Nederlands H2 Grammatica

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Hoofdstuk 2

Grammatica 

Stappenplan zinsontleding

Een stappenplan gebruik je om tot een goed eindresultaat te komen.
Vandaag gaan we het ook hebben over een stappenplan.
Een stappenplan om zinnen te ontleden.
We beginnen met grammatica zinsdelen H2.

Lesdoel

Aan het eind van deze les kan je:

•  met behulp van een stappenplan zinsdelen benoemen
• je weet in welke volgorde een zin ontleed moet worden
• hoe de verschillende delen heten.

Persoonsvorm (PV)

De persoonsvorm is een werkwoord in de zin.

Je vindt de PV door:

• de zin vragend te maken; het eerste werkwoord is dan de PV
• de zin in een andere tijd zetten; het woord dat veranderd is de PV
• de hoeveelheid veranderen; het woord dat meeverandert is de PV

Onderwerp (Ond)

Het onderwerp geeft aan wie of wat iets doet in de zin.

Ond=wie/wat + PV + overige werkwoorden ?

Werkwoordelijk Gezegde (WWG)

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit ALLE werkwoorden in een zin.
Dus OOK de persoonsvorm!

Lijdend Voorwerp (LV)

LV=wie/wat + Ond + WWG ?

Wat is nu dus het stappenplan om zinsdelen te benoemen?

Welke werkwoordsvorm staat altijd in de zin?

1. hele werkwoord
2. persoonsvorm
3. voltooid deelwoord

Heb je gisteren de auto van je vader gewassen?
gewassen =.......

1. hele werkwoord
2. persoonsvorm
3. voltooid deelwoord

Ga je vanavond nog aan je scooter sleutelen?
sleutelen = ...

1. hele werkwoord
2. persoonsvorm
3. voltooid deelwoord

Oefenen!

• Schrijf de werkwoorden uit de volgende zinnen op.
• Schrijf de juiste werkwoordsvorm erachter (hele werkwoord, persoonsvorm of voltooid deelwoord)

1. Ga je met een klasgenoot samenwerken?

2. Heeft Marco na afloop van het rollenspel het formulier ingevuld?

3. Wil Kevin met mij ruilen?

4. Naima solliciteerde naar een bijbaantje als serveerster.

5. Hebben jullie over je stagebedrijf veel informatie gevonden?

6. De scheidsrechter heeft in het voordeel van ons team de wedstrijd beslist.

En nu...

Benoem van de volgende zinnen:

• het werkwoordelijk gezegde
• het onderwerp
• het lijdend voorwerp

Als het lijdend voorwerp niet in een zin voorkomt, zet je een -.

1. Ga je met een klasgenoot samenwerken?

2. Heeft Marco na afloop van het rollenspel het formulier ingevuld?

3. Wil Kevin met mij ruilen?

4. Naima solliciteerde naar een bijbaantje als serveerster.

5. Hebben jullie over je stagebedrijf veel informatie gevonden?

6. De scheidsrechter heeft in het voordeel van ons team de wedstrijd beslist.

Wat heb je nu geleerd?

Het stappenplan om zinnen te ontleden.
Eerst zoek je de persoonsvorm
Dan doe je de zinsdeelproef
Vervolgens zoek je het onderwerp
Daarna benoem je het werkwoordelijk gezegde
Hierna zoek je het lijdend voorwerp

Wat overblijft noemen we ander zinsdeel

Toch nog niet duidelijk? Bekijk nogmaals de instructiefilmpjes of vraag je docent om uitleg.