oefenen tijdvak 10

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Koude Oorlog

Stel: je wilt een boek schrijven over het proces van dekolonisatie in Nederlands-Indië na de Tweede Wereldoorlog.
Je hebt twee hoofdstukken:
1 De oorzaken van het dekolonisatieproces in Nederlands-Indië
2 De houding van Nederlanders tegenover het streven naar dekolonisatie in Nederlands-Indië
Leg uit voor welk hoofdstuk het dagboekfragment in de bron de meest BRUIKBARE informatie bevat

In 1947 kwamen de Verenigde Staten met het Marshallplan voor de
wederopbouw van Europa.
Geef aan waardoor het Marshallplan:
− enerzijds bijdroeg aan de deling van Europa en
− anderzijds bijdroeg aan de eenwording van West-Europa.

Verklaar met behulp van de bron hiernaast dat het Marshallplan voor de Amerikanen óók een kwestie van eigenbelang was.

Plaats  gebeurtenissen in  chronologische volgorde

1

2

3

4

5

Marshallplan

oprichting EGKS

Dawesplan

Val van de Berlijnse Muur

Beurskrach 

Vliegtuigfabrikant Douglas liet tijdens de Blokkade van Berlijn in Amerikaanse media de advertentie (zie bron) plaatsen. De advertentie sluit aan op de westerse visie op de gebeurtenissen in Berlijn. Vertaling: ‘Melk … een nieuw wapen voor democratie.’ Licht dit toe door: met een bronelement te beschrijven welke visie Douglas geeft op de gebeurtenissen in Berlijn

Gebruik bron 1
Je vraagt je af of deze bron bruikbaar is voor jouw onderzoek naar het bombardement op Hiroshima, maar je twijfelt aan de betrouwbaarheid.
Noem een argument vóór en noem een argument tegen de betrouwbaarheid van deze bron voor jouw onderzoek

De Amerikaanse overheid greep wel in bij de Blokkade van Berlijn, maar niet tijdens de bouw van de Berlijnse Muur. Leg uit, met een verwijzing naar beide gebeurtenissen, welke continuïteit in de Amerikaanse buitenlandse politiek je met dit verschil in aanpak kunt aantonen.

Plaats  gebeurtenissen in  chronologische volgorde

1

2

3

4

5

Bouw Berlijnse Muur

Luchtbrug 

Vreedzame coëxistentie 

Détente

Blokkade van Berlijn

Chroesjtsjov week in de Cubacrisis af van zijn buitenlands-politieke beleid.
Leg dit uit

Gebruik bron 4
Leg uit:
• op welke gebeurtenis deze bron betrekking heeft;
• welke rol Kennedy bij deze kwestie speelde;
• welke rol Chroesjtsjov bij deze kwestie speelde;
• (met gebruikmaking van bronelementen) of de tekenaar het meeste begrip kan opbrengen voor het standpunt van Kennedy of voor dat van Chroesjtsjov.

Toelichting: de zittende man links is Kennedy en de man rechts is Chroesjtsjov. Beiden lezen een boek met de titel: Tips voor het snoeien. Op de stam van de grote boom links staat: Amerikaanse bases. Op de takken van deze boom staat: Turkije, West-Duitsland, Japan. Op de boom aan de andere kant van de schutting staat: Cuba.

Toelichting: de zittende man links is Kennedy en de man rechts is Chroesjtsjov. Beiden lezen een boek met de titel: Tips voor het snoeien. Op de stam van de grote boom links staat: Amerikaanse bases. Op de takken van deze boom staat: Turkije, West-Duitsland, Japan. Op de boom aan de andere kant van de schutting staat: Cuba.

Bron 4

Gebruik bron 3 . Op 14 augustus 1961 verschijnt deze prent van Behrendt in een Nederlandse krant.

Tekenaar Behrendt geeft in deze prent een visie weer op een dan actuele gebeurtenis.
Leg uit, met een verwijzing naar de prent, welke visie op deze gebeurtenis hij weergeeft.

Onderschrift

"Maar prikkeldraad kun je volop krijgen."

Toelichting

Op de mouw van de figuur links staat: 'Ulbricht' (op dat moment leider van de communistische partij in de DDR).

Op het machinegeweer staat: 'CCCP' (de Russische afkorting voor de Sovjet-Unie) en op de helm staat 'DDR'.

Op de menukaart op tafel staat: 'vlees, boter, melk, fruit'.

Op de muts van de figuur rechts staat: 'Sowj. Zone' (de Sovjetzone in Berlijn).

Onderschrift

"Maar prikkeldraad kun je volop krijgen."

Toelichting

Op de mouw van de figuur links staat: 'Ulbricht' (op dat moment leider van de communistische partij in de DDR).

Op het machinegeweer staat: 'CCCP' (de Russische afkorting voor de Sovjet-Unie) en op de helm staat 'DDR'.

Op de menukaart op tafel staat: 'vlees, boter, melk, fruit'.

Op de muts van de figuur rechts staat: 'Sowj. Zone' (de Sovjetzone in Berlijn).

Bron 3

Gebruik de bron.
In deze prent geeft Herblock een mening weer over:
1 de reden van de Oost-Duitse regering voor de bouw van de Berlijnse Muur en
2 de effectiviteit van de Oost-Duitse propaganda.

Geef beide meningen weer, waarbij je je antwoord telkens ondersteunt met
een verwijzing naar de bron

In de jaren 60 voerde de overheid een nieuwe omroepwet in. Daarin werd afgesproken dat voortaan iedereen een nieuwe omroep kon oprichten en recht had om televisieprogramma’s uit te zenden. De enige eis was dat de omroep minimaal 100.000 leden had. Daarnaast gingen radio en televisie nu voor het eerst reclames uitzenden.

Geef twee redenen waarom de nieuwe omroepwet past bij de aanwezigheid van een consumptiemaatschappij in Nederland.

➤Welke drie veranderingen voerde Gorbatsjov door in de Sovjet Unie?

Sleep ze naar de afbeelding.

Er kwam meer vrijheid van meningsuiting

Er kwamen meer soldaten in het Sovjet-leger

Er kwam meer kritiek op de regering

Er kwam een vrijere economie

Er kwam toenadering tot het westen

De dictatuur werd afgeschaft

Er kwamen hogere prijzen van producten

Hieronder staan nog meer begrippen uitgewerkt

.  

Begrippen 

Let op! Er blijft één over

De supermachten hadden wapens waarbij ze elkaar konden vernietigen, vreemd genoeg kwam het nooit tot een echte oorlog. 

De Amerikanen wilde niet dat het communisme werd verspreid en kwamen met deze politiek. Wilde communisme indammen. Een middel was het marshallplan.

In 1962 kwam het wel heel dichtbij een oorlog. Er ontstond een conflict tussen de Sovjetunie en Amerika over plaatsen van raketten. 

President Eisenhower was dus van mening dat indien Indochina in communistische handen zou vallen, Birma, Thailand, Maleisië en Indonesië zouden volgen

Korea oorlog

domino theorie

Koude oorlog

Containment

Cuba Crisis

Geef voor elke migratiegolf, zie bron, een bij die periode passende historische verklaring.

Jaren '30

Jaren '40

Jaren '60

Jaren '80/'90

Oprichting DDR

Blokkade van Berlijn

Marshallplan

Val Berlijnse muur

Bouw Berlijnse muur

Cuba crisis

Conferentie van Múnchen

Glasnost

Plaats de volgende onderdelen bij Glasnost of Perestrojka. 

Glasnost

Perestrojka

Politieke openheid

Economische hervorming

Kritiek mogen uiten op bestuur. 

Minder strenge vijfjarenplannen.

Minder politieke geheimen.

Eigen bedrijf mogen beginnen. 

In de geschiedschrijving over de Koude Oorlog zijn er na 1991 veel nieuwe inzichten ontstaan. Leg uit waardoor deze inzichten na 1991 mogelijk werden.

Tijdvak 9

Stalin

Marshallplan

Amsterdam

Pearl Harbor

Anne Frank

Fietsplaatje uit de Crisisjaren

Sovjet-Unie

Verraders

Romeinse Rijk