KA 18: Het begin van de Europese overzeese expansie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

KA 18: Het begin van de Europese overzeese expansie 

Welkom!

1. intro

2. over het KA

3. ontdekkingsreizen en redenen

4. Columbus

5. Aan het werk!

kenmerkend aspect

Het begin van de Europese overzeese expansie

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

Wat gebeurt  hier? 

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

het geloof was een van de eerste dingen die mee kwam, zoals je kunt zien. 

In de 16e eeuw waren er nieuwe handelsroutes nodig. Over de Middellandse Zee en via Arabie kon niet meer, door verschillende oorlogen of waren te duur geworden. Dus besloot men een eigen zeeroute te gaan zoeken via het westen.

A

Koningen huurden avonturiers of succesvolle handelaren in om een goede en snelle route te vinden: de ontdekkingsreizigers.

B

De zeereizen waren mogelijk door de nieuwe uitvindingen die er steeds meer gedaan werden: nieuwe schepen, kompas, betere kaarten, betere zeiltechnieken

C

Ze waren op zoek naar rijkdommen en handelswaar. Maar ook geloof was een belangrijke motivator. Het bekeren van de nieuwe mensen en daarmee het Christendom vergroten zag men als een nobele taak. Missionarissen trokken naar de nieuwe gebieden om dit uit te voeren, soms met harde hand

D

De inheemse bevolking was meestal niet blij met hun 'ontdekking'. De nieuwkomers waren gewelddadig, namen land in, dwongen hen tot arbeid en brachten allerlei onbekende ziektes mee. 

E

Mappa Mundi 1300

opdracht

Om te begrijpen waarom de Europese overzeese expansie begon is het goed te weten waar het mee begon: de ontdekkingstochten. Daarom eerst de ontdekkingsreizen.

- Werk in duo's. 

- Beantwoord het antwoordblad, voor- en achterkant.

Beschrijving 1 = Vespucci

Beschrijving 2 = Diaz

Beschrijving 3 = daGama

Beschrijving 4 = Columbus

Beschrijving 5 = Magelhaes

Beschrijving 6 = Polo

Beschrijving 7 = Barentz

Beschrijving 8 = Hendrik de Zeevaarder

Politieke redenen

• Gebiedsuitbreiding
• Groot rijk stichten --> aanzien
• Welvaart

Economische redenen

• Toename vraag specerijen & omzeilen van tolwegen
• Goud en zilver
• Handel en winst
• Plantages

Geef aan welke verdeling de paus in 1493 maakte

het donkergroene deel van de wereld was voor Spanje

het lichtgroene deel van de wereld was voor Portugal

Vespucci

Diaz

daGama

Columbus

Magelhaes

Polo

Barentz

Hendrik de Zeevaarder

1

2

3

4

5

6

7

8

Aan welk land vroeg Columbus GEEN hulp om de expeditie via de Atlantische Oceaan naar Indië te financieren

1. Portugal
2. Engeland
3. Frankrijk
4. Duitse Rijk

Columbus ging op weg met 3 schepen. Welk schip hoorde er NIET bij?

1. Nina
2. San Salvador
3. Pinta
4. Santa Maria

Wat was volgens dit filmpje de hoofdoorzaak dat Isabella van Spanje de expeditie wel financierde?

1. Concurrentie met Portugal
2. Verspreiding christendom
3. Rijkdommen vergaren
4. Aanzien verwerven

Welke theoretische fout maakte Columbus waardoor hij dacht in Azië te zijn?

1. De omtrek van de aarde was groter dan hij dacht
2. De omtrek van de aarde was kleiner dan hij dacht
3. De cartografie bleek niet te kloppen
4. Door het uiterlijk van de inheemsen

Welk beeld krijg je van Columbus na het zien van dit filmpje?

De nieuwe informatie die als gevolg van de kruistochten in Europa bekend werd (zowel over hoe de wereld er uit zag, als de kennis over de klassieken) kan gezien worden als een oorzaak voor de ontdekkingsreizen in de vroegmoderne tijd.

1. Waar
2. Niet waar

Dat Columbus naar het westen voer met de hoop India te bereiken, bewijst dat zijn wereldbeeld anders was dan dat van de Middeleeuwers.

1. Waar
2. Niet waar

Het omzeilen van de tussenhandel van de Arabieren was voor de ontdekkingsreizigers een belangrijk religieus motief om een zeeroute naar Indië te vinden.

1. Waar
2. Niet waar

De ontdekking, verovering en kolonisatie van de wereld buiten Europa verliep vrijwel overal op vergelijkbare wijze.

1. Waar
2. Niet waar

KA 18

Je herkent de aspecten van het begin van de overzeese expansie

- Wanneer begint het?

- Wie beginnen ermee?

- Hoe verlopen de eerste reizen?

- Wat zijn de problemen

- wat zijn de verwachtingen? Wat is hun wereldbeeld/kaartkennis?

- Hoe succesvol zijn ze?

- Welke gevolgen zijn er op midden- en langer termijn voor de niet-Europese gebieden

- Welke gevolgen zijn er voor onze tijd?

Kan je het KA verklaren en uitleggen? Kan je daar de juiste begrippen bij toepassen?

aan het werk!

lezen blz 58

maken opdrachten blz 59

18.1 (optioneel)

18.2 (optioneel)

18.3 (optioneel)

18.4 (optioneel)

18.5 (optioneel)

18.6 (verplicht)

18.7 (verplicht)

18.8 (verplicht)

18.9 (verplicht)