentueel minder meisjes met een Turkse of Marokkaanse achtergrond zonder startkwalificatie dan autochtone jongens.