les 3.6 en 3.7

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Geld voor de overheid

3.6 + 3.7

Economie

Klas 4

Noem 3 voorzieningen die door de overheid betaald worden:

Hoe komt de overheid aan dit geld?

3.6 Nog een rondje boxen

Je leert vandaag over inkomsten in verschillende boxen en hoe de belasting daar over berekend wordt bij bedrijven.

Een eigen bedrijf 

- Eigen geld bij een: eenmanszaak of VOF

- Aandelenvermogen bij een: bv of nv

kenmerken eenmanszaak en vof

Voor de eigenaren van een eenmanszaak en vof is de winst hun inkomen. Daarover betalen zij inkomstenbelasting. Dat is een belasting die iedereen over zijn privé-inkomen
moet betalen. = BOX 1

Bij verlies zijn de eigenaren ook privé aansprakelijk.

Ondernemingsvormen

BV

• Besloten vennootschap
• Privégeld en geld onderneming zijn strikt gescheiden.
• De eigenaren zijn aandeelhouders
• Vennootschapsbelasting over winst.
• De directeur werkt in loondienst.

Ondernemingsvormen

NV

• Naamloze vennootschap
• Privégeld en geld onderneming zijn strikt gescheiden.
• De eigenaren zijn aandeelhouders
• Vennootschapsbelasting over winst.
• De directeur werkt in loondienst.
• Aandelen worden verhandeld op beurs.

Box 2:

Wanneer iemand meer dan 5% aandelen heeft in een BV of NV, wordt in box 2 hierover belasting berekend. Je betaald belasting over de winst.

Vennootschapsbelasting

Box 2:

Heeft een proportionele belastingheffing.

 

Het is voor iedereen hetzelfde percentage. 

BOX 3  Belasting over je vermogen

samen opdracht 4

3.7 Overheidsfinanciën

De overheid krijgt geld binnen en geeft geld uit. Meestal zijn de uitgaven groter dan de inkomsten en dat leidt tot een begrotingstekort. Het begrotingstekort leidt weer tot een schuld van de overheid. In deze paragraaf leer je over de financiën van de overheid.

Financiën van de overheid

• De rijksbegroting laat alle verwachte inkomsten en uitgaven van het komende jaar zien. 
• De miljoenennota is een toelichting op deze begroting.

Miljoenennota

Miljoenennota

Belangrijkste inkomsten

Overheid

- Directe belastingen (oa. Loonbelasting)

- Indirecte belastingen (BTW. accijnzen)

- premies volks- en werknemersverzekeringen

- Niet-belastingontvangsten:

      - boetes 

      - winst staatsbedrijven

Belangrijkste uitgaven

Overheid

- Sociale zekerheid

- Zorg

- Onderwijs, Cultuur & Wetenschap

Tijdens Prinsjesdag wordt er veel gesproken over de financiële gevolgen van de regeringsplannen voor verschillende bevolkingsgroepen. Ook bij Robin thuis vragen ze zich af wat er gaat veranderen.

De plannen die op Prinsjesdag gepubliceerd worden door de regering worden doorgerekend op financiële en economische gevolgen. Welke instantie berekent de economische gevolgen van de
regeringsplannen?

1. Centraal Bureau voor de Statistiek
2. Centraal Plan Bureau
3. Sociaal Economische Raad
4. Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen

Begrotingstekort

Als de overheid meer uitgaven dan inkomsten verwacht, heeft ze een begrotingstekort.

Tegenovergestelde is een 

begrotingsoverschot. 

Begrotingstekort oplossen:

-  bezuinigen (minder uitgeven)      

- belastingen verhogen 

- extra lenen --> staatsschuld stijgt --> rentekosten stijgen

--> afspraken EMU: staatsschuld max 3% van het BBP

Robin: “Pa, als ik naar je salarisstrook kijk, dan wordt er elke maand een
groot bedrag ingehouden voor je pensioenvoorziening. Dat kun je toch
ook zelf sparen.”
Noem een reden waarom de overheid alle werknemers verplicht deel
te nemen aan collectieve pensioenvoorzieningen.

Profijtbeginsel

Profijtbeginsel

• Je betaalt als je ergens gebruik van maakt
  
• Voorbeeld: wegenbelasting, de kilometerheffing of de hondenbelasting

Draagkrachtbeginsel

''sterkste schouders dragen de zwaarste lasten''

  

Mensen met een hoger inkomen betalen een hoger belastingpercentage

 (progressieve belastingheffing in box 1)

Solidariteitsbeginsel

Het solidariteitsbeginsel betekent dat iedereen een deel van zijn inkomen moet afstaan voor de mensen die zelf geen inkomen kunnen verdienen.

Bij werknemers worden de premies voor de sociale verzekeringen ingehouden op het brutoloon.

Solidariteitsbeginsel

De verschillen tussen de inkomens worden in verhouding groter.

Je betaald voor het gebruik van de goederen en diensten die de overheid levert.

Iedereen met een inkomen moet een deel daarvan afstaan ten behoeve van mensen zonder inkomen of met een laag inkomen.

Degene die in staat is veel te betalen, moet in verhouding meer betalen.

Draagkrachtbeginsel

Profijtbeginsel

Solidariteitsbeginsel

Denivellering

Wat is onjuist over het solidariteitsbeginsel?

1. Het solidariteitsbeginsel zorgt voor een eerlijkere verdeling van de welzijn.
2. Het houdt in dat iedereen een stukje van zijn inkomen afstaat aan de armere mensen.
3. Een AOW of WW is een voorbeeld van een solidariteitsbeginsel.
4. De sterkeren helpen de zwakkeren.

Wat is het profijtbeginsel

1. Dat de belasting wordt afgestemd op de hoogte van je inkomen
2. Dat het inkomen voor een deel naar de armen gaat
3. Dat je betaald als je ergens gebruik van maakt
4. Dat je belasting moet betalen over een slecht (ongezond) product

Motorrijtuigenbelasting is een voorbeeld van ...

1. Solidariteitsbeginsel
2. Draagkrachtbeginsel
3. Profijtbeginsel

Begrip:	Omschrijving
	De verwachte inkomsten en uitgaven van de regering voor het komende jaar
	Toelichting en uitleg van de Rijksbegroting
	De plannen van de regering voor het komende jaar
	Hierin zit de rijksbegroting en de miljoenennota, wanneer de minister deze aanbiedt aan de Tweede Kamer

Vraag 2

Koffertje

Rijksbegroting

Troonrede

Miljoenennota

Maken

Paragraaf 3.6 opdracht 6, 7, 8, 9

Paragraaf 3.7 opdracht 9, 11, 12