Hoofdstuk 4 Stoffen: P4 Chemische reacties

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Leerdoelen

Je kunt een aantal chemische reacties herkennen die veel in het dagelijks leven voorkomen.

Je kunt toelichten dat bij een chemische reactie zowel stoffen verdwijnen als stoffen ontstaan.

Je kunt aan de hand van een reactieschema uitleggen wat er gebeurt bij een ontledingsreactie en een verbrandingsreactie.

Je kunt uitleggen wat er nodig is om een verbrandingsreactie op gang te brengen.

Je kunt beschrijven hoe corrosie verloopt bij ijzer en bij andere veelgebruikte metalen.

Je kunt de voordelen benoemen van het gebruik van waterstof als brandstof. (extra stof)

H4 Stoffen, P4 Chemische reacties

Als je suiker in zuiver water doet blijft de oplossing vloeibaar en zal het zoet smaken. De eigenschappen van de stoffen worden voor een deel bewaard.

Oplossen is een natuurkundige reactie, er veranderen geen stoffen

H4 Stoffen, P4 Chemische reacties

Scheikunde houdt zich bezig met veranderen van stoffen 

Veranderen van stoffen is een chemische reacties

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Ongewenst reacties:  

• Roesten van IJzer, 
• Ontstaan van chloorgas bij mengen van glorix en azijn,
• Verbranden van brood en vlees

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Gewenste reacties: 

• Rijzen van brood, 
• Uitharden van beton bij huizenbouw, 
• Maken van bier etc.

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Alle chemische reactie kan je weergeven met reactieschema('s)

Er verdwijnen stoffen en er komen nieuwe voor in de plaats

• IJzer verdwijnt en roest komt ervoor in de plaats, 
• Suiker veranderd in alcohol, 
• Mortel veranderd in beton: 

Algemeen het reactieschema:       Beginstoffen --> reactieproducten

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Een speciale chemische reactie:  Ontledingsreacties

Water  ->  Zuurstof en Waterstof:   Door elektriciteit: Elektrolyse

Suiker -> koolstof en water(damp): Door hitte: Thermolyse

Zilverchloride -> Zilver en chloorgas: Door licht: Fotolyse

Bij ontledingsreactie is er 1 beginstof en meerdere reactieproducten

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Verbrandingen zijn altijd reacties met zuurstof

Aardgas + Zuurstof --> Koolstofdioxide + Water

Soms is er iets nodig om het op te starten (een vonk of een vlammetje)

Dit is een snelle reactie:

Soms gebeurt iets spontaan

Roesten van ijzer is ook een verbranding, dan met een zeer trage reactie (geen vuurverschijnselen zichtbaar)

IJzer + Zuurstof --> Roest

De reactie van metalen met zuurstof (en water) wordt CORROSIE genoemd

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Verbrandingen zijn altijd reacties met zuurstof

Aardgas + Zuurstof --> Koolstofdioxide + Water

Een minder prettige stof die hierbij ontstaat is koolstofdioxide.

Koolstofdioxide zorgt voor het broeikas effect ( de warmte wordt daardoor vast gehouden dicht bij de aarde)

Waterstof is een mogelijke vervanging van aardgas (of andere fossiele brandstoffen) 

Bij de verbranding van waterstof ontstaat nl alleen water.

Waterstof + Zuurstof --> Water

H4 Stoffen

P4 Chemische reacties

Maak nu de opdrachten van H4 P4 in je werkboek