3MHV Veiligheid, practicummaterialen en de brander

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Het practicumlokaal

Lesdoelen

• Je leert welke veiligheidsmaatregelen genomen worden bij het doen van scheikunde practica.
• je leert wat de grootste gevaren zijn in een practicumlokaal

Wie is het grootste gevaar in het practicum lokaal

1. de docent
2. ik
3. mijn buurman/vrouw
4. de toa

Welke veiligheidsmaatregelen moet je nemen bij het doen van practica?

1. Labjas aan en bril op
2. Labjas aan, bril op en haren vast
3. Labjas aan, bril op, haren vast en niet eten
4. Labjas aan, bril op, haren vast, niet eten, niet onnodig lopen

veiligheidsvoorzieningen
in het practicumlokaal

hoe zie je dat je in een
practicumlokaal bent

Wat is de betekenis van dit gevarensymbool?

1. explosief
2. ontvlambaar
3. brandbevorderend
4. schadelijk

Wat is de betekenis van dit gevarensymbool?

1. explosief
2. schadelijk
3. toxisch (giftig)
4. milieugevaarlijk

Wat is de betekenis van dit gevarensymbool?

1. corrosief (bijtend)
2. schadelijk
3. toxisch (giftig)
4. milieugevaarlijk

Wat is GEEN regel tijdens scheikunde practica?

1. Een teveel aan stof mag je nooit terugdoen in de voorraadpot.
2. Als je een fles met vloeistof in een reageerbuis giet, kan dit direct uit de fles.
3. Schud nooit met je duim op een reageerbuis.
4. Als je de brander gebruikt ga je staan.

Weet je het nog?

We starten de les met een paar vragen over de vorige veiligheidslessen. 

Weet jij nog wat je toen hebt geleerd?

Welke veiligheidsvoorzieningen zijn aanwezig in een scheikunde lokaal?

1. Noodstop en nooduitgang
2. Brandblusser en branddeken
3. (Oog)douche
4. Alle drie de opties

Als je practicum doet, moet je netjes en veilig werken. Hoe doe je het goed?

1. Als je teveel stof pakt, doe je het terug in de voorraadpot.
2. Giet vloeistof direct uit de voorraadfles in een reageerbuis
3. Als je de brander gebruikt, ga je staan.
4. Als je schud met een reageerbuis, houd je je duim op de buis

Als je wilt weten of een stof een geur heeft, hoe doe je dat dan?

1. met je neus boven de pot diep inademen
2. een beetje in een buisje schenken en hieraan ruiken met je neus
3. met je hand boven de pot of het buisje wapperen
4. de pot een tijdje open laten staan en kijken of je iets ruikt

Wat is de betekenis van dit gevarensymbool?

1. explosief
2. ontvlambaar
3. brandbevorderend
4. schadelijk

Wat betekent dit GHS-symbool?

1. pas op!
2. gevaarlijk!
3. schadelijk
4. bijtend

Hoe ga je om met een stof met dit GHS-symbool?

1. niet inademen of inslikken
2. handschoenen dragen
3. niet door de gootsteen
4. alle drie de antwoorden zijn juist

Hoe ga je om met een stof met dit GHS-symbool?

1. draag handschoenen
2. niet roken
3. niet door de gootsteen
4. geen open vuur

Glaswerk

Erlenmeyer 

Trechter

Petrischaaltje

Pipet

Maatcilinder

Horlogeglas

Bekerglas

Reageerbuis

Glaswerk

bekerglas

erlenmeyer

horlogeglas

pipet

petrischaaltje

reageerbuis

trechter

maatcilinder

spatel

gaasje

kroezentang

reageerbuisknijper

reageerbuisborstel

spuitfles

driepoot

Overig practicummateriaal

kroezentang

driepoot

gaasje

reageerbuisklem

spatel

reageerbuisborstel

spuitfles

Deze les leer je

• de namen van alle onderdelen waar de brander uit bestaat.
• in welke volgorde je moet werken om een brander aan te steken en weer uit te doen.
• hoe je de kleur en de hoogte van de vlam regelt.
• welke kleur een erg hete vlam heeft en welke kleur als hij minder heet is.
• de juiste veiligheidsmaatregelen nemen, voordat je met een brander gaat werken.

De brander bestaat uit de volgende onderdelen:

• Gasregelknop
• Luchtregelschijf
• Schoorsteen
• Voet 
• Gasaansluiting (hier zit de gassslang aan naar de hoofdkraan)

<- voet

gasaansluiting ->

waarvoor zijn al die knoppen?

in het volgende filmpje wordt uitgelegd hoe je met de brander werkt 

Zo zet je de brander aan

1. jas aan, bril op, haar in staart, ga staan, tas onder tafel
2. controleer of luchtregelschijf en gasregelknop dicht zijn
3. draai de hoofdkraan open
4. steek een lucifer aan en houd deze boven de schoorsteen
5. draai de gasregelknop langzaam open

Je hebt nu een gele vlam. Zo laat je de brander staan als je hem even niet nodig hebt. Daarom heet dit de pauzevlam.

NOTEER EN LEER

zo zet je de brander uit

1. doe de luchtring dicht (pauzevlam)
2. draai de hoofdkraan dicht (zodat er geen gas meer in de slang zit)
3. draai de gasregelknop dicht (voor de volgende gebruiker)
4. ruim je jas, bril en andere practicumspullen op

NOTEER 

EN LEER

met welk onderdeel regel je de hoogte van de vlam?

1. de gasregelknop (a)
2. de schoorsteen (b)
3. de luchtring (c)
4. de gastoevoer (e)

met welk onderdeel regel je de kleur van de vlam?

1. de gasregelknop (a)
2. de schoorsteen (b)
3. de luchtring (c)
4. de gastoevoer (e)

gasaansluiting

gasregelknop

luchtring

schoorsteen

Hoe maak je deze lage, gele vlam?

1. gasregelknop open, luchtring open
2. gasregelknop dicht luchtring open
3. gasregelknop open luchtring dicht
4. gasregelknop dicht luchtring dicht

Welke vlam is het heetst?

1. de vlam links
2. de vlam rechts
3. de vlam in het midden

Welke vlam gebruik je om een reageerbuis te verwarmen?

1. de vlam links
2. de vlam rechts
3. de vlam in het midden

Hoe maak je de vlam in het midden?

1. gastoevoer en luchtring niet te ver open
2. gastoevoer en luchtring heel ver open
3. gastoevoer ver open, luchtring dicht
4. gastoevoer dicht, luchttoevoer ver open

welke veiligheidsmaatregelen moet je nemen als je met de brander werkt?

Wat moet je altijd controleren voor je de hoofdkraan met gastoevoer open zet?

De 'ruisende' vlam gebruik je om...

1. Iets sterk te verhitten
2. Iets rustig te verwarmen
3. Aan te geven dat de brander het doet
4. Te laten zien dat de brander aan staat

De 'kleurloze' vlam gebruik je om...

1. Iets sterk te verhitten
2. Iets rustig te verwarmen
3. Aan te geven dat de brander het doet
4. Te laten zien dat de brander aan staat

De 'pauzevlam' gebruik je...

1. om iets sterk te verhitten
2. om iets rustig te verwarmen
3. als je tussen twee proefjes de brander even niet gebruikt
4. als de bel voor de pauze gaat

Joki heeft allerlei practica gedaan en veel stoffen verwarmd, maar het is tijd voor een kopje thee. Wat doet ze met de brander?

1. Ze zet hem op "blauwe ruisende vlam"
2. Ze zet hem op "kleurloze vlam"
3. Ze zet hem op "pauzevlam"
4. Ze zet hem uit

Heb je nog een vraag over deze les? Stel hem hier: