4.2 Wat levert het op?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 4

4.2 Wat levert het op?

Planning

1. Leerdoelen 

2. Uitleg theorie 

3. Oefenen 

4. Nakijken  

5. Verder werken

Leerdoelen

- Voorbeelden geven van productiekosten
- 3 productiefactoren benoemen
- Uitleggen wie de ondernemer is 
- Uitleggen wat concurrenten zijn
- Winst/verlies berekenen

Productiekosten

• = alle kosten die je maakt bij het produceren.
  
• Bedenk er drie bij de onderstaande plaatjes

De drie productiefactoren

1. Kapitaal
2. Arbeid
3. Natuur

Tip: onthoud de hint KAN (kapitaal, arbeid, natuur)

Alles wat je nodig hebt om te kunnen produceren (product maken)

Kapitaal

Geld waarmee je hulpmiddelen kunt kopen: machines, gebouwen, voertuigen etc. Deze middelen noem je kapitaalgoederen. 

Met geld (kapitaal) koop je de goederen (graafmachine).

Kapitaal is dus ook geld!

Arbeid

Alle mensen die het werk doen.  

Dus de werknemers.

Natuur

Alles wat de natuur levert

-grondstoffen
-zonlicht

-Water

Productiefactoren 

Ondernemer

Als jij je eigen bedrijf gaat beginnen dan ben je een ondernemer.

Oftewel: je hebt je eigen bedrijf, je kunt ook mensen in dienst hebben die in je bedrijf werken. 

Stellingen

• Een ondernemer werkt voor een baas
• Niet waar
• Een ondernemer is altijd zeker van inkomen
• Niet waar
• Arbeid is een productiefactor
• Waar
• Gereedschap is een voorbeeld van de productiefactor kapitaal
• Waar

Concurrenten

• = Bedrijven die dezelfde producten verkopen/diensten leveren. 
• Noem nog een voorbeeld van concurrenten

Investeren

Een ondernemer investeert om meer, beter of goedkoper te kunnen produceren. 

Vroeger  gebeurde dit met de hand nu met machines. 

Investeren

Vroeger deden mensen dit werk. Maar machines kunnen het beter dus nu nemen machines het over van de mensen. 

Winst of verlies

• Winst is een positief getal (boven de 0)
• Verlies is een negatief getal (onder de 0)

Voorbeeld winst/verlies

Boaz heeft een restaurant. Hij heeft in een maand 1000 klanten gehad. Per klant krijgt hij € 50. Hij heeft in totaal € 55.000 aan kosten gemaakt in de maand.

• Houdt Boaz iets over aan het eind van de maand?
• Is er sprake van een winst/verlies?

QUIZ!

Er zijn 3 productiefactoren, welk antwoord is geen productiefactor?

1. Natuur
2. Werk
3. Arbeid
4. Kapitaal

Wat is investeren?

1. Het lenen van geld
2. Winst maken
3. Het kopen van nieuwe kapitaalgoederen
4. Produceren

Wie zijn concurrenten?

1. Apple en Samsung
2. Heineken en Lays
3. Playstation en Albert Heijn
4. Etos en Intertoys

Hoe bereken je de winst?

1. Winst = Opbrengsten + Kosten
2. Winst = Opbrengsten
3. Winst = Opbrengsten/Kosten
4. Winst = Opbrengsten - Kosten

Als de opbrengsten lager zijn dan de kosten dan...

1. maak je winst
2. maak je verlies
3. Maak je geen verlies en geen winst

Als er in het nieuws komt dat mensen steeds minder gaan kopen. Wat is dan het grootste gevaar?

1. Er wordt meer verkocht, dus de opbrengsten stijgen.
2. Er wordt minder verkocht, dus de opbrengsten dalen.
3. Consumenten gaan meer kopen.

Wat is een voorbeeld van productiekosten?

1. Kosten voor personeel
2. Kosten voor grondstoffen
3. Kosten voor energie
4. Alle antwoorden zijn juist

Een voorbeeld van de productiefactor kapitaal is ....

1. een werknemer
2. een ondernemer
3. een machine
4. hout

Deze koeien horen bij de productiefactor ...

1. natuur
2. arbeid
3. kapitaal
4. ondernemerschap