Gezondheidsbevordering en preventie

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Gezondheidsbevordering en preventie

Doelen van deze les

• Je kunt uitleggen wat het belang is van preventie van gezondheidsproblemen
• Je kunt samenvatten wat de verschillende uitgangspunten en benaderingen zijn met betrekking tot preventie van gezondheidsproblemen
• Je kunt samenvatten wat primaire, secundaire en tertiaire preventie in de gezondheidszorg inhouden

Preventie 

4 hoofddoelen;

1. het voorkomen van gezondheidsproblemen;
2. het bevorderen van de gezondheid;
   
3. het vergroten van de zelfredzaamheid van de zorgvrager;
   
4. het terugdringen van zorguitgaven.

De zorgvrager leren hoe hij zo moet vallen, dat hij/zij goed terecht komt hoort bij..

1. Bevorderen van de gezondheid
2. Voorkomen van gezondheidsproblemen

Preventiebeleid

Vanuit de overheid 

Doelstellingen worden bepaald

Zorginstellingen werken hieraan mee

Wat is daar het doel van?

Fases van preventie

Primaire preventie

Voorkomen van gezondheidsproblemen 

Kan individueel, of aan een hele groep 

Primaire preventie

Je stimuleert de zorgvrager om gezond te leven en risicogedrag te vermijden. Je wilt voorkomen dat hij een gezondheidsprobleem krijgt. 

Noem één voorbeeld van primaire preventie

Secundaire preventie

Opsporen en vroegtijdig behandelen van gezondheidsproblemen en aandoeningen. ​

Het gaat om zorgvragers die al een gezondheidsprobleem hebben of een verhoogd risico daarop. Je probeert een probleem in een vroeg stadium op te sporen, zodat erger voorkomen wordt.

Noem één voorbeeld van secundaire preventie

Tertiaire preventie

Gevolgen die gezondheidsproblemen en aandoeningen met zich meebrengen zoveel mogelijk terugdringen.​

​

Noem één voorbeeld van tertiaire preventie

Oefening: geef aan of dit primaire, secundaire of tertiaire preventie is

1. Tanden poetsen om gebit gaaf te houden​
   
2. Halfjaarlijkse controle tandarts​
   
3. Gebruik douchestoel bij stijve gewrichten​
   
4. Screening baarmoederhalskanker​
   
5. Oefeningen doen mbv fysiotherapeut om gewrichten zo soepel mogelijk te houden bij artrose​
   
6. Stoppen met roken om risico op ziekten te verkleinen​
   
7. Iemand met diabetes zo goed mogelijk instellen op medicatie
   

Welke gezondheidsrisico’s kom je in jouw praktijk tegen?​

Lichamelijk: ​

bv. Hart- en vaatproblemen, valgevaar, diabetes, huidletsel, incontinentie, ondervoeding/overgewicht,..​

Psychisch: ​

depressie, verwardheid, stress, angst,..​

Sociaal: ​

eenzaamheid, isolement,..​

Risicosignalering

• Doel is om (potentiële) problemen vroegtijdig te signaleren en hier actie op te kunnen ondernemen. ​

• Doen we allemaal tijdens ons werk: gebruikt je zintuigen, kennis en ervaring.​
  

• Als hulpmiddel worden er risicoscorelijsten gebruikt. 
  

Risicoscoringslijsten

• In(continentie)​
  
• Dementie​
  
• Depressie​
  
• Eten – drinken​
  
• Huidletsel​
  
• Medicatie​
  
• Mondzorg​
  

• Probleemgedrag​
  
• Vallen​
  
• Vrijheidsbeperking​
  
• Delier​
  
• Checklist veilige zorg​
  

Bron: Het gebruik van risicosignaleringslijsten | Kennisplein Zorg voor Beter

Aandachtspunten

• Risicoscorelijsten zijn een hulpmiddel bij signalering, geen doel op zich.​
  
• Kijk continue naar de balans tussen wensen van de zorgvrager en risicobeheersing. Ga hierover in gesprek met de cliënt en familie. Leg afspraken vast in het zorg(leef)plan.​
  
• Ken de achtergrond, wensen en behoeften van de zorgvrager.​
  
• Neem, als je een signaleringshulpmiddel gebruikt, de antwoorden altijd door met de zorgvrager en de naasten.
  

Meetinstrumenten

Naast het signaleren van risico’s worden ook andere meetinstrumenten gebruikt in de zorg en de gezondheidstoestand te monitoren.​

Bv.​

• Meten van vitale functies: ​
  

   ademhaling, bloeddruk, hartslag, temperatuur​

• Bijhouden van een vocht- en voedingsbalans​
  

Ontlasting: Bristol Stool Chart​

• Pijn​
  
• Bloedsuiker meten ​
  

Voorlichting, advies en instructie​

Voorlichting, advies en instructie hebben verschillende doelen.:

• Bij voorlichting wil je de kennis van de zorgvrager vergroten. Bv voorlichting over zoutloze voeding ivm verhoogde bloeddruk.​
  
• Bij advies doe je een voorstel aan de zorgvrager om iets te doen of te laten. Bv. advies om naar de winkel te lopen in plaats van met de auto te gaan om zo meer te bewegen.​
  
• Bij instructie geven wil je de zorgvrager leren een handeling op een bepaalde manier uit te voeren. Bv uitleg over correcte inname van COPD-medicijnen.​
  

​

Met voorlichting

Voorlichting en preventie in jouw BPV

Bespreek met medestudent: 

1. Wat is het beste advies dat je ooit zelf kreeg? Welke kenmerken maakten het tot een goed advies?​
   
2. Kun je voorbeelden benoemen uit jouw BPV waarin je voorlichting, advies en instructies geeft?​
   
3. Wat is het effect daarvan op de zorgvrager en naasten?​
   
4. Welke organisatie(s)/instantie(s) binnen jouw eigen werkveld zou je kunnen benaderen op het gebied van preventie en voorlichting? Over welke onderwerpen geven zij voorlichting?
   

Vragen