H1 t/m H5 taalverzorging formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Herhaling

Hoofdstuk 1 t/m hoofdstuk 5 taalverzorging formuleren

Welke paragrafen komen in de toets? 

• H1 taalverzorging formuleren (samengestelde zinnen)
• H2 taalverzorging formuleren (samengestelde zinnen)
• H5 taalverzorging formuleren (trappen van vergelijking in als en dan) 

H1 samengestelde zinnen

Enkelvoudige zinnen: één persoonsvorm (werkwoorden die van tijd kunnen veranderen)

Samengestelde zinnen: twee of meer persoonsvormen 

Twee enkelvoudige zinnen kunnen een samengestelde zin worden door ze aan elkaar te plakken met een voegwoord. Voegwoorden zijn bijvoorbeeld: en, maar, of, want, dus, omdat, terwijl, zodat, nadat, als, toen. 

Voorbeeld: Ik luister naar muziek, terwijl ik de afwas doe. 

Lees een samengestelde zin in je hoofd hardop voor. Dan hoor je of de woordvolgorde klopt. 

Ik luister naar muziek, terwijl ik doe de afwas. Dit is natuurlijk een gekke zin! 

H1 samengestelde zinnen

Persoonsvorm: gebruik de tijdproef. Het werkwoord dat verandert wanneer je de zin in een andere tijd zet (tegenwoordige tijd of verleden tijd), is de persoonsvorm. In een samengestelde zin zijn dit er dus meer!

Onderwerp: vraag: Wie/wat + persoonsvorm? 

Het kan zijn dat je in de toets op zoek moet naar de persoonsvormen en het onderwerp, want zo'n opdracht staat ook in het boek. Ook moet je voegwoorden kunnen herkennen. 

Maak een samengestelde zin van: Ik trek mijn regenlaarzen aan. Het regent.
Gebruik het voegwoord 'omdat'.

H2 samengestelde zinnen

Zo maak je samengestelde zinnen:

1. Gebruik een voegwoord om van twee zinnen één zin te maken.

2. Controleer of de woordvolgorde in de zin goed is. 

Bij de voegwoorden en,  maar, want en dus blijft de woordvolgorde hetzelfde in het tweede deel van een samengestelde zin: Ik wou een boek lenen, maar de bibliotheek is dicht. 

Je ziet dat het onderwerp en de persoonsvorm na elkaar komen in beide delen van de zin.

Bij de volgende zin is dat niet zo:

De jongens gingen schuilen toen de regen naar beneden stortte. 

H5 trappen van vergelijking

1. De stellende trap: lief - mooi - lelijk - droog

2. De vergrotende trap: liever - mooier - lelijker - droger

3. De overtreffende trap: liefst - mooist - lelijkst - droogst

H5 trappen van vergelijking

1.. De basisregel vergrotende trap met -er, overtreffende trap met -st: 

Klein - kleiner - kleinst

2. Woorden op -r in de vergrotende trap met -der:

Duur - duurder - duurst

3. Woorden op -s in de overtreffende trap alleen een -t:

Machteloos - machtelozer - machteloost

4. Woorden op -st of -sch in de overtreffende trap met 'meest':

Praktisch/enthousiast - praktischer/enthousiaster - meest praktisch/enthousiast 

(anders is het lastig uit te spreken: enthousiastst)

Uitzonderingen (onregelmatig)

• Veel - meer - meest
• Goed - beter - best
• Graag - liever - liefst
• Weinig - minder - minst

Deze woorden zijn dus een uitzondering op de basisregel! 

Als/dan

Gebruik dan:

- bij een vergrotende trap: meer dan, kleiner dan, mooier dan

- bij ander, andere en anders: het is anders dan ik dacht.

Gebruik als:

- bij net zo en even: net zo groot als, even mooi als

- bij niet zo: niet zo groot als

- bij drie keer, vier keer zo: vier keer zo groot als.

Toets H1, H2 en H5 formuleren

• De toets vindt plaats op 28 januari. 
• De toets maken jullie online in It's Learning met je camera aan op je gezicht. 
• Als je klaar bent met de toets, verlaat je de online les in Teams.  

Succes met het leren voor de toets!