NaSk H8 Les paragraaf 3

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom

Doe je jas uit en tassen van tafel

Potlood/pen op tafel

Schrift en boek op tafel

Ga op je eigen plek zitten!

Welkom

Doe je jas uit en tassen van tafel

Potlood/pen op tafel

Schrift en boek op tafel

Ga op je plek zitten

Vorige les

In verschillende groepen gewerkt

Deze les niet

Vorige les

Besproken:
Wat is geluid?
Geluid versterken: Klankkasten
Microfoon/luidspreker

Toonhoogtes (Frequentie(bereik))

Het oor

Geluid

Is een trilling in een medium

Hier in het lokaal:

Mijn stembanden laten de lucht trillen in het lokaal

Deze trilling komt bij jullie aan en jullie horen mij

Geluid

Geluid is een trilling

Geluid

Geluid is een trilling

Hoe harder het geluid; hoe groter deze trilling (uitwijking) is

Hoe korter/sneller de trilling, hoe hoger het geluid (komen we zo op)

Toonhoogte

Je kan met snaren de toonhoogte veranderen op drie manieren:

• De snaar korter maken
• De snaar dunner maken
• De snaar strakker spannen

Toonhoogte

Bij blaasinstrumenten is dat anders. Daar gaat het om de luchtkolom

Is de luchtkolom langer, dan wordt de toon lager

Toonhoogte

Vaak is het zo, dat hoe groter of zwaarder iets is, hoe lager het geluid is dat het maakt

Toonhoogte meten wij in Hertz (Hz)

De grootheid is dan frequentie (f)

Deze les:

• Geluidssterkte (in dB)
• Geluidssterkte berekeningen

• Gehoorschade
• Geluidsoverlast

Geluidssterkte

Wij meten geluidssterkte in decibel (dB)

Decibel is een bijzondere eenheid

(Niet omdat het één tiende bel is, maar dat is ook raar)

Later meer over waarom het bijzonder is

Geluidssterkte

Geluidssterkte hangt af van hoe ver je van iets bent

Hier is de geluidssterkte van sommige dingen op één meter afstand

Geluidssterkte van meerdere bronnen

In de dia hiervoor stond de brommer op één meter afstand

Die maakte een geluid van 80 dB

Als je twee brommers hoort op één meter afstand dan verwacht je 80+80 = 160 dB geluid

Dit is niet het geval

Geluidssterkte van meerdere bronnen

Twee geluidsbronnen van 80 dB samen maken een geluid van 83 dB.

Als je het aantal geluidsbronnen verdubbeld, komt er 3 dB bij

Ga je dus van 10 pratende leerlingen (70 dB) naar 20 pratende leerlingen, dan is het 73 dB

Geluidssterkte van meerdere bronnen

Als je een vertienvoudiging hebt, dan komt er 10 dB bij.

Als er 6000 mensen praten (kwartier voor een wedstrijd van Ajax in de ArenA) met een geluidsniveau van 85 dB

En dan kijkt hoe dat geluidsniveau is vlak voor de wedstrijd met 60000 mensen, dan is dat 85+10=95 dB

Geluidssterkte samengevat

Iets kan geluid maken

Doe je:

iets ×2, dan doe je +3 dB

iets ×10, dan doe je +10 dB

Waarom? Logaritmes! Vraag maar aan je wiskunde docent, die wil het ook niet uitleggen!

Gehoorschade

• Te hoge geluidssterkte kan je trommelvlies scheuren
• Gehoorschade kan ook geleidelijk komen, door te lang te hoge geluidssterkte aan te horen
• Door ouderdom (gedeeltelijk) waarom je slecht hoge frequenties hoort (trilhaartjes in slakkenhuis)

Gehoorschade voorkomen

• Kortere blootstelling
• Afstand tot de bron vergroten

Isolatie toepassen

• Oordoppen/koptelefoon op
• Bron dempen

Geluidsoverlast

Opdrachten maken

Maak van paragraaf 3 op blz 247

Opdrachten: 34, 37, 38, 40, 41, 42 en 46