H3 De Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Grieken

H3 De Grieken

Inleiding

Periode

Tijdvak

Jaartallen

Samenleving

Oudheid

Landbouw samenleving

Landbouwstedelijke samenleving

3000vChr-500nChr

Tijd van Grieken en Romeinen

Kenmerkende Aspecten

• de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat
• de klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur 

Troje

§3.1 De wereld van de Grieken

Natuur

Polis

Akropolis

Tempel

agora

huizen van burgers

Kolonies

§3.2 Athene en Sparta

Wie heeft de macht bij een monarchie?

Wie heeft de macht bij een
aristocratie?

Wie heeft de macht bij een
tirannie?

Wie heeft de macht bij een
oligarchie?

Wie heeft de macht bij een democratie?

Bestuur

• Monarchie
• Aristocratie
• Tirannie
• Oligarchie
• Democratie

 

Koning

Volk, maar niet vrouwen, kinderen, vreemdelingen en slaven

kleine groep mensen

adel

alleenheerser

Athene

Vrije mannen

Vreemdelingen

Vrouwen

Slaven

Sparta

Spartaanse mannen

Perioiken (overheerste volkeren)

Heloten (overwonnenen)

www.dailymotion.com

Perzische oorlogen

In het begin van de 5e eeuw v.C.

Eerste Perzische Oorlog begon met de Ionische Opstand. De Perzische koning stuurde een vloot naar Attica. Het Perzische leger werd verslagen in de Slag bij Marathon (490 v.Chr.).

Tweede Perzische Oorlog (480-479 v.Chr.). 

Athene werd ingenomen en verwoest. Toch versloegen de Atheners de Perzen bij de Slag om Salamis (op zee) en een jaar later in de Slag bij Plataea (op land)

Athene werd na de Perzische oorlogen het culturele centrum van Griekenland (5e eeuw).

Peloponnesische Oorlog

• Athene richtte in 478 v.C. de Delische Bond op met de koloniën
• Sparta richtte de Peloponnesische bond op
• Deze bonden raakten met elkaar in oorlog
• In 413 voor Christus werd het hele Atheense leger vernietigd

§3.3 De Griekse cultuur

Goden vereren met sport

• Eens in de vier jaar werd er in Olympia spelen georganiseerd in Olympia ter ere van de god Zeus.
  
  
• Als er dan staten in oorlog waren werd er een wapenstilstand getekend
  
  
• Deze spelen waren alleen voor mannen. Er bestonden ook spelen voor vrouwen, deze waren dan ter ere van de godin Hera

Kunst

Bouwkunst

Akropolis

Bouwordes:

zuilen

Dorisch: 

- Strakke lijnen 

- Simpele versieringen kapiteel

Ionisch: 

- Smaller 

- Meer versieringen kapiteel

Korintisch: 

- Veel versieringen kapiteel (bladeren) 

Beeldhouwkunst

Kouros

Egyptisch

atletenbeeld

Individualisme:

Laocoön

Amfora

• Griekse vazen
• Vaak met afbeeldingen uit de Griekse mythologie 

Filosofen gaan op zoek naar natuurlijke verklaringen

Onder filosofie viel alle wetenschap:

• geneeskunde
• geschiedenis
• wiskunde en natuurkunde
• aardrijkskunde
• sterrenkunde
• wijsbegeerte

Socrates

§3.4 Grieken in Egypte en Azië

Verovering van Griekenland 

• Koning Philippus van Macedonië verovert Griekenland.
  
  
• Griekenland is verzwakt door interne oorlogen. 
  
  
• Koning Philippus sterft en zijn zoon volgt hem op: Alexander de Grote. 

Alexander de Grote

• Alexander de Grote verovert het Perzische rijk: koning van Perzië.
  
  
• Daarna verovering Egypte: kroning tot farao. 
  
  
• Verovering van het Midden-Oosten: koning van Klein-Azië. 
  Stichting van Alexandrië. 

Hellenisme

• In veroverde gebieden wordt de Griekse cultuur overgenomen.
  
  
• Steden in Azië en Egypte kregen een Grieks uiterlijk. 
  
  
• Griekse taal en cultuur: goden, (bouw)kunst. 
  
  
• Hellenisme: Griekse cultuur in het buitenland.