5.3 Machtige heren, halfvrije boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Nakijken

Opdracht 6 tot en met 10 op pagina 123/124

5.3 Machtige heren, halfvrije boeren

Halfvrij

• Na Romeinse tijd: economische veranderingen 
• Landbouwstedelijke samenleving verdwijnt, landbouwsamenleving
• Onveiligheid
• Zekerheid en bescherming gezocht bij de machtige heren
• Horigen: halfvrije boeren die hoorden bij gebied van de heer

Domein

• 800: groot deel bevolking horige 
• Domein 
• Huis bouwen & grond zaaien, maar niet het domein verlaten
• horigheid: onvrijheid van horigen
• Het hof
• Eigenaar of rentmeester
• Hofstelsel: economisch systeem horigen op domeinen
• Deel oogst afstaan, onbetaald werken: herendiensten

Maken

Opdracht 1 tot en met 3 op pagina 125

Drie sociale groepen

• 1.  Geestelijkheid 2. Adel 3. Boeren
• Boer kon geen edelman worden, wel monnik of pastoor
• Hoge geestelijkheid: altijd van adel
• Geestelijkheid & adel: stand
• Privileges: speciale rechten

Edelen

• Edelen met grote gebieden: hoge adel
• Rentmeesters: lage adel
• Heerlijke rechten 
• Jachtrecht, molenrecht, rechtspraak
• Edelen en geestelijkheid machtiger, boeren machteloos en arm

Jachtrecht

Molenrecht

Rechtspraak

Weinig handel

• Weinig handel, weinig steden
• Dorestad 
• 2500 mensen 
• Belangrijke handelsplaats
• Duitsland, Frankrijk,  Engeland en Scandinavië

Maken voor het hw

Opdracht 4 tot en met 9 op pagina 125,126,127