3K en 3M 2.4 Wolken en Onweer

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

2.4 "wolken en onweer"

Agenda

Wat gaan we vandaag bespreken

Dauwpunt

Stapelwolken

Onweer

Leerdoelen

Je kunt met behulp van een grafiek bepalen hoe hoog het dauwpunt is.

Je kunt uitleggen van welke factor de hoogte van het dauwpunt afhangt.

Je kunt stap voor stap beschrijven op welke manier stapelwolken ontstaan.

Je kunt het verschil beschrijven tussen mooiweerwolken en buienwolken.

Je kunt beschrijven op welke manier de bliksem en de donder ontstaan.

MooiWeerWolken

Hoe onstaat een wolk?

De zon verwarmt het zeewater, het vloeibare water verandert in waterdamp. Als de lucht met waterdamp afkoelt, treedt er condensatie op en ontstaat er een wolk

Hoe onstaat neerslag in een wolk?

Neerslag ontstaat als miljarden zwevende druppeltjes en ijsdeeltjes in wolken aan elkaar gaan kleven. Ze worden te zwaar en vallen naar beneden.

Dauwpunt

De temperatuur waarbij waterdamp 

in de lucht gaat condenseren heet 

het dauwpunt. Het dauwpunt hangt 

af van de hoeveelheid vochtigheid 

in de lucht: hoe meer vocht in de lucht,

hoe hoger het dauwpunt ligt. 

Dauwpunt

Bijvoorbeeld. Het is 20 graden celcius.

Hoe hoog is het dauwpunt?

Als er 10 g/m3 waterdamp in de lucht
zit, hoeveel kan er dan nog bij?

Hoe hoog is de luchtvochtigheid dan?

Dauwpunt

• Koud, weinig water in de lucht.
• Warm veel meer water in de lucht.
• Wanneer deze afkoelt dauw. 

SlechtWeerWolken

Stapelwolken

Stapelwolken ontstaan door warme

lucht die uitzet. Bij het dauwpunt 

gaan de lucht condenseren 

(vlakke onderkant)

maar de bellen warme lucht stijgen nog verder, zo stapelen de wolken zich op.

condensatie niveau

Stapelwolken

Statische lading

• Elektrische lading komt voor op twee manieren, positief en negatief.
• Elektrische lading kan ontstaan door wrijving.
• als de lading ontstaat door wrijving noemen we dat 

       statische elektriciteit

Bliksem

De grote stroom zorgt ervoor dat de lucht heet wordt. 

De lucht wordt zo heet, dat hij wit licht geeft.

Door de hitte zet de lucht snel uit, hierdoor krijg je een geluidsgolf (donder)

Veiligheid bij onweer

Hoe kunnen wij ons beschermen tegen onweer?

Veiligheid bij onweer

1. Blijf uit de buurt van bomen en andere hoge voorwerpen;
2. Maak jezelf zo klein mogelijk door gehurkt te gaan zitten;
3. Ga nooit plat op de grond liggen.

Maken opdrachten

Wat ga je doen: Maken 1 t/m 11 

Wat heb je daarvoor nodig: Boek
Hoe lang: 20 minuten de tijd

Hulp: Gebruik je textboek
Ben je al klaar: Ga dan de test jezelf maken van paragraaf 2.1, 2.2, 2.3 en 2.4

Afsluiting

Je kunt met behulp van een grafiek bepalen hoe hoog het dauwpunt is.

Je kunt uitleggen van welke factor de hoogte van het dauwpunt afhangt.

Je kunt stap voor stap beschrijven op welke manier stapelwolken ontstaan.

Je kunt het verschil beschrijven tussen mooiweerwolken en buienwolken.

Je kunt beschrijven op welke manier de bliksem en de donder ontstaan.

Maak bij deze opdracht gebruik van de grafiek.
Op een zonnige dag is de temperatuur 30 °C. De lucht bevat 10 gram waterdamp per m3. In de nacht koelt het af tot 12 °C.


Zal in de nacht mist kunnen ontstaan?

1. Ja
2. Nee

Op een zonnige dag van 25 °C bevat de lucht 10 gram waterdamp per m3. De warme lucht stijgt op (vanaf 0 m) en iedere 1000 meter daalt de temperatuur 7 °C.

Bereken op welke hoogte er wolken ontstaan. Rond je antwoord af op een heel getal

1  De zon verwarmt het aardoppervlak

2

3

4

5 De bellen met warme lucht bewegen omhoog

6

7

8 

9 Er is een stapelwolk ontstaan

De waterdamp in de luchtbel condenseert.

Op de warmste plekken wordt de lucht boven de grond ook warmer

De warme lucht zet uit

Nu ontstaan grote bellen met warme lucht

Tijdens het stijgen koelt de lucht weer af

Op een gegeven moment daalt de temperatuur onder het dauwpunt

Hoe wordt een onweerwolk elektrisch geladen?

1. door naar beneden vallende regendruppels
2. door naar beneden vallende hagelkorrels
3. Doordat ijskristallen en waterdruppels tegen elkaar aan bewegen
4. doordat warme lucht in een onweerswolk een extreem grote hoogte kan bereiken