Les 2 Overeenkomst en verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

Korte herhaling basisstof 3.1

Uitleg basisstof 3.2

Verwerking basisstof 3.2

Quiz

Evaluatie

Twee hoofdgroepen

7 Rijken

Indelen op basis van kenmerken

X

X

X

Welke twee hoofdgroepen kunnen we alle organismen indelen?

1. Planten en dieren
2. Prokaryoten en eukaryoten
3. Mensen en planten
4. Bacteriën en dieren Bacteriën en dieren Bacteriën en dieren Bacteriën en dieren

Wat zijn kenmerken van een bacterie?

1. eencellig, een celkern en een celwand.
2. eencellig, geen celkern, wel een celwand
3. meercellig, een celkern en een celwand
4. meercellig, geen celkern, wel een celwand

Welke cellen hebben een celwand?

1. Dierlijke cellen
2. Plantaardige cellen

Bekijk de afbeelding.
Bij welke rijk hoort deze cel?

1. Planten
2. Schimmels
3. Dieren
4. Chromista

Leerdoelen

• Je kunt soorten en rassen onderscheiden

• Je kunt uitleggen dat de indeling van organismen berust op overeenkomst en verwantschap

Overeenkomst

Lijken op elkaar, zitten in dezelfde familie

Lijken niet elkaar, zitten wel in hetzelfde rijk

Soort

Soms lijken  dieren heel erg op elkaar, maar behoren ze niet tot dezelfde soort!

Soort

Organismen behoren alleen tot dezelfde soort als ze zich onderling kunnen voortplanten en de nakomelingen vruchtbaar zijn.

Ras

Een soort kan uit verschillende rassen bestaan.

Bijvoorbeeld alle hondenrassen behoren tot de soort hond.

Honden: Wel 1 soort

+

=

    Beagle                       Pug                              Puggle

                                                                  (kan voortplanten)

Leeuw en Tijger: Niet 1 soort

+

=

      Leeuw                            Tijger                              Lijger

                                                               (kan niet voortplanten)

Zorse

Hoe kunnen soorten veranderen?

Evolutie

Deze slakken behoren tot dezelfde soort.

Maar er is variatie:

lichte en donkere slakken

Er vindt selectie plaats. 

Variatie - Selectie

Overeenkomst, variatie en selectie

• Organismen binnen 1 soort die veel op elkaar lijken hebben overeenkomsten.
  
• Verschillen tussen soorten noemen we: variatie.
  

Verwantschap

-De tijger en de leeuw zijn hier meer aan elkaar

verwant dan de tijger en de aap.

-Hoe langer geleden twee soorten zijn ontstaan uit

een gemeenschappelijke voorouder, hoe minder

verwant ze zijn.

-Hoe meer verwant soorten zijn,

hoe meer overeenkomsten hun DNA vertoont.

Verwantschap

Aan de slag

 Thema 3.2 'overeenkomst en verwantschap' 

Opdracht 1 t/m 8

Opdracht 4 hoeft niet

Welke soort(en) is/zijn voorouder
van soort 3?

1. soort 8
2. soort 4
3. soort 10
4. soort 3

Welke soort is de gemeenschappelijke
voorouder van soort 2 en 3?

1. soort 7
2. soort 8
3. soort 10
4. soort 5

Honden die er heel anders uit zien, maar wel vruchtbare puppy's kunnen maken zijn....

1. Zelfde soort, ander ras
2. Andere soort, zelfde ras
3. Zelfde soort, zelfde ras
4. Andere soort, ander ras

Wat is een soort?

1. Een groep van dezelfde organismen
2. Een groep organismen die alleen met elkaar nakomelingen kunnen krijgen...
3. Die lijken heel erg op elkaar...
4. Weet niet...