Paragraaf 5: Nederland gastvrij?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Inswinger: Naast je komt een asielzoekersgezin wonen.

1. Gezellig
2. Fijn, maar niet naast mij
3. Maakt mij niet uit
4. Weg met asielzoekers

Lesdoelen

• Je kan de begrippen asielzoeker, vluchteling, immigrant en illegaal van elkaar onderscheiden.
• Je kan het begrip staatloosheid relateren aan mensenrechten. 
• Je kent de begrippen cultuurrelativisme en cultuuruniversalisme en kunt ze toepassen.

Wat zijn volgens jou de betekenissen van de volgende woorden:
1. Migrant | 2. Vluchteling | 3. Asielzoeker | 4. Illegaal

1. Migrant 

Een migrant is een persoon die om bijvoorbeeld economische of familiale redenen uit eigen beweging zijn of haar land verlaat.  

Extra:

Ruim 400.000 Europeanen werken voor Nederlandse bedrijven. Deze arbeidsmigranten komen vooral uit Midden- en Oost-Europa. Zij werken in sectoren waarvoor weinig of geen Nederlandse arbeidskrachten zijn te vinden. Arbeidsmigranten verdringen dus geen Nederlanders op de arbeidsmarkt.

11 miljard bijdrage aan nationaal inkomen

In 2016 droegen arbeidsmigranten 11 miljard euro bij aan ons nationaal inkomen. Door arbeidsmigranten kunnen we groente en fruit uit Nederland in de supermarkten vinden en online pakketjes bestellen die de volgende dag worden bezorgd. Arbeidsmigranten leveren Nederland in economische zin daarom veel op, meer dan wat ze alleen voor zichzelf verdienen.

Bron: https://www.abu.nl/kennisbank/arbeidsmigratie/

Extra: Soorten migranten

arbeidsmigranten

Mensen die hier komen om te werken. Mensen die in de jaren na de oorlog hier gehaald zijn om te werken vallen hier ook onder.  Denk aan de gastarbeiders eerst mensen uit Spanje, Portugal en Italie en later uit Turkije en Marokko

koloniale migranten

mensen die uit de voormalige koloniale gebieden komen.

vluchtelingen

mensen die in hun eigen land niet veilig zijn

volgmigranten

mensen die hier zijn komen wonen vanwege gezinsherreniging. De eerste gezinsherenigingen van Turkse en Marokkaanse gezinnen vond plaats in de jaren "70.

2. Vluchteling

Iemand met gegronde vrees voor vervolging om reden van ras, godsdienst of nationaliteit, het behoren tot een sociale groep of politieke overtuiging.

Extra:

Vluchtelingen mogen niet worden teruggestuurd naar een land waarin zij vervolging moeten vrezen.

Bron: VN vluchtelingenverdrag

3. Asielzoeker

Een asielzoeker is iemand op de vlucht die internationale bescherming zoekt, maar wiens beroep op vluchtelingenstatus nog niet bepaald is. 

Extra:

Een asielzoeker kan alleen bescherming aanvragen in het land van aankomst, wat betekent dat zij een grens moeten oversteken om asiel aan te kunnen vragen. Vervolgens moet men in staat zijn om te bewijzen dat ze voldoen aan de criteria om beschermd te worden als vluchteling. Soms worden mensen die arriveren aan een grens afgeschilderd als ‘illegale’ vluchtelingen of migranten, maar in werkelijkheid is het oversteken van een internationale grens om asiel aan te vragen niet illegaal, en zou volgens internationale afspraken iedere asielaanvraag op zijn minst gehoord moeten worden middels een asielprocedure.

In Nederland beslist de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) of een asielzoeker wordt erkend als vluchteling. Asielzoekers die als vluchteling worden erkend krijgen de ‘vluchtelingenstatus’; zij worden in Nederland ook wel statushouders of vergunninghouders genoemd.

Bron: https://www.vluchteling.nl/

4. Illegaal

Illegalen of ongedocumenteerden zijn mensen zonder een geldige verblijfsvergunning. 

In Nederland verblijven er enkele tienduizenden.

Extra:

De schattingen van het aantal mensen in Nederland zonder geldige verblijfsvergunning lopen uiteen, maar het zijn er zeker enkele tienduizenden. Onder hen zijn vreemdelingen wier vergunning is verlopen, uitgeprocedeerde asielzoekers, buitenlandse vrouwen met kinderen die door hun (Nederlandse) partner zijn weggestuurd voordat ze recht kregen op een onafhankelijke verblijfsvergunning, slachtoffers van mensenhandel die geen aangifte hebben durven doen, statelozen die niet kunnen terugkeren naar het land van geboorte, familieleden van migranten die zorg behoeven en die in het herkomstland niet kunnen krijgen.

Ze hebben geen verblijfsvergunning gekregen, of zijn die weer kwijtgeraakt. Sommigen passeerden de grens legaal, anderen gebruikten valse papieren of kwamen met de hulp van een mensensmokkelaar. Sommigen willen doormigreren of terug naar het land van herkomst, anderen proberen hier zo lang mogelijk te blijven. 

(Bron: https://www.amnesty.nl/encyclopedie/ongedocumenteerden-illegalen-en-uitgeprocedeerden)

Wat vind je van de actie van de schipper van de Cap Anamur?

Vind jij dat Nederland vluchtelingen die gegronde redenen hebben (in het land van herkomst vrezen voor vervolging vanwege ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of behoren tot een bepaalde sociale groep) asiel dient te verlenen? Waarom wel of niet?

Noem tenminste twee redenen die verklaren waarom 'de stemming' is omgeslagen en deze kapitein als crimineel wordt vervolgd in Italië in plaats van als held wordt gezien?

Waarom zouden in het bijzonder de Duitsers beter moeten weten?

Vanwege de ervaring van WOII

En de lessen die we geleerd zouden moeten hebben naar aanleiding van onder andere die oorlog, zoals opgetekend in de Universele verklaring van de rechten van de Mens: 

"In het voorwoord en in Artikel 1 verkondigt de Verklaring ondubbelzinnig de inherente rechten van alle mensen: “Terzijdestelling van en minachting voor de rechten van de mens hebben tot barbaarse handelingen geleid, die het geweten van de mensheid geweld hebben aangedaan. Terwijl de komst van een wereld waarin de mensen vrijheid van meningsuiting en geloof zullen genieten, en vrij zullen zijn van vrees en gebrek, is verkondigd als het hoogste ideaal van ieder mens…Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren.” 

Bron: https://www.verenigdvoordemensenrechten.nl

Verdient iedereen mensenrechten? Waarom wel/niet?

Maar: Mensenrechten zijn gekoppeld aan burgerrechten

"De joodse filosofe Hannah Arendt schreef in de jaren ‘50 van de vorige eeuw al over de discrepantie tussen mensenrechten en burgerrechten. Toen ging het om, veelal joodse, stateloze vluchtelingen. Die hadden nauwelijks rechten omdat je alleen burgerrechten hebt als je geboren bent of geaccepteerd wordt in een land. Dat staat, ook nu nog, op gespannen voet met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Zo bepaalde het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) van de Raad van Europa november vorig jaar dat iedereen recht heeft op basale noodopvang. Ook mensen zonder verblijfsrecht. Dat lijkt een heldere uitspraak. Toch kwamen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken er deze week niet uit of het recht op een bed-bad-en-broodregeling ook geldt voor die groep.

Veel politiek leiders vinden dat hun zorg beperkt is tot de eigen burgers en semi-burgers met een verblijfsvergunning. Daar hebben ze controle over. Mensen die er ‘zomaar’ zonder toestemming zijn en dan ook nog (mensen)rechten hebben ontsnappen daaraan en zijn daarom verontrustend. Bovendien, vindt onder meer de VVD, doorkruisen dergelijke afspraken het eigen juridisch systeem. Want hoekunnen mensen die volgens de asielprocedure geen recht hebben in ons land te zijn er toch humanitaire rechten hebben?" 

Bron uit 2015:  https://www.humanistischverbond.nl/mensenrechten-of-burgerrechten-voor-wie-zijn-we-verantwoordelijk/

Denk jij dat het opnemen van vluchtelingen en asielzoekers in NL slecht is voor de NL Economie?

1. Ja
2. Nee
3. Weet ik niet

Bron: https://www.trouw.nl/nieuws/onderzoekers-vluchtelingen-zijn-geen-economische-last-integendeel~b7222890/

Over samenleven met nieuwkomers in onze pluriforme samenlving: Tolerantie

Tolerantie 

DUS: DE MATE WAARIN GROEPENEN/OF INDIVIDUEN MET AFWIJKENDE MENINGEN/GEDRAGINGEN WORDEN GEACCEPTEERD

of verdraagzaamheid in een sociale, culturele of religieuze context gebruikte term die de mate aangeeft waarin afwijkend gedrag of leden van bepaalde groepen niet worden gediscrimineerd ondanks hun afwijkend en door de meerderheid verwerpelijk geachte gedrag (of afwijkende meningen).

Ik ben..........tolerant

1. Heel
2. Een beetje
3. Soms
4. Helemaal niet

Cultuuruniversalisme

Iedereen is gelijk.
Klassieke grondrechten zoals vrijheid van meningsuiting, recht op gelijke behandeling etc. gelden altijd, overal  en voor iedereen.

Cultuur
relativisme

Verschillende culturen zijn onvergelijkbaar maar wel gelijkwaardig. Waarom bepaalde waarden en normen gelden binnen een groep kun je alleen begrijpen vanuit die cultuur.

Welke drie redenen vind jij van doorslaggevend belang voor het al dan niet asiel verlenen aan vluchtelingen in NL?

Wat vond je van deze les?