Les Oost-Europa

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Oost-Europa: ontwikkeling en migratie

- Je weet hoe Europa verdeeld was en is

- Je weet hoe de (groei van de) welvaart eruitziet in Oost-Europa

- Je weet welke gunstige locatiefactoren Oost-Europa heeft

- Je weet waarom er tegenstellingen zijn tussen hoofdsteden en platteland

- Je weet welke migratiepatronen er zijn binnen de EU

- Je begrijpt de invulling van de EU, Schengen en de NAVO

Kapitalisme vs Communisme

Vrijemarkteconomie

Planeconomie

IJzeren Gordijn

Economisch stelsel waarin vraag en aanbod bepalen welke producten worden geproduceerd en voor welke prijs, waarin de overheid geen rol speelt

Economische systeem waarbij soort en omvang van de productie én de prijs van het product wordt bepaald door de overheid.

Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)

Europese Unie (EU)

Locatiefactoren: redenen voor bedrijven of mensen om zich op een bepaalde plaats te vestigen 

In Oost-Europa:

1. Lage lonen en langere werkdagen

2. Veel kennis door goed onderwijs

Multinationale ondernemingen (MNO)

Agglomeratievoordelen:

Voordelen van grote stedelijke gebieden voor de locatie van bedrijven, vooral door de goede infrastructuur, grote en gevarieerde arbeidsmarkt, aanwezigheid van andere bedrijven enz.

Agglomeratie: stad met het gebied eromheen

Boedapest

3 miljoen inwoners

Agglomeratie in Oost-Europa

De Verdragen van Schengen zijn overeenkomsten tussen een aantal Europese landen om het vrije verkeer van personen mogelijk te maken. Het grondgebied van deze landen vormt de Schengenzone.

Corona en Schengen

Door het Coronavirus zijn veel grenzen dicht gegaan, er mochten geen mensen meer in of uit. Net als terrorisme heeft dit veel invloed op het Verdrag van Schengen

Arbeidsmigratie: Het gaan naar een ander land om daar werk te zoeken. Vaak omdat er daar meer werk is en de lonen hoger zijn. 

Migratiesaldo: Het verschil tussen het aantal mensen dat het land inkomt (immigratie) en het land verlaat (emigratie). Is het positief dan is er sprake van een vestigingsoverschot, anders is sprake van een vertrekoverschot.

Welke van deze landen was na de Tweede Wereldoorlog communistisch?

1. België
2. De Verenigde Staten
3. Polen
4. Frankrijk

Hoe heette de grens tussen Oost- en West-Europa?

Welke van deze factoren is GEEN gunstige locatiefactor in Oost-Europa?

1. Lage lonen
2. Meer vakantie
3. Langere werkdagen
4. Goed opgeleide mensen

Geef het begrip:
Er vertrekken meer mensen dan dat er bij komen in een land.

1. Migratiesaldo
2. Migrantenstroom
3. Arbeidsmigratie
4. Vertrekoverschot

1. In de stad Utrecht werken 250.000 mensen. Er wonen maar 185.000 mensen. Veel mensen die in Utrecht werken, wonen in de dorpjes die dicht tegen Utrecht aan liggen, zoals Zeist & Houten. Is er hier sprake van een agglomeratie?

2. Yara woont in een dorpje vlakbij een klein stadje. Zij moet 10 kilometer fietsen naar het stadje om naar school te gaan. Langs de weg naar school staan een paar boerderijen. Is hier sprake van een agglomeratie?

1. Alleen 1 is juist
2. Alleen 2 is juist
3. 1 en 2 zijn allebei juist
4. 1 en 2 zijn allebei onjuist

Leg in eigen woorden uit wat agglomeratievoordelen zijn.

In welke van deze landen is
er sprake van een vestigings-
overschot?

1. Bulgarije
2. Litouwen
3. Estland
4. Ierland

Als Nederland aangevallen wordt, welk samenwerkingsverband komt dan in actie?

1. De Europese Unie
2. De NAVO
3. De BeNeLux
4. Het verdrag van Schengen