6.2. 'Vrienden' onder spanning

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Kapitalisme

Communisme 

Voorjaar 1945

Tweede Wereldoorlog beslist

Geallieerden zouden winnen

De samenwerkende landen in de Eerste en Tweede Wereldoorlog tegen Duitsland

De grote drie

Verenigde Staten, Sovjet-Unie en Groot-Brittannië

Kwamen samen in het Duitse Potsdam

Conferentie van Potsdam

Vergadering tussen de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en Engeland over de toekomst van Duitsland en Europa na de Tweede Wereldoorlog, juli 1945.

Onenigheid 

1. De Engelse oorlogspremier Churchill moest, na verkiezingen, zijn plaats afstaan aan premier Attlee. 2. De Amerikaanse president Roosevelt stierf onverwachts. Zijn opvolger, Truman, kon het niet goed vinden met Stalin.

3. Tijdens de conferentie kreeg Truman het bericht dat Amerika nu een werkende atoombom bezat. Hij maakte Stalin duidelijk dat hij niet teveel moest eisen. Truman eiste dat overal in Europa de vrijemarkteconomie en democratie werd ingevoerd.

4.  Stalin wilde een 'bufferzone' tussen de Sovjet-Unie en West-Europa. Zo konden deze West-Europese landen hem niet direct aanvallen. Stalin eiste dus invloed op een aantal landen in Oost-Europa. In deze nieuwe invloedssfeer werd het communisme ingevoerd.

Oplossing bezettingszones 

De vier gebieden in Duitsland en Berlijn die vanaf 1945 onder het bestuur stonden van één van de geallieerde landen

Deze delen vielen allemaal onder een andere invloedsfeer

Duitsland zou economisch 1 blijven

Toch voert de Sovjet-Unie in Oost-Duitsland snel het communisme in. 

De drie westerse landen gingen op hun beurt intensiever samenwerken en vormden ook één gebied. 

Zo ontstond er een kloof tussen Oost en West.

Vanaf 1945 twee invloedsferen

Trumandoctrine

Beleid van de VS- president Truman om door actief ingrijpen te voorkomen dat landen communistisch werden, vanaf 1947.

Churchill sprak over een Ijzeren gordijn

Marshallplan

Financiële en economische steun van de Verenigde Staten aan Europa voor wederopbouw, tegenhouden communisme en het creëren van een afzetmarkt voor de Verenigde Staten.

Marshallhulp

- De Amerikanen wilden Europa helpen bij de wederopbouw ((spoor)wegen, fabrieken en huizen). 

- De Amerikanen wilden voorkomen dat mensen zouden gaan stemmen op communistische partijen.

- De Amerikanen wilden een nieuwe markt voor hun handelsproducten opzetten in Europa. 

- De Amerikanen hoopten te bereiken dat de Europese landen beter met elkaar zouden gaan samenwerken, zodat de spanningen die ontstonden na de Eerste Wereldoorlog niet weer zouden opborrelen.

Stalin wantrouwde het Marshallplan

De VS kreeg teveel macht in West-Europa

Stalin verbood de Marshallhulp in zijn invloedsfeer

Toen West-Duitsland 1 munt kreeg was de maat vol voor Stalin

Blokkade van Berlijn

Blokkade door de Sovjet-Unie van de aanvoerlijnen over land naar West-Berlijn, 1948-1949.

Stalin hoopte heel Berlijn in handen te krijgen. 

Luchtbrug van Berlijn

De aanvoer van goederen door de lucht door de Amerikanen om Berlijn van goederen te voorzien tijdens de blokkade, 1948-1949.

https://schooltv.nl/video-item/het-begin-van-de-koude-oorlog-bijna-oorlog-tussen-oost-en-west

Aan de slag!

6.2 t/m 10